De
twee laatste blogs wilden U laten zien, hoe de technologie onze wereld weer zou
kunnen gaan veranderen. Maar er is veel meer, -en ook minder “onschuldigs”-,
dan technologie! Al werkt die technologie soms ook best negatief. We zien
dagelijks hoe we elkaar weer, politiek en via sociale en religieuze
groeperingen, met van alles te lijf gaan. Zie de media en kijk maar om u heen. En
wat denkt u van die opmerkelijke verzuchting, die ik recent ergens las, en die
ik als subtitel koos?
Zo
kwam ik op de idee voor wat geblog over “oorlogen, revoluties en andere slechte manieren..” waarbij ook de
nodige technologie wordt ingezet.
-Een beetje geopolitieke
statistiek als “appetizer”.
Er
zijn zo’n ruim 200 landen op de wereld, die niet allemaal in de VN zijn
vertegenwoordigd. Daarvan zijn er zo ongeveer 20 nu zelf in een gewapend conflict geraakt : intern of met andere
landen. Dat is ca. 10%... Is dat veel? Het aantal landen dat direct is betrokken
in conflicten tussen twee of meer landen (via wapenleveringen, drones of
commando’s/adviseurs, geld) zal nu iets van 30 à 40 zijn? Dat is dus ca. 20%.
Dit zou je moeten afzetten tegen het aantal kwesties
die dienen voor het Internationale Gerechtshof in Den Haag en bij de
Wereldhandelsorganisatie lopen. Dat komen we mogelijk wel tot boven de honderd?
Dat zou dan twee à drie keer meer zijn dan het aantal nu lopende gewapende conflicten. Stelt ons dat een
beetje geruster?
Dit
zijn de “actuele cijfertjes”, maar eigenlijk is de trend veel belangrijker. En die lijkt stijgend te zijn. Er zijn immers
een aantal potentiële kruitvaten,
zoals Iran, Syrië, Libanon en hun buren, en N-Korea. Hier zijn ook landen,
dichtbij en verder weg, politiek bij betrokken en áls er een conflict uit zou
breken, zouden die gaan meedoen. In dat geval zouden we best van een “wereldoorlog” kunnen spreken. Tot
zover wat “geopolitieke statistiek” van een bloggende amateur-geopoliticus.
-Een aardbol met nogal wat
conflicten
Eigenlijk
hebben we nu geen klassieke gewapende oorlog op de wereld: met een echte
frontlijn. Maar er zijn op veel plekken conflicten, die we dan burgeroorlogen
noemen of waarbij we van “revoluties” spreken. En dan zijn er nog die ruzies waarbij vaak wat kinderachtig
gedreigd wordt. Zoals bij die ruzies tussen Japan en zijn buren, China en Rusland;
beide over eilandjes. Niet vanwege die paar naakte km2’s natuurlijk, maar omdat
er veelbelovende voorraden grondstoffen op of in de buurt liggen. De weer
oplaaiende ruzie tussen Argentinië en Groot-Brittannië over de Falklands lijkt de enige tussen landen te zijn, die niet
over grondstoffen gaat. Of is dat niet juist?
De
ruzie tussen Nicaragua en Panama,
over zeerechten, lijkt, na een halve eeuw gerommel en een internationaal
rechtsgeding, geregeld te zijn. Die ging ook al over in zee verborgen
grondstoffen! De ruzie (van al 60 jaar) over
de Westbank, waar de Israëli's gewoon land inpikken op basis van Bijbelse
interpretaties, lijkt weer een ánder soort “oorlog”. Daar gaat het om “heilige
zaken” of ook gewoon om de macht? Of om de religieus prestigieuze stad,
Jeruzalem?
Ook
Obama maakt het ons moeilijk, nu hij zijn drones
overal heen doet vliegen, en daarmee vele mensen, doodt in verre landen.
Waarmee de VS dus niet echt in oorlog zijn. Helpt hij nu (ongevraagd?) mee in
een soort van burgeroorlogen? Dus in gewapende conflicten binnen een land, vaak
over religieuze tegenstellingen of ook ordinair over de macht in dat land? Kijk
nu naar wat er in Pakistan, Jemen en
Somalië (en God weet waar nog meer!), met vele drones wordt aangericht.
