OORLOGEN, REVOLUTIES, DRONE’S EN UNIEKE CHINEZEN Echte vernieuwing vereist een ingrijpende verwoesting van het oude..

De twee laatste blogs wilden U laten zien, hoe de technologie onze wereld weer zou kunnen gaan veranderen. Maar er is veel meer, -en ook minder “onschuldigs”-, dan technologie! Al werkt die technologie soms ook best negatief. We zien dagelijks hoe we elkaar weer, politiek en via sociale en religieuze groeperingen, met van alles te lijf gaan. Zie de media en kijk maar om u heen. En wat denkt u van die opmerkelijke verzuchting, die ik recent ergens las, en die ik als subtitel koos?

Zo kwam ik op de idee voor wat geblog over “oorlogen, revoluties  en andere slechte manieren..” waarbij ook de nodige technologie wordt ingezet.

-Een beetje geopolitieke statistiek als “appetizer”.

Er zijn zo’n ruim 200 landen op de wereld, die niet allemaal in de VN zijn vertegenwoordigd. Daarvan zijn er zo ongeveer 20 nu zelf in een gewapend conflict geraakt : intern of met andere landen. Dat is ca. 10%... Is dat veel? Het aantal landen dat direct is betrokken in conflicten tussen twee of meer landen (via wapenleveringen, drones of commando’s/adviseurs, geld) zal nu iets van 30 à 40 zijn? Dat is dus ca. 20%. Dit zou je moeten afzetten tegen het aantal kwesties die dienen voor het Internationale Gerechtshof in Den Haag en bij de Wereldhandelsorganisatie lopen. Dat komen we mogelijk wel tot boven de honderd? Dat zou dan twee à drie keer meer zijn dan het aantal nu lopende gewapende conflicten. Stelt ons dat een beetje geruster? 

Dit zijn de “actuele cijfertjes”, maar eigenlijk is de trend veel belangrijker. En die lijkt stijgend te zijn. Er zijn immers een aantal potentiële kruitvaten, zoals Iran, Syrië, Libanon en hun buren, en N-Korea. Hier zijn ook landen, dichtbij en verder weg, politiek bij betrokken en áls er een conflict uit zou breken, zouden die gaan meedoen. In dat geval zouden we best  van een “wereldoorlog” kunnen spreken. Tot zover wat “geopolitieke statistiek” van een bloggende amateur-geopoliticus.

-Een aardbol met nogal wat conflicten

Eigenlijk hebben we nu geen klassieke gewapende oorlog op de wereld: met een echte frontlijn. Maar er zijn op veel plekken conflicten, die we dan burgeroorlogen noemen of waarbij we van “revoluties” spreken. En dan zijn er nog die ruzies waarbij vaak wat kinderachtig gedreigd wordt.  Zoals bij die ruzies tussen Japan en zijn buren, China en Rusland; beide over eilandjes. Niet vanwege die paar naakte km2’s natuurlijk, maar omdat er veelbelovende voorraden grondstoffen op of in de buurt liggen. De weer oplaaiende ruzie tussen Argentinië en Groot-Brittannië over de Falklands lijkt de enige tussen landen te zijn, die niet over grondstoffen gaat. Of is dat niet juist?

De ruzie tussen Nicaragua en Panama, over zeerechten, lijkt, na een halve eeuw gerommel en een internationaal rechtsgeding, geregeld te zijn. Die ging ook al over in zee verborgen grondstoffen! De ruzie (van al 60 jaar) over de Westbank, waar de Israëli's gewoon land inpikken op basis van Bijbelse interpretaties, lijkt weer een ánder soort “oorlog”. Daar gaat het om “heilige zaken” of ook gewoon om de macht? Of om de religieus prestigieuze stad, Jeruzalem?

Ook Obama maakt het ons moeilijk, nu hij zijn drones overal heen doet vliegen, en daarmee vele mensen, doodt in verre landen. Waarmee de VS dus niet echt in oorlog zijn. Helpt hij nu (ongevraagd?) mee in een soort van burgeroorlogen? Dus in gewapende conflicten binnen een land, vaak over religieuze tegenstellingen of ook ordinair over de macht in dat land? Kijk nu naar wat er in Pakistan, Jemen en Somalië (en God weet waar nog meer!), met vele drones wordt aangericht. Zeer recent bleek dat de VS die ook mogen afschieten van een geheime basis in Saoedi-Arabië!

Hier zien we een element van de veelgenoemde “cyberwar” de elektronische oorlog, waarbij het “directe menselijke contact”ontbreekt. Mensen ver weg besturen machines die de killerjobs doen.

En er is nog meer: zoals het van staatswege “hacken van overheidscomputers”, wat nu bijna dagelijks gebeurt. Daarbij lopen, denken wij, landen als China en Rusland voorop. Maar wat de VS (en ook Israël) precies uitspookt is ook de vraag. Na de  Stuxnet-affaire in de centrifuges van Amadinedjad. Niemand lijkt intussen “vrijuit te gaan”.

