Zo hoort het: de laatste avond van
2013, -31 december-, werd naast Oudejaarsavond vooral ook dé afscheidsavond
van: “Marseille Culturele Hoofdstad van Europa 2013”. Een hele mond vol; en dat
klopt ook met veelheid aan cultuur dat dit evenement ons bracht.
Dit werd voor vele duizenden het apero
voor het oudejaarsdiner in de vele honderden resto’s van de Port en er omheen.
Die hadden zich, zo leek het ons, extra uitgesloofd: want wij aten echt voortreffelijk. Goede
vrienden mogen het adres hebben…
Het economische magazine “Contact”
geheten, liet einde 2013 de vele ook sponsorende bedrijven aan het woord.
Waaruit weer eens bleek hoe sterk cultuur, -ook in onze tijd-, ook een
economische stimulans kan zijn. De commentaren liegen er niet om. In termen van
verhoogde omzetten, opdoen van interessante contacten en een enorme positieve
zwiep aan het “krakende imago”. Bijna 50 pagina’s aan lof,
blijdschap en met
zeer veel hoop voor de nabije toekomst! Men weet zeker dat de investeringen
(van honderden miljoenen) er ruim uit kwamen en ook zullen komen. Er is hier
zelfs een enorme verbetering in het openbare vervoer ondernomen zowel in aantal
buslijnen met zeer fraaie ook duurzaam rijdende bussen en verlegging van de
tijdstippen van de laatste nachtritten. En de twee busboten , een naar het
zuiden (de stranden) en een naar het noorden (haven L’Estaque) waren een
daverend succes: beide blijven ook permanent nu. De toeristen-bootuitstapjes
naar de eilanden en de calanques brachten dit jaar echte vermogens op. De
economische gemeenschap zelf, won ook stevig aan elan en samenwerkingsgeest..
Een zeer passend afscheid van een heel
feestelijk jaar,
overvol met die ongelofelijke variëteit aan culturele
evenementen. Men zegt dat het er, -in en rond Marseille-, want er deden nog 10
steden mee zoals Nimes, Arles, Aix etc..-, zo’n 2000 evenementen in totaal zijn
geweest. Dus zo’n 6 stuks op elke dag van het jaar 2013 in onze regio!
Natuurlijk hebben we dat echt niet
gehaald; onmogelijk. Maar onderschat ons niet: wij komen hoog op de lijst met
zo’n 300 deelnames schatten we… Op onze salontafel stond een grote ronde schaal
volgestapeld met gidsen, folders, krantjes en brochures die allemaal
programma-onderdelen aanboden. We haalden die vooral bij Paviljon M, het
cultuur centrum van de stad, bij de oude Beurs/Kamer van Koophandel, het departementale
archief en nog het Maison van de Regio PACA. En uit de media natuurlijk; locale
kranten en radio/TV.
Wat die beruchte “L’embarras du choix”
betekent, hebben we dit jaar aan den lijve ervaren! Hét grote probleem was dus: “overzicht” en
“keuzes maken”. Très fatiguant, maar ook oh zo verblijdend. Dat Paviljon M staat er nu nog maar enkele
weken: want het wordt echt afgebroken! Dit eigenzinnig gebouwde centrale
info-centrum, speciaal voor MP2013 gebouwd van hout, staal en kunststof, naast
de oude Mairie in de Vieux Port. Waar 1,2 miljoen mensen in 2013 binnenliepen,
was een daverend succes. Naast info in alle oude en moderne vormen over de stad
in al zijn aspecten, waren er tientallen kortere expo’s over zeer uiteenlopende
onderwerpen. Soms waren die expo’s ook kleine lokkertjes van echt grote
semi-permanente expo’s elders in de stad, maar ook over bekende artiesten. En
zelfs over de rederij, de moderne mobiele
communicatietechnologie en natuurlijk
ook over voeding, eten en drinken. De vondst was zeker ook om snapshots-live,
uit theaterstukken, concerten, straattheater en circus elke middag daar op te
voeren. Het bleek een geniaal idee te zijn. Honderden mensen kwamen er op af,
veelal waren de scene’s ook buiten op het zonovergoten plein, en vele kozen
daar dus naar welk evenement ze een hele avond zouden gaan. Bijna alle landen
van de EU mochten ook hun opwachting maken. Nederland stuurde de brozen kop van
Picasso in gemaakt door een nederlands kunstenaar: die stond een week in de
Vieux Port.