Zeer recent bleek dat de VS die ook mogen afschieten van een geheime basis in Saoedi-Arabië!
Hier
zien we een element van de veelgenoemde “cyberwar”
de elektronische oorlog, waarbij het “directe menselijke contact”ontbreekt.
Mensen ver weg besturen machines die de killerjobs doen.
En
er is nog meer: zoals het van staatswege “hacken
van overheidscomputers”, wat nu bijna dagelijks gebeurt. Daarbij lopen,
denken wij, landen als China en Rusland
voorop. Maar wat de VS (en ook Israël) precies uitspookt is ook de vraag.
Na de Stuxnet-affaire in de centrifuges van Amadinedjad. Niemand lijkt
intussen “vrijuit te gaan”.
Bush
vond, na 9/11, “de oorlog tegen het
terrorisme” uit. En was hup, klaar met al dat definiëren! Hij vond ook al
die preventieve oorlog uit, in Irak,
en dát werd nog eens een hele echte! Gewoon met het hele leger binnen vallen zonder oorlogsverklaring (die
hoort bij een nette oorlog sinds “Genève”!). Omdat de zittende dictator
“weapons of mass-destruction” zou hebben. Het werd bijna
een nieuwe wereldoorlog, omdat hem vele landen steunden… Een WO kwam er net
niet, omdat grote landen als Duitsland, Frankrijk, China en India etc., niet
wilden meedoen. Irak heeft er een echte
onvervalste burgeroorlog aan over gehouden met vele bommen, doden en
gewonden en miljoenen vluchtelingen. Soennieten tegen sjiieten is het daar nu,
en dan zijn er ook nog die koerden.
-De nieuwste soorten “oorlogen”
en merkwaardige “co-existenties”
De
nieuwe soort oorlog uit onze tijd is “de
internationale oorlog tegen het terrorisme”. Die als kenmerken heeft dat
hij niet zozeer tegen een land wordt gevoerd, maar tegen een “internationaal
opererende beweging”. Die uit haat tegen
“het westerse systeem” geweld tegen ons en onze “bondgenoten” gebruikt. Ze
opereren als een guerrilla met cellen in
vele landen, die soms wakker worden, en dan van alles met wapens en bommen
aanvallen. Al-Qaida met Bin Laden was
de eerste en nu blijken er vele
erfgenamen in Afghanistan, Pakistan, de Sahel en elders te zijn. Deze
groepen werken ook nogal eens samen met lokale afscheidingsbewegingen of met gewone lokale maffioso. Ze verdienen hun geld met handel in drugs, wapens
en met gijzelaars. Het zijn dus aanstichters
van gewelddadige burgeroorlogen in arme, zeer onontwikkelde landen, met een zeer zwakke overheid. Vaak
willen ze daar ook graag een hele oud soort staat, als een kalifaat, vestigen.
Wat een staat is dus waarin de islam in
zijn meest conservatieve vorm regeert.
In
Afghanistan, Pakistan (zie Waziristan), Jemen , Somalië en Soedan zien ook
groepen, die ons middeleeuws voorkomen in
hun opvattingen, een land runnen. Waarin alles haaks staat op onze westerse verlichting en onze mensenrechten ideeën (zoals positie van
de vrouwen en minderheden). En waar van democratische systemen en verhoudingen
ook geen sprake is. Het zeer bijzondere is, dat tegelijk, het westen ook zeer vriendschappelijke verhoudingen met
sommige van hen onderhield (zie vroeger met Iran) en ook nú nog onderhoudt! Zie Saoedi-Arabië, Bahrein, nog grote vrienden van de VS en van andere westerse
landen. Zie ook Oman, Qatar en de Emiraten.. Het zijn ook “groot-afnemers” van
vele dure wapens waar alle westerse mogendheden gaarne in voorzien (VS,
Duitsland, Frankrijk, Engeland etc.).
Er
is dus sprake van een soort “vreedzame coëxistentie” van staatssystemen die
haaks op elkaar staan… Tot ze intern (en/of naar extern), gewelddadig worden en
agressief: zie Iran na de Sjah sinds Khomeini. Maar niet rond Bahrein dus…. We
preken dan,(zie Huntington c.s.), van “clashes
van systemen, religies en culturen”. En vaak komt er dan weer dat
verschijnsel op van botsende werelden: bijna van “wereldoorlogen”.