Bush vond, na 9/11, “de oorlog tegen het terrorisme” uit. En was hup, klaar met al dat definiëren! Hij vond ook al die preventieve oorlog uit, in Irak, en dát werd nog eens een hele echte! Gewoon met het hele leger binnen vallen zonder oorlogsverklaring (die hoort bij een nette oorlog sinds “Genève”!). Omdat de zittende dictator “weapons of mass-destruction” zou hebben. Het werd  bijna een nieuwe wereldoorlog, omdat hem vele landen steunden… Een WO kwam er net niet, omdat grote landen als Duitsland, Frankrijk, China en India etc., niet wilden meedoen. Irak heeft er een echte onvervalste burgeroorlog aan over gehouden met vele bommen, doden en gewonden en miljoenen vluchtelingen. Soennieten tegen sjiieten is het daar nu, en dan zijn er ook nog die koerden.

-De nieuwste soorten “oorlogen” en merkwaardige “co-existenties”

De nieuwe soort oorlog uit onze tijd is “de internationale oorlog tegen het terrorisme”. Die als kenmerken heeft dat hij niet zozeer tegen een land wordt gevoerd, maar tegen een “internationaal opererende beweging”. Die uit haat tegen “het westerse systeem” geweld tegen ons en onze “bondgenoten” gebruikt. Ze opereren als een guerrilla met cellen in vele landen, die soms wakker worden, en dan van alles met wapens en bommen aanvallen. Al-Qaida met Bin Laden was de eerste en nu blijken er vele erfgenamen in Afghanistan, Pakistan, de Sahel en elders te zijn. Deze groepen werken ook nogal eens samen met lokale afscheidingsbewegingen of met gewone lokale maffioso. Ze verdienen hun geld met handel in drugs, wapens en met gijzelaars. Het zijn dus aanstichters van gewelddadige burgeroorlogen in arme, zeer onontwikkelde landen, met een zeer zwakke overheid. Vaak willen ze daar ook graag een hele oud soort staat, als een kalifaat, vestigen. Wat een staat is dus waarin de islam in zijn meest conservatieve vorm regeert.

In Afghanistan, Pakistan (zie Waziristan), Jemen , Somalië en Soedan zien ook groepen, die ons middeleeuws voorkomen in hun opvattingen, een land runnen. Waarin alles haaks staat op onze westerse verlichting en onze mensenrechten ideeën (zoals positie van de vrouwen en minderheden). En waar van democratische systemen en verhoudingen ook geen sprake is. Het zeer bijzondere is, dat tegelijk, het westen ook zeer vriendschappelijke verhoudingen met sommige van hen onderhield (zie vroeger met Iran) en ook nú nog onderhoudt! Zie Saoedi-Arabië, Bahrein, nog grote vrienden van de VS en van andere westerse landen. Zie ook Oman, Qatar en de Emiraten.. Het zijn ook “groot-afnemers” van vele dure wapens waar alle westerse mogendheden gaarne in voorzien (VS, Duitsland, Frankrijk, Engeland etc.).

Er is dus sprake van een soort “vreedzame coëxistentie” van staatssystemen die haaks op elkaar staan… Tot ze intern (en/of naar extern), gewelddadig worden en agressief: zie Iran na de Sjah sinds Khomeini. Maar niet rond Bahrein dus…. We preken dan,(zie Huntington c.s.), van “clashes van systemen, religies en culturen”. En vaak komt er dan weer dat verschijnsel op van botsende werelden: bijna van “wereldoorlogen”.

Al met al is dit merkwaardige mozaïek van landen, staten en hun tegengestelde vormen van politieke systemen, nogal verwarrend. We kunnen het vaak niet goed begrijpen en ook niet “classificeren”. En helemaal niet plaatsen in onze moderniteit, zo lang nadat wijzelf “die donkere Middeleeuwen” verlieten.

Daarbij vergeten we dan ook graag onze “ontsporingen als het fascisme en nazisme”;  nog maar goed een halve eeuw geleden. De crisis doet ons ook weer kennismaken met fel ultrarechts en -links. Zie Nieuwe Dageraad in Griekenland en Jobbik in Hongarije.... Dus zover zijn deze onderstromen ook bij ons ook nog niet verdwenen. Ze sluimeren overal,  “deep down-under”...

-Diplomatieke en andere “geweldloze oorlogen”  

We noemen het geen oorlogen, maar eigenlijk is wat de Chinezen en de Russen doen, -zie nu in de Syrische kwestie-, ook een soort van oorlog: een diplomatieke oorlog dus.  Je hebt dus zelf niet echt een conflict met een land, maar wat ruzie met andere landen over wat er een “intern vechtend land”, moet gebeuren. Een ruzie die (soms) in New York wordt uitgevochten in de VN en soms in de G8, G20 etc. In de VN hebben we de beroemde Veiligheidsraad, met zijn permanente en tijdelijke leden… En daar bestaat ook het aloude vetorecht. Het meest bloedige recht van de geschiedenis, zou je kunnen zeggen.