Een beetje statistiek: op de 347 dagen dat het open was waren er meer dan 1000 evenementen in/rond dit Paviljon M: ca 3 per kalenderdag. Er kwamen gemiddeld 3500
Onvergetelijk waren ook die dansdemo’s:
van Afrikaanse groepen tot grieken etc., maar ook van de tangoclub van
Marseille. Wat hebben we genoten van deze “fanatieke en
elegante dansparen”. In
hun gewaagde outfits met hier en daar wat huid zichtbaar, van hun atletische
duo-movement, dat streven naar perfectie, beheersing en “last but not least”
die sensuele pracht. Wij zagen het wel een dozijn keer, met honderden dansparen
op zwoele avonden in de oude stad. Een zeer bijzonder aspectje van deze weer
verrassende hutspot van zo verschillende mensen. Dat gaan we allemaal zeer
missen.. maar we weten nu ook waar het gewoon verder gaat! MP2013 was natuurlijk voor vele bewoners ook
een ware ontdekkingsreis!
En dan de (her)opening van liefst 7
prachtige musea. Het
nieuwe MUCEM van Riciotti scoorde in 9 maanden 1,7 miljoen
nieuwsgierigen. Dit geniale geheel met zijn oude fort Saint Jean (dat 400 jaar
gesloten bleef!) en die “kantachtige” moderne zwarte betonnen/glazen compagnon.
Onderling verbonden met een hoge zwarte loopbrug met een fenomenaal uitzicht
over het zeegedeelte van de stad. En met die andere zwarte brug, die in de stad
uitkomt, precies
vóór een der oudste romaanse kerken de Saint Laurent. Waar
vroeger al die griekse tempel stond (in 500 v. JC). Door een toeval ontmoetten
we de grote architect-meester en ontdekten dat grote extremiteit in
maatschappelijke visie samen kan gaan met supergevoeligheid voor vorm en
schoonheid: lees zijn pamflet en zie wie hij is! Deze echte zoon van Marseille!
De exposities in de buik van het Mucem zijn allereerst de permanente over de
“civilisaties rond de Mare Nostrum” en de twee tijdelijke, -een over de
seksen/de genres en de ander over de franse historie in het Mediterrane-, deden
het diversiteitsaspect van cultuur ook alle eer aan.
De buurman, de hypermoderne Villa
Mediterrannée, diegrote glazen witte, die balanceert “op één poot” heeft ook dat fraaie uitzicht en ook die
griezelige glazen vloer. Een rond theater onder de zeespiegel en zijn thematische
expo’s: ook over mediterrane thema’s. Die over migratie waren uiterst
confronterend… Liefhebbers van echte stuntarchitectuur komen hier echt volledig
aan hun trekken. Dit gebouw trok in 9 maanden ook even 600.000 bezoekers (dus
800.000 jaar)! We aten en dronken koffie en glaasjes in het resto van het Musee
Dan waren (en zijn) er nog: het
volledig opgeknapte schitterende Palais Longchamps met zijn expo van
impressionistische schilderkunst op wereld-topnivo, waarin de
miljonairsinvesteringen in kunst met de dozijnen aan de wanden hingen. Zwaar
bewaakt en verzekerd… Maar ook met zijn
heropende “Musée d’histoire Naturelle”. Waar je een uitgebreide “stomme
dierentuin” kon zien, een hele oude collectie. Die je ook toont waar Marseille
de poort van was en eigenlijk nog is… Op etage vonden we
ook nog een zeer
“deskundige” expo: over de historie van “het licht”. Prachtig voor een oude techneut
als ik; helaas kreeg deze veel te weinig aandacht.
Maar dat was het nog niet: ook het
museum Borely,- liggend in dat prachtige park aan zee, met zijn botanische
tuin-, werd ook in oude glorie hersteld. En in zijn “eigen tijdperk” terug
geplaatst en met zijn fraaie faïences en mode expo’s.
Enkel al deze nieuwe musea bezoeken,-
wij waren op bijna alle openingsdagen-, neemt enkele weekjes aan tijd en enkele
maanden aan energie. Je voelt je ouderwets verwend met dit alles “binnen bereik
van enkele minuten reistijd”; via luxebus, tramway, metro en bootbus!