Al
met al is dit merkwaardige mozaïek van
landen, staten en hun tegengestelde vormen van politieke systemen, nogal
verwarrend. We kunnen het vaak niet goed begrijpen en ook niet “classificeren”. En helemaal niet
plaatsen in onze moderniteit, zo lang nadat wijzelf “die donkere Middeleeuwen” verlieten.
Daarbij
vergeten we dan ook graag onze “ontsporingen
als het fascisme en nazisme”; nog
maar goed een halve eeuw geleden. De crisis doet ons ook weer kennismaken met fel ultrarechts en -links. Zie Nieuwe
Dageraad in Griekenland en Jobbik in Hongarije.... Dus zover zijn deze onderstromen ook bij ons ook nog
niet verdwenen. Ze sluimeren overal, “deep down-under”...
-Diplomatieke en andere
“geweldloze oorlogen”
We
noemen het geen oorlogen, maar eigenlijk is wat de Chinezen en de Russen doen,
-zie nu in de Syrische kwestie-, ook
een soort van oorlog: een diplomatieke
oorlog dus. Je hebt dus zelf niet
echt een conflict met een land, maar wat ruzie met andere landen over wat er
een “intern vechtend land”, moet gebeuren.
Een ruzie die (soms) in New York wordt uitgevochten in de VN en soms in de G8, G20 etc. In de VN hebben we de beroemde
Veiligheidsraad, met zijn permanente en tijdelijke leden… En daar bestaat ook
het aloude vetorecht. Het meest
bloedige recht van de geschiedenis, zou je kunnen zeggen.
Noem
Syrië met zijn 60.000 doden en u weet wat bedoeld wordt. Immers niemand grijpt daar met geweld in (wel
met wapenleveringen en geld!) om het bloedvergieten militair te stoppen. Want
men kan het niet eens worden in deze raad over, “hoe dat te doen”!
Natuurlijk vooral omdat in het land groepen het niet eens worden in een groot amalgaam van vechtende stromingen. Zo worden vele “nette landen” tot soms
radeloze toeschouwers van een niet-aflatende moordpartij met vreselijke
uitwassen: Syrië, Soedan en nog een paar
in Afrika. En nu ,tot Parijs ingreep, ook in de Sahel. Ook in Egypte, Tunesië
(en ook in Libië?), lijkt men nu ook weer op dit soort wegen verder te gaan.
Let
wel: onze historie, na onze revoluties
(in Frankrijk c.s. maar ook in Rusland) is ook bepaald niet zonder geweld en
bloedige strijd verlopen. Denk ook aan de bloedige oorlogen in het vroegere Joegoslavië. Toen moesten de VS zelfs Europa dwingen om
(mee) in te grijpen….
Zij
die dit alles, arrogant en vol vergeetachtigheid, willen afdoen met “achterlijk”, zouden veel aan inzicht kunnen
winnen met het eens rustig kijken naar de
historie van het oude (eigen) Europa. Die van net voor de Franse revolutie, tijdens
de 200 jaar (!) durende Franse religieuze
oorlogen, die van direct ná de Franse revolutie. Ook die van de revoluties
elders; ook in Rusland ruim 100 jaar geleden. En last but not least die van voor en tijdens WOI en WOII en van die Balkanoorlogen. Als toegift nog: de
rellen en gewelddadigheden tussen Rusland
en zijn oude satellietstaten.. Ook
een blik werpen op het Bosnië en Kosovo
van nu, kan best wat helpen. Dus hoezo “achterlijk”?!