Noem Syrië met zijn 60.000 doden en u weet wat bedoeld wordt. Immers niemand grijpt daar met geweld in (wel met wapenleveringen en geld!) om het bloedvergieten militair te stoppen. Want men kan het niet eens worden in deze raad over, “hoe dat te doen”!  Natuurlijk vooral omdat in het land groepen het niet eens worden in een groot amalgaam van vechtende stromingen.  Zo worden vele “nette landen” tot soms radeloze toeschouwers van een niet-aflatende moordpartij met vreselijke uitwassen: Syrië, Soedan  en nog een paar in Afrika. En nu ,tot Parijs ingreep, ook in de Sahel. Ook in Egypte, Tunesië (en ook in Libië?), lijkt men nu ook weer op dit soort wegen verder te gaan.

Let wel: onze historie, na onze revoluties (in Frankrijk c.s. maar ook in Rusland) is ook bepaald niet zonder geweld en bloedige strijd verlopen. Denk ook aan de bloedige oorlogen in het vroegere Joegoslavië.  Toen moesten de VS zelfs Europa dwingen om (mee) in te grijpen….

Zij die dit alles, arrogant en vol vergeetachtigheid, willen afdoen met “achterlijk”, zouden veel aan inzicht kunnen winnen met het eens rustig kijken naar de historie van het oude (eigen) Europa.  Die van net voor de Franse revolutie, tijdens de 200 jaar (!) durende Franse religieuze oorlogen, die van direct ná de Franse revolutie. Ook die van de revoluties elders; ook in Rusland ruim 100 jaar geleden. En last but not least die van voor en tijdens WOI en WOII en van die Balkanoorlogen. Als toegift nog: de rellen en gewelddadigheden tussen Rusland en zijn oude satellietstaten..  Ook een blik werpen op het Bosnië en Kosovo van nu, kan best wat helpen. Dus hoezo “achterlijk”?!

 Zijn “die stille en geheime diensten” eigenlijk ook niet, - en dat altijd al-,  bezig met een soort van oorlogen? Elk groot land met wereldwijde belangen heeft zo’n dienst en vaak zelfs meerdere (de VS 20 of zo). Zij opereren onder direct bevel het staatshoofd of de premier en dus ook onder “parlementaire controle (in de westerse landen). Wat ze doen is vaak hoogst illegaal: volgens de eigen wetten en volgens het internationale recht. En de rechten van de mens, daar hebben ze echt minstens  twee broertjes aan dood! Is dit niet het bewijs dat een grootmacht niet kan manoeuvreren zonder controversiële en moorddadige methoden? Net zo als het ook niet lukt zonder kernwapens? Die “schurkenstaten” daarom ook niet mogen hebben? En die dus daarom worden aangepakt en met alle verboden middelen? Als hacking van hun centrifugecomputers, een bom af en toe op een vitale installatie en met rijen van economische sancties… Na de “bekering” van Birma hebben we nu nog Noord-Korea en Iran, lijkt het. Maar andere landen maken ook andere rijtjes, waarin ook Israël, Pakistan en wie weet welke landen nog meer, voor komen!

  Ja, het hele scala van oorlogen en conflicten is uiterst breed en veelkleurig. Én een belangrijk geopolitiek element , ja zelfs een politiek “toegestaan” middel, in onze moderne wereld.

-Nu ook weer: handelsoorlogen en valuta-oorlogen?

Onze nieuwste Nederlandse ster, Jeroen Dijsselbloem, zei als kuikenverse voorzitter van de Eurogroep, dat “de valuta-problematiek” ook op de G20 agenda zou komen.. Zo die zit! Hij doelde daarbij minstens op de laatste manoeuvres van premier Abe van Japan, die de geldpers weer een beetje opschakelde, in zijn zieltogende oude land. Daardoor viel de yen met 15% of zo ten opzichte van de dollar en de euro! Wat het verkopen van Japanse export-producten best ten goede komt! Dus neemt de concurrentie bij ons toe, zeker ook voor onze binnenlandse producenten en ook voor onze (nu duurdere) export naar Japan en de VS.  Japan is een oud land zonder jeugd en met een dalende consumptie en ook een dalend BBP… Men moet zijn welvaart daar dus overeind houden met een forse export.. Wat wil je, als de eigen overheid dus een schuld fokte van bijna 250% van het BBP. Plus een jaarlijks tekort van 20%! De staat geeft dus elk jaar 20% meer uit dan hij ophaalt en leent dus enorm. Een beetje van het buitenland (vooralsnog!) en heel veel van zijn eigen burgers. Wat ook zijn grenzen kent. Dus: rijke japanners en arme overheid? Ja, maar ook en vooral: een bedreigde welvaart op termijn!

Nu de crisis woedt op de wereld, -zij het lang niet overal even erg-, worden de worstelende (westerse) landen natuurlijk erg kwaad over deze “deloyale valutapolitiek”. Die Japan nog goed kent van… net vóór WOII toen dat uiterst gevaarlijk werd. Gelukkig is een oorlog, met al die oudjes, niet meteen te verwachten. Maar de inflatie, dé grote schrik van Berlijn, ligt nu ook op de loer.