Ook al is iets niet vergeten echt
onmogelijk toch nog een aanvulling. De grote trek van weken, ,-die Transhumance
werd genoemd-, door de hele regio en die eindigde in de stad. Vanaf het Mucem
waar de hele meute overnachtte:
duizenden beesten dus (vooral schapen, geiten
en paarden vooral) die en masse door de oude haven trokken onder enorme
belangstelling. De hele binnenstad stond
boordevol publiek waaronder vele kinderen. Die zagen voorop een groep ruiters,
waaronder veel vrouwen, die reden en ook rechtop stonden op die pikzwarte grote
paarden die de stoet openden. Na deze kopgroep duizenden blatende schapen en
geiten, paarden (ook ruitergroepen uit de Camargue) en ook ezels. Waarvan er zelfs enkele
omgebouwd waren tot lowcost zebra’s. Helaas waren de beesten en ruitergroepen
uit de Magrheb en met name Marokko niet komen opdagen… Veiligheidsrisico’s? Het
werd nooit echt uitgelegd.
Dan waren er nog de gratis bezoeken aan
de havens met commentaren en uitleg: een beleving die ook toont hoe hier geld
wordt gemaakt in de vierde grootste haven van Europa (na R’dam, Hamburg en
Antwerpen). Wereldwijd zijn wij (ook Rotterdam) geheel verslagen door de havens
van chinese komaf… Je snapt dan allemaal beter hoe deze stad leeft en zijn
bestaan verdient en ook waarom hier een grote groep immigranten (maar
procentueel minder dan elders) in de ww terecht kwam. Hun opleiding en scholing
zijn onvoldoende voor dit moderne containergedoe en ook andere gerobotiseerde fabrieken.
En hun kroost zonder genoeg scholing is mede daardoor verzeild geraakt in de
drugsmaffia.
Als laatste die regatta van oude houten
zeilboten die we
vanaf een grote boot konden zien. Die kapitein was een
lefgozer en zette die grote ijzeren boot steeds opnieuw dichtbij de “hotspots
van de races op open zee”. Het was een fraaie belevenis en kennismaling met een
mooie sport met een sterk historisch element. Ook upper ten sports met engelsen
die voorbij voeren en daarbij “hun bottoms toonden”. Dat kwam van de pastis, de
51 van marseillaans fabrikaat met extra-alcohol: le meilleur et le plus corsé!
Zo dat was een blik op MP2013, dat over
de breedte geteld zo’n 10 miljoen
bezoekers in de MP2013-regio van nog 10 steden, trok. Waarvan de opening, het
14 juli-feest en het sluitingsfeest samen ook bijna 1 miljoen mensen naar het
ook al toptaal vernieuwde stadscentrum trok. Het wat verlepte centrum rond de
Vieux Port dat op ongelofelijke wijze zijn oude functie van “agora” hervond.
Een wederopstanding van zeldzaam soort en wij genieten er dagelijks van. Zelfs
het publieke transport werd er op aangepast en wij zijn daarbij ook grote
winnaars geworden. Voor de deur fraaie luxebussen die ons overal heen brengen…
voor 1 euro naar Aix (omdat we +65 zijn) en met x% korting naar vele andere
steden hier. Hoezo auto?
Degenen die dit festijn “binnenhaalden”
en het toevoegden aan dat immense Stadsvernieuwingsproject EuroMediterrannée
fase I en II (waarin ook wij wonen) moeten in de Vieux Port een standbeeld
krijgen. Want het moest”tegen veel politieke wind in worden gerealiseerd”! Wij
zien nu nog dagelijks en voor jaren te gaan fase II verrijzen.
Met ons nieuwe
park om de Arc de Triomphe heen (= Porte d’Aix), het binnenkort te openen commerciéle centrum “Les Terrasses du Port”
(ook voor meer dan 1 miljoen de cruisepassengers!) en de nieuwe hoge torens H99
en de Merdionale.. . De toevoeging aan de nieuwe sea-skyline van de stad. En
het winkelcentrum ‘Les voutes du Grand Major” onder het plein van de kathedraal
staat ook op openen in 2014. De hele nieuwe Boulevard du Littoral wordt nu
afgebouwd: hét moderne centrum van het hedendaagse Marseille. Waarvan de
bevolking weer groeit.