Let wel: directe faillissementen + openlijke devaluaties zijn echt niks zeldzaam. De Fransen wisten er vaak best weg mee als de staatsfinanciën  weer eens uit de hand waren gelopen. Ook de Grieken: die hadden al iets van 18 devaluaties sinds ze onafhankelijk zijn. En Argentinië was, tien jaar gelden de laatste, toen ze besloot gewoon failliet te gaan.. En dus de crediteuren wereldwijd naar (de meeste) van hun centen liet fluiten. Venezuela deed het nog enkele weken geleden: 32% verlagen van hun valuta ten opzichte van de dollar. Maar ach, als je zelf olieboer bent, en niets aan energie hoeft te importeren, is het best een fraaie truc… Want de oliedollars die je ontvangt zijn, o zo veel meer waard, lijkt het. Tot je zelf compleet olie-geld-verslaafd bent. Zoals eigenlijk ook de russen al een beetje zijn.. 

Pas op: dit kan ook tot grote politiek-militaire spanningen leiden! Denk ook aan de gasprijsverhogingen van Moskou voor de vijanden in Georgië en Oekraïne.

De VS doet echter ook mee, aan die geldvloed; en zij met hun groene biljetten. De EU staat daar met zijn sterke euro dus “tegenover” en vreest nu nog meer zakkende export. Behalve dan (nu nog wel), die Duitsers. Die erg goede producten maken, met veel goede service. Die best wat (meer) mogen kosten…  Maar ook dat gaat niet onbeperkt. De Chinezen hielden ook al vele jaren hun yuan op een laag pitje en waren net begonnen met die wat te laten oplopen.. Ook zij weten op dit punt best van wanten.

  Kortom: we verwelkomen dus het begin van wat een “valuta-oorlog” zou kunnen worden. Dus nu weer een ruzie erbij , maar een echte en op wereldschaal!

Het begon eigenlijk al met dat weer opkomende protectionisme in vele landen. De VS schaamden zich er nooit voor als de “eigen industrie even moest worden geholpen”. Dat zien we Brazilië en Argentinië ook ferm doen. En ook Peking heeft er een handje van met het “dat lastig toegankelijk maken van de buitenlandse import”. In de afzakkende landen in de EU deed het ook steeds meer politici warm draaien: met hun  “made in xxx” en dat soort gedoe. Ook dit is zo’n teken dat men overweegt om oude economische wapens uit de kast te halen, omdat het op de oude liberale toer niet meer lukken wil. Die arme zuidelijke landen van de EU zagen na monsterachtige bezuinigingen en welvaartsdalingen nu eindelijk weer hun export wat wakker worden… En dat wordt nu vermoord door die nog hardere euro! Het leidt nu zelfs (weer!) tot flinke wrijvingen tussen Parijs en Berlijn; Hollande vond in die dure euro zijn excuus voor zijn belabberde export terwijl Merkel een harde euro nou net dé stimulans vindt om goed te vechten voor goede exportproducten! Dit verhoogt de economische en dus ook de politieke spanningen in de wereld opnieuw. Naast alle andere  “religieuze, culturele, etnische fricties”, nu ook dit nog.       

  We zaten er dus echt niet op te wachten, maar het is vanuit de logica van de ontwikkeling, natuurlijk wél logisch… Een teken ook van nog meer afnemende solidariteit en opkomend nationalisme en economisch egoïsme. Dat doet vele van ons ook  best wat medelijden krijgen, met die arme politici en bestuurders!  Ga er maar aanstaan: het wordt nu échte topsport! Met populisme als doping.

Daarom lopen ook die boeken, die nu verschijnen, over Churchill en Hitler en andere groten uit de geschiedenis, weer zo goed in de verkoop. Men zoekt opnieuw naar sterke mannen/vrouwen, naar grote figuren. Die in staat zijn vele te leiden en “mee te nemen”. Naar minder onzekere en betere tijden? “Pas evident”, zeggen de Fransen.

-Vreedzaam Neo-kolonialisme in plaats van  oorlog?

Hoe noem je het optreden van China (en ook andere?) in veel regio in de wereld waar men “economisch actief is”? De critici aarzelen geen moment:  puur “Neo-kolonialisme”! Maar hoor je Afrikaanse machthebbers hun verhaal doen, dan zeggen die heel wat anders! Ze roemen de “gelijkheid in hun benadering” van de Chinese zijde, (en ze denken beide aan de door hun geleden vernederingen door het westen!). Meteen wijst men ook op het bazige optreden van het westen met zijn “ niet-effectieve ontwikkelingshulp”. Dat noemen zij nou weer “Neo-kolonialistisch”! Vele wijzen er op dat nu pas het verslavende effect van die ontwikkelingshulp blijkt: Afrika ontwikkelt zich “onder de Chinezen” sneller dan ooit. Reactie? ”Ja, maar dat komt omdat het westen jarenlang hielp bij onderwijs, opleidingen en gezondheidszorg”. Wat ook een punt kan zijn.

Dat er ook flink met omkoopgeld wordt gestrooid door Peking c.s. is duidelijk. Maar daar zijn ook westerse bedrijven erg bedreven in geweest en gebleven: zie in Nigeria en elders. Dat is al gewoon geworden in de concurrentiestrijd. En afrikanen zijn dus ook maar gewone mensen.

-Bestaat er zoiets als “de Chinese methode”?

Is China zo apart in zijn internationale optreden? Zoals het ook nogal apart is in zijn combinatie van economisch-liberaal zijn en qua staat zo ondemocratisch/dictatoriaal? Is het eigenlijk een soort van Brics-houding dat van “we bemoeien ons in het buitenland niet met politiek maar zien de relaties primair als economisch”? Doen dit India, Brazilië, Rusland en Z-Afrika dit niet ook? Nee, lijkt het antwoord: in geen geval wat Rusland betreft dat ferm rond rommelt in de Syrische kwestie! India heeft Pakistan als oude aartsvijand en ruziet nog over Kashmir met China. Met buurman China zit het ook niet lekker gezien ook de Tibetkwestie. En China  blijft ook “boos” op Taiwan en wil nu die eilandjes van Japan? Het lijkt regionaal dus wel een wat ander China dan het mondiale opererende China?

Heeft China niet eigenlijk een nieuwe, wat “merkwaardige”, methode ontwikkeld. Die toch nadere aandacht verdiend? Is het toch anders dan andere grootmachten van nu en vroeger? (Want het was al eeuwen geleden een echte grootmacht!).

Het komt immers bij je “op bezoek” (zij het wel met een zak geld en mooie spullen), blijft ver weg van je conflicten, levert ook geen wapens en bewaakt (met zijn vetorecht in de VN) heel precies zijn “principes” (of heet dat tactiek?). Dus beveelt kennelijk de regel aan: Bemoei je niet met andermans zaken, maar werk met iedereen economisch samen. En het wijst dus elke bemoeienis met gedonder binnen een land af en ook tussen landen… Zo lang het niet de eigen regio betreft dan… China heeft eigenlijk genoeg aan de Wereldhandelsorganisatie en heeft dus eigenlijk geen VN nodig?

Dit alles roept indringende vragen op: Is het gewoon (tijdelijke) ontwikkelingstactiek van een aankomende grootmacht? Want China heeft ook bedenkelijke methoden: zie zijn hackerdom en ook zijn “lak aan internationale regels”(denk aan octrooien etc.). Kan dit soort gedrag nog wel in onze open, zo sterk onderling verbonden wereld? Kunnen we toch iets van de Chinese aanpak leren? En: is het mogelijk daar met hen en anderen eens écht over te praten? Of gaat het regelen van dit aspect ook enkel via dreiging en geweld?

-Syrië en Mali: twee super-drama’s en twee slagvelden

De huidige Mali-actie, die ook een oorlog heet, -maar technisch eigenlijk een burgeroorlog is- , is door de VN geaccordeerd. Omdat de president van Mali de Fransen te hulp riep. Maar die president is enkel “interim” en zit daar op basis van… een eerdere staatsgreep… Een lastige boel niet? Maar nu komen binnenkort de buurlanden er allemaal met hun troepen heen en de Fransen gaan naar huis, wordt beweerd. Hierbij valt wel opnieuw op dat grote buur Algerije niet mee doet… Ondanks die klapper op zijn gasfabriek. Is dat alles eigenlijk wel oké? Op nieuwe verkiezingen na dan toch wel? Intussen zijn er al gevechten binnen het Malinese leger gemeld en bloedige vergeldingsacties… Frankrijk begon de operatie met troepen en materiaal uit Tsjaad waar het eerder ook te hulp werd geroepen en daar bleef “hangen”. Parijs hangt zo in ca. 8 Afrikaanse landen. Iedereen kan weten dat het ook gaat om uranium, olie en gas, goud en diamanten… Want er zijn in die regio veel Franse bedrijven die daarin werken… En dus ook veel Franse staatsburgers die moeten worden beschermd!

Hollande deed deze actie tot zover ogenschijnlijk snel, fraai en efficiënt en scoorde bij de achterban. En beschermde vooralsnog best veel industriële en economische (westerse) belangen. Het Franse rijtje: Libië, Ivoorkust en Mali ziet er ook moedig en humaan uit.

Er kwam ook meer hulp van andere (ook westerse) landen: transport en ook geld. Recent nog van Obama: 50 miljoen voor Tsjaad (en ook de Fransen, maar dat zegt men liever stil!). Even lijkt het ook dat China eerder de nieuwe kolonisator is dan Frankrijk en de rest van het westen..  Maar alles hangt af van wat er hierna komt. De djihadi’s bleken intussen al weer springlevend in Gao in het noord-oosten.. De Afrikaanse buurlanden kwamen aarzelend met hun troepen en de regering in Bamako aarzelde over die steun van een VN-macht! 