Liefhebbers van stadsarchitectuur
moeten komen kijken: het grootste stadsontwikkelingsproject van Europa nadert
zijn voleinding… Een nieuwe stad voor de 21e eeuw komt overeind:
tussen Vieux Port en de hoge blauwe toren van de reder CMA-CMG. Dat is ons
nieuwe “MP2013-project” voor 2014 e.v. Komt ook dat zien!
Het was ook een feest rond te trekken
met vrienden tijdens de zomertijd om samen te genieten van dit festijn. En
zeker onze jaarlijkse aandeelhoudersvergadering van Le Provencal
waar de hele
redactie zich feestelijk in stortte.
We konden de bezoekers tonen waarom wij
zo’n 6 jaar geleden besloten voor Marseille te kiezen. Zij die kwamen waren ook
verrukt en hun bewondering maakte ons als gidsen dan ook niet weinig
extra-happy. Het verlaten van het mooie Le Brilhas, in Mormoiron voor de Mont
Ventoux, waarvan vele ons voor “gaga” verklaarden bleek geen foute ruil. Deze
stad waarvan we wisten, hoe sterk men hier werkte aan vernieuwing en
wederopstanding, heeft ons niet in de steek gelaten. Onze bezoekers begrepen
best goed na enkele dagen Marseille, waarom we deze sprong waagden. Marseille
is voor ons “meer een spiegel van de wereld en zijn woelingen” dan die
lieflijke plek in de wijngaarden waar we ook nog vaker terug gaan. Vele
Mormoironse vrienden waren hier ook op visite en moesten niet zelden wat
vooroordelen achter laten bij hun vertrek.
Via blog en site (www.le-provencal.nl)
konden velen ook meegenieten van de culturele belevenissen hier. Het was
een grote bron van inspiratie bij mijn “pen-arbeid”. Mijn gids-activiteiten
voor de wereldwijde Greeters-organisatie maakten het ook mogelijk vele
amerikanen, Israëli’s, mensen uit Azië en andere europese landen te laten
meegenieten van de herrijzende stad in zijn MP2013 jasje. Daarmee ga ik dan ook
graag door in komende jaren. Ook blijven er zo’n 4000 foto’s om alles nog eens
de zien als we écht “vieux retraités” zijn geworden.
Marseille kozen wij, op al wat hogere
leeftijd, om zoveel mogelijk levensdynamiek te behouden. Dat maakte deze zeer
verassende en levendige stad, ondanks zijn teveel belichtte foute kanten, ook
ruim waar. Ook nog vaker op niet verwachte wijze.
Dus zeggen wij: “Marseille, c’est notre
joie pour une vie prolonguée”. Kom dus ook eens hierheen om dat ook mee te
beleven!
Want het is echt niet voorbij: wat er
dit jaar 2014 aan nieuws bij komt is al gigantisch. De completering van de
Boulevard
du Littoral met zijn commerciële centrum “Les Terrasses du Port” en
het mini-centrum van “Les Voutes” onder de kathedraal plus de nieuwe hoge
torens naast de eerste (die van de reder CMA-CMG; nr. 3 op de wereld). Dit
alles ook met herboren J1 en vele nieuwe culinaire activiteiten, dus resto’s en
café’s. En wie weet; nog een casino. Het nieuwe Las Vegas aan de Mare Nostrum?
Nee, dat natuurlijk niet, maar die cruise-passengers kun je zich ook niet laten
vervelen. Dus moeten er ook een paar nightclubs bij komen.
Marseille de haven-metropool, die bijna
dreigde in te slapen, hervond zijn plek in de vaart der volkeren weer terug.
Ook om de groeiende aantallen inwoners van overal een betere toekomst te
bieden. Want u weet het ook: “Rijk zijn maakt niet perse ook gelukkig, maar arm
dat maakt zeker ongelukkig”. Daarvan kun je in Marseille ook dagelijks het
bewijs van juistheid zien!
Maar,
ook de zon zal het zeker interesseren
wat er gebeurt in die steeds intensievere ruimterace!
Zie die Elon Musk, de flitsende
Z-Afrikaan, die veel aan nieuwe techno doet. Zoals ruimtereizen, Paypal, de
Tesla auto en Starcity; ook is hij de grote man van Space X. Hij zette op 3
dec. Vanaf Cape Canaveral “zijn” eerste satelliet in orbit. Die was er een voor
SES een privé-tv-radio-operator uit Luxemburg.