Want pas op: Mali bestaat nauwelijks in termen van een geordend land met instituties, politie en een ordentelijk leger. En zijn de West-Afrikaanse staten en de Afrikaanse Unie in staat hier echt zo te helpen dat Al-Aqmi en co het pleit niet meer kunnen doen keren? Afghanistan met zijn taliban leert helaas anders… En Parijs weet dat ze in Tsjaad bleven en best al lang ná de onafhankelijkheid en een vertrek van daar is niet gepland. Frankrijk blijft dus, maar net buiten Mali.. En dat gaat toch weer opvallen. Wat doet in het ergste geval dan bijvoorbeeld de EU en ook Duitsland en de NATO?    

Intussen blijkt dat er best veel doden vallen in Mali, maar niet bij de Fransen. Parijs is daar stil over en de pers wordt op afstand gehouden. Dat leidt nu ook in de Franse media tot ongerustheid. Ook die verhalen over een bijltjesdag in Mali. Men wijst er ook op dat de tegenstelling noord-zuid in Mali (= ook Arabisch-zwart) er gewoon blijft en vraagt zich af of verkiezingen in juli wel kunnen lukken. Experts wijzen op Parijs en Tsjaad en voorzien een lange  Franse bemoeienis met Mali! In Tunesië en elders wordt nu ook door radicale moslims tégen de Fransen in Mali geprotesteerd. En wie zal Parijs helpen vanuit de EU als het echt spannend wordt? Hollande zit kennelijk op termijn met een probleem… En dan hoor ik dat de VS een militaire basis heeft in.. Niger; het land met het Franse uranium!  Mali is nog lang niet uit de media dus…

 En pas ook op in Syrië waar al 10.000 russen wonen deels op de militaire basis en haven, die Rusland daar al meer dan een halve eeuw koestert! En het verkoopt er, net als Iran, nogal wat wapentuig dat ingezet wordt nu tegen het wapentuig van de rebellen. Die dat, soms openlijk maar meestal stiekem, uit het westen kregen…  Er is nu een complete humanitaire en diplomatieke crisis ontstaan, een vreselijke burgeroorlog ook, en eigenlijk een verbijsterend echec voor alle betrokken landen en partijen.    

Syrië zou dichter bij de periode “ná-Assad” kunnen zijn gekomen. Geo-politici tellen nu zo’n 550 spots waar in dit land wordt gevochten. Het regiem wil nu onderhandelen met de rebellen en dat wil Moskou nu ook. Moskou lijkt zijn hand te hebben overspeeld?  Intussen zijn er 60.000 doden, honderdduizenden gewonden en zijn bijna een miljoen mensen naar de buurlanden gevlucht.  De economische sancties hielpen ook maar weinig: Moskou, Peking en Teheran wisten hoe dat te omzeilen. Waardoor nu de EU overweegt om de rebellen te bewapenen. À la Libië en we zien nu in Mali ook een gevolg van een dergelijke policy.

Is die bereidheid tot onderhandelen van de chef van de rebellen inderdaad goed om aan de radicalisering en aan de toenemende greep van de djihadisten te remmen? Viel ook u op dat de laatste raid van Israël internationaal zo geluidloos voorbij ging? Want het ging hier om Russische wapens voor Hezbollah: anti-missile raketten van het Russische type SA-17!

In elk geval is zeker dat een “ná-Assad-periode” hier nog veel ernstiger gevolgen zal krijgen als we zagen in Irak; dat denken vele. Wat dus betekent dat wat nog komt, veel erger zal blijken te zijn, dan eerder ingrijpen! Niet uit oogpunt van recht en principes, maar uit oogpunt van een humanitaire super-catastrofe  die er nu dreigt.

Tot zover twee echte haarden van djihadisme en ook beide met een burgeroorlog… De nieuwe Irak’s en Aghanistan’s, voor het volgende decennium, zijn al zichtbaar.

-Hebben we last van een groot economisch-religieus syndroom?

Kun je zeggen dat nu de oorzaken van conflicten eigenlijk liggen in “het sterke verlangen naar welvaart en een goed leven” en in “het dienen van hét juiste opperwezen”? Of nog een schep dieper vooral en fundamenteel gezien, in het willen afrekenen met de “angst om onder te gaan om niet te zullen overleven”? Of moet je religieus eigenlijk ook gewoon vervangen door “politiek”? Zoals we dat zien in Noord-Ierland en zelfs in België, waar het “de taal” zou zijn.

Steeds vaker lijkt het er op dat “achterstand en gebrek”, in ontwikkeling, in opleidingen, aan grondstoffen, in aanzien of respect voor cultuur en etnische elementen, aan werk-voedsel-beschutting, dus aan alles wat samengaat met ontbreken van welvaart, dé diepere, échte oorzaken zijn, van die wrijvingen en conflicten.

Zie Huntington met zijn “cultural and religious clashes” en Marx en Engels met hun “klasse-tegenstellingen”. Het komt weer neer op onze “overlevingsdriften en ook op die oude syndromen van “meerderwaardig- en minderwaardigheid”. Elke analyse toont aan dat te lang “verwaarloosde symptomen” van dit soort op den duur leiden tot enige vorm van geweld met niet zelden moord- en doodslag. Zie zeker nu ook de Arabische revoluties: die in hun eerste en die in hun tweede ronde… Ook die in “de wachtkamers”: als Palestina, Jordanië, Bahrein, Jemen en zelfs Saoedi-Arabië! 

-Zijn “geïsoleerde” landen vrediger?

Tibet zal dat niet gaan bevestigen. Nepal mogelijk wel, en dan zijn er nog landen als Oman, Nieuw-Zeeland, enkele Caraïbische, fiscale paradijzen en nog wat kleine eilandstaatjes in Oceanië. Kenmerken: geografisch zeer geïsoleerd, of doodarme of schatrijk door opgepot geld van stoute mensen. Die laatste houden zich ook wijselijk geheel afzijdig van elke politiek conflict. Geld wordt vaak verdiend in gewelddadige sferen, maar het ligt liever te vermeerderen op rustige plekjes.

Maar op een of andere manier zijn ook dit type van landen op vandaag ook verknoopt met andere… En bij zware conflicten hebben zij ook nauwelijks een keuze, als het in hun regio mis gaat.

Geen land is dus echt veilig voor conflicten en wie vrede zoekt heeft ook geen plek meer om naar toe te gaan. Vluchten kan dus niet echt meer… En terug naar een kleine, besloten wereld is eigenlijk ook geen optie.  

-De EU:  politiek en economisch ook geen voorbeeld!

Het huidige armzalige voorbeeld, dat nu de EU weer geeft, valt ook steeds meer op. En de huidige diepe politieke kloof in de VS is ook niet niks.  Nee, we slaan er echt nog niet op; tenzij je de zeer roerige straatgevechten in Zuid-Europa zou bedoelen. Of de stakingen en bezettingen in Frankrijk, soms met zelfs een vorm van gijzeling. Ook de nieuwe (of dreigende) afscheidingen in Engeland (Schotland), Spanje (Catalonië), België (?) en de eerdere in Tsjecho-Slowakije, Kosovo, Bosnië, Kroatië… De rij in Europa is ook best lang. En, zie de Balkan, ook niet altijd zonder bloedvergieten. Dus ook in “beschaafde landen” kan het stevig uit de hand lopen.. Wees dus voorzichtig met die arrogante veroordelingen van “achterlijke en apen- of bananenlanden. En dan vergat ik ook nog China, Birma, Pakistan, Maleisië en ook Indonesië . Niemand gaat dus “vrij uit”. 

-Enkele vragen en  overwegingen

  Zijn we weer eens allemaal hetzelfde en allemaal mensjes met alle goeds en streken die daarbij horen?  Moeten we dus geen plaatjes plakken maar vooral doen aan zelfonderzoek?  Is overbruggen (de boel bij elkaar houden) toch  de kunst, en niet uit elkaar spelen dus?  Maar kan de wereld dat wel zonder iemand die veel macht en kracht heeft? Die dan natuurlijk wel gelegitimeerd zou moet zijn door een democratische procedure…

Is het fout gedacht, dat de naakte aap enkel verder komt door strijd en bloedige conflicten?

  Zou je kunnen zeggen dat we, naarmate we economisch meer gelijk en onafhankelijker worden, we ook meer en vaker onderling ruzie moeten maken? Omdat dan iedereen dan zal opkomen voor zijn (vermeende) rechten? Elk voor zijn vrijheid, gelijkheid en broederschap dus?

  

Als het ons niet zou lukken om “een soort van wereldbestuur met kloten” op te tuigen, zijn we dan veroordeeld tot het aanrommelen met trucs, wapens, geweld, moord en doodslag?  Hou je ruim 200 landen met een enorme diversiteit, niet zomaar in een mandje?  Hebben mensen en ook landen dus gewoon de wortel en de zweep nodig? Kan de wereld niet zonder een stevig “bestuur” met een hele vette politie- en legermacht?  Is de wereld-politie-agent nu niet meer dik genoeg, dan wel te zwak geworden? Is de oorzaak dus niet vooral: de politie is er niet echt meer?

  Of is het voor ons allemaal gewoon te ingewikkeld geworden en moeten we rechtsomkeert maken of afhaken? Terug dus naar de “kleine wereld”? Zijn wij naakte apen nog niet rijp voor een open wereld en moeten we nog wat eeuwen oefenen?

-Epiloog

U zag hierboven vele druppels vallen, en in hoog tempo, in die grote pruttelende emmer die onze wereld is: eentje is zelden een probleem, maar er is een moment dat de laatste druppel de emmer doet overlopen..