Maar de baas van concurrent Arianespace, weet ook dat deze markt, van nu
ca 25 satellieten per jaar, een grote groeier is. Dus hij reageerde meteen,
want hij begrijpt wat Musk van plan is. Stefan Israël van Arianespace (Parijs)
is ENA-man en van linkse signatuur. Met veel marketing/financiële ervaring en
hij weet ook dat zijn bedrijf nu al 57 lanceringen van Ariane 5 raketten met
satellieten deed: zonder een enkel probleem. Hij werkte nu ook voor Astrium,
onderdeel van EADS dat de nucleaire raket M51 en Copernicus ontwikkelde de
komende 5 jaar.
De raketwereld is nog relatief klein:
de russisch-amerikaanse Sea Launch met zijn raket Zenith komt net uit een
faillissement, de japanner Mitshubishi met zijn MII is nog zwak en Lockeed
Martin (VS) werkt vooral voor het Amerikaanse leger met zijn Atlasraket en
samen met Boeing. Het chinese Long March ligt uit de satellietmarkt, sinds de
VS elke inzet van hun techno in satellieten van China verboden… Dan blijft er enkel nog ILS over,
amerikaans-russisch met zijn Proton, een zware raket die helaas enkele flaters
maakte. Arianespace met zijn 57 OK lanceringen is dus erg goed in dit vak na
zijn 35 geplaatste satellieten (geostationair). Dat naast de 13 van ILS, de 8
van Space X, de 2 van Sea Launch en ULA +Mitsubishi kwamen beide op 1. Ariane 5
is ook de enige die twee satellieten tegelijk kan lanceren.
Space X lanceert sat’s van 4,5 ton en
mooi dollar-goedkoop, Ariane kan 6 ton wegtillen. Maar beide mikken nu al op 8
ton. Space X werkt aan zijn Grasshopper waarvan de eerste trap moet kunnen
worden gesaved en hergebruikt: een enorme besparing! Space X lanceert voor 60
miljoen terwijl Ariane 110-140 miljoen moet tellen: ai! Ook is Space X een kleine
flexibele organisatie in Hawthorne (bij LA) en is erg vlug terwijl Arianespace
met ESA, CNES, Astrium en Safran van doen heeft. Een zeer gecompliceerde
organisatie! Arianespace met zijn 1,3 miljard omzet en 1,7 miljoen winst! (dank
zij de subsidies van 100 miljoen), is nu nog kleiner dan Club Med. Nu hebben de
6 leden van ESA besloten om de Ariane 6 te gaan inzetten: dat moet de grote
sprong worden. Een lancering daarvan kost 90-95 miljoen… En men verwacht dat Space X het straks zonder
de steun van Nasa en de Amerikaanse
Defensie moet gaan doen. En dus met hun prijs omhoog zullen moeten.. Die
Ariane 6 weegt 660 ton en is 51 meter hoog. Ontwikkeling kostte 2 à 3,5
miljard, lancering kost 90-95 miljoen (10/15 lanceringen per jaar). Met 4
propergol motoren, geladen met 145 ton poeder elk die dan in serie worden
gemaakt. Eerste lanceringen in Kourou Guyana: 2020-2021. In totaal kan er voor
6,5 ton aan satellieten worden meegenomen in de laatste trap van in totaal drie
trappen. Arianespace heeft naast de Ariane 5 nu ook nog de Soyouz voor 3,2 ton
en de Vega voor 1 ton en lage orbits. De grote vernieuwing moet worden de
satellieten met electrische aandrijving… Maar hun zwakke motoren maken dat ze 6
maanden moeten reizen om in orbit te komen. Maar ze zullen hun plek vinden.
Zo nu bent u en ook de zon daarboven,
weer bijgepraat over de mensen en bedrijven die het heelal vol met satellieten
stapelen… En die ook lonken naar business van die verre reizen naar verre
bestemmingen zoals Mars etc. . Dit alles
gaat het daarboven nog veel drukker maken.. Maar de zon is intussen best
al veel gewend.
Stap nu naar buiten en vang wat stralen
van de winterzon. Mijmer een beetje over wat er aan komt en wat mogelijk ook
nog door ons zal worden meebeleefd. Zoals mijn oma ooit die ongelofelijke
maanlanding mee kon maken ; en het echt niet kón geloven!
Veel mooi weertje toegewenst tijdens de
weer langere dagen…
Heel goed leon ! IJzersterk !
BeantwoordenVerwijderenAlle reden om retetrots te zijn ..
Grts, frits