  Nu stapt ook nog de paus op: een modernisering die haar weerga niet kent! Het ambt groeit hem boven het hoofd, liet hij weten. En hij wilde snel met pensioen. Weer grote consternatie, na die vorige, die over seksueel misbruik in de Kerk ging. Weer een instituut, dat zwaait in de storm. Krijgen we nu, nadat 1000 jaar geleden dé Kerk de Rooms-Katholieke Kerk werd (naast de orthodoxe afscheiders), dan numero drie: de Groot-Latijnse of Groot-Aziatische Kerk? Het rommelt al fors in Rome, Afrika en Latijns Amerika. De echte katho’s, steken daar nu de vinger op. Onderwijl zijn de orthodoxe broeders uiterst goed bevriend geraakt met nogal bedenkelijke (religieuze, niet-communistische) regiems in het oosten. In Rusland en ook in Servië; maar ook in Athene is er zoiets gaande. Kerk en Staat helpen elkaar en zijn daar solidair… 

  In de “veranderingskunde” (= agogie, agologie) is een bekende kreet: Unfreeze, move and freeze again… Vrij vertaald: “Om echt te kunnen vernieuwen moet je eerst alles drastisch vernietigen”.  Dus ook “alles ontvlechten”, voor we echt opnieuw kunnen gaan vlechten. 

Volgens dit inzicht pakten wij, de consultants (ook change-agents genoemd, mijn echte vak) , niet zelden grote veranderingsmove’s aan in organisaties. Voorzichtig natuurlijk: onder leiding en beheerst en met vangnet. Maar dat laatste is in de huidige “unfreeze and moves” niet echt het geval. Daar lijkt het te vaak op een vrije val  en zo’n beetje van “we breken af, en zien het verder wel”. 

De vroegere “ontgroeningstijd” in de oude studentenverenigingen, was ook daar voor bedoeld. Je moest je oude banden verbreken en je “vrij maken” voor een zelfstandig leven “zonder de te sterke remmingen uit het verleden”. Dat maakte je tot een volwassene, net zoals dat ook in de vroegere militaire dienst werd gezien.

  Niemand kan ook ontkennen dat in Duitsland, ná de grote vernieling van het nazisme en het land, het herstel zo snel ging dat men sprak van een waar “Wirtschaftswunder”. En na WOII was de Marshallhulp én de vernietiging van het “oude”, eigenlijk ook de grote katalysator..

Dus is wat we nu weer meemaken een ons noodlot, dat we moeten accepteren en ondergaan om weer verder te kunnen? Staat dat ons weer te gebeuren?

  Komt het tijdperk van de “verdeeldheid” weer aanstormen, waarin alles en iedereen “wars wordt van samenwerken en solidariteit”. Maar is dit dan niet ook het bewijs dat we ook op dé weg zijn naar beter?

 U acht mij wat al te ongerust? Ik geef u gaarne gelijk en dat zou natuurlijk kunnen. Ik spreek mijn diepere gedachten uit, waardoor anderen ze kennen.  Hoe groot zou het aantal zwijgende en ongeruste generatie-genoten eigenlijk zijn? Ik spreek er best regelmatig een paar die zich bezorgd tonen. Nou was het altijd al zo, dat ouderen wat meer naar bezorgdheid neigen. “Dat is natuurlijk en behorend tot het verouderingsproces”, zeggen psych’s. Immers je wereld vervreemdt wat van je, op een aantal punten, zeker in crisistijden. En als het tempo dan ook nog hoog ligt, wordt die vervreemding wat meer voelbaar. 

Het enige wat helpt is, denk ik,  die bezorgdheid te uiten en te verwoorden. Dan krijg je er tenminste nog respons, en soms ook echte geruststellingen. En dat kan helpen.  Dus doe ook uw best, lucht uw gemoed en reageer op wat u ziet...

Maar,

          gelukkig weet de zon niets van Starwars en zag ook nog nooit die spitse oren van Mr. Spock. Maar wel die ontploffing van een dat stuk ruimtesteen, die duizenden in het zuiden van Rusland flink deed schrikken en ook vele verwondde. Mogelijk zorgde de zon er voor, met een niet merkbare zonnebeweging, dat die andere meteoriet met  50 meter doorsnede onze aardbol op veilige 28.000 km passeerde. NASA volgde het allemaal met grote belangstelling ook omdat zij een flink stel satellieten daarboven hebben ronddraaien natuurlijk. Tot nu toe hebben de fameuze zonnestormen ons nog nooit echt last bezorgd. Maar die zonnevlekken kregen al eens de schuld van klimaatveranderingen: zo’n vlek zorgt ervoor dat er minder zonneschijn (= energie) op onze aarde arriveert. En dat verandert bij ons dan ook van alles, is de idee.

Ach laat de zon onze neutrale toeschouwer blijven die ons enkel prettig verwarmt. Een symbool van de vredige natuur die ons rampen doet vergeten. .

Voor de komende week wens ik u vooral weer mooi, of béter,  weertje toe. En ook het nodige  optimisme waar een filosofische manier van kijken aan kan bijdragen. Ga er dus even uit als “le soleil” zich aan u wil tonen en laat haar koestering u goed doen. 

Als gewoonlijk wens ik u weer veel mooi weertje toe, terwijl we langzaam afscheid nemen van de winter.  

23  februari  2013