Zijn “die
stille en geheime diensten” eigenlijk ook niet, - en dat altijd al-, bezig met een soort van oorlogen? Elk groot
land met wereldwijde belangen heeft zo’n dienst en vaak zelfs meerdere (de VS
20 of zo). Zij opereren onder direct bevel het staatshoofd of de premier en dus
ook onder “parlementaire controle (in de westerse landen). Wat ze doen is vaak hoogst illegaal: volgens de eigen wetten
en volgens het internationale recht. En de
rechten van de mens, daar hebben ze echt minstens twee broertjes aan dood! Is dit niet het
bewijs dat een grootmacht niet kan manoeuvreren zonder controversiële en
moorddadige methoden? Net zo als het ook niet lukt zonder kernwapens? Die “schurkenstaten” daarom ook niet mogen
hebben? En die dus daarom worden aangepakt en met alle verboden middelen? Als hacking van hun centrifugecomputers, een
bom af en toe op een vitale
installatie en met rijen van economische sancties… Na de “bekering” van Birma
hebben we nu nog Noord-Korea en Iran, lijkt het. Maar andere landen maken ook
andere rijtjes, waarin ook Israël,
Pakistan en wie weet welke landen nog meer, voor komen!
Ja, het hele scala van oorlogen en conflicten
is uiterst breed en veelkleurig. Én een belangrijk geopolitiek element , ja
zelfs een politiek “toegestaan” middel, in onze moderne wereld.
-Nu ook weer: handelsoorlogen en
valuta-oorlogen?
Onze
nieuwste Nederlandse ster, Jeroen Dijsselbloem, zei als kuikenverse voorzitter
van de Eurogroep, dat “de
valuta-problematiek” ook op de G20 agenda zou komen.. Zo die zit! Hij
doelde daarbij minstens op de laatste manoeuvres van premier Abe van Japan, die de geldpers weer een beetje opschakelde,
in zijn zieltogende oude land. Daardoor viel
de yen met 15% of zo ten opzichte van de dollar en de euro! Wat het
verkopen van Japanse export-producten best ten goede komt! Dus neemt de concurrentie bij ons toe, zeker ook
voor onze binnenlandse producenten en ook voor onze (nu duurdere) export naar
Japan en de VS. Japan is een oud land zonder jeugd en met een dalende consumptie en ook een dalend
BBP… Men moet zijn welvaart daar dus overeind houden met een forse export.. Wat
wil je, als de eigen overheid dus een schuld fokte van bijna 250% van het BBP. Plus een jaarlijks tekort van 20%! De staat
geeft dus elk jaar 20% meer uit dan hij ophaalt en leent dus enorm. Een beetje
van het buitenland (vooralsnog!) en heel veel van zijn eigen burgers. Wat ook zijn
grenzen kent. Dus: rijke japanners en arme overheid? Ja, maar ook en vooral: een bedreigde welvaart op termijn!
Nu
de crisis woedt op de wereld, -zij het lang niet overal even erg-, worden de
worstelende (westerse) landen natuurlijk erg kwaad over deze “deloyale valutapolitiek”. Die Japan nog
goed kent van… net vóór WOII toen dat uiterst gevaarlijk werd. Gelukkig is een
oorlog, met al die oudjes, niet meteen te verwachten. Maar de inflatie, dé
grote schrik van Berlijn, ligt nu ook op de loer.
Let
wel: directe faillissementen + openlijke
devaluaties zijn echt niks zeldzaam. De Fransen wisten er vaak best weg mee
als de staatsfinanciën weer eens uit de
hand waren gelopen. Ook de Grieken: die hadden al iets van 18 devaluaties sinds
ze onafhankelijk zijn. En Argentinië was, tien jaar gelden de laatste, toen ze
besloot gewoon failliet te gaan.. En dus de crediteuren wereldwijd naar (de
meeste) van hun centen liet fluiten.
Venezuela deed het nog enkele weken geleden: 32% verlagen van hun valuta ten
opzichte van de dollar. Maar ach, als je zelf olieboer bent, en niets aan
energie hoeft te importeren, is het best een fraaie truc… Want de oliedollars
die je ontvangt zijn, o zo veel meer waard, lijkt het. Tot je zelf compleet
olie-geld-verslaafd bent. Zoals eigenlijk ook de russen al een beetje
zijn..
Pas
op: dit kan ook tot grote politiek-militaire spanningen leiden! Denk ook aan de
gasprijsverhogingen van Moskou voor
de vijanden in Georgië en Oekraïne.
De
VS doet echter ook mee, aan die
geldvloed; en zij met hun groene biljetten. De EU staat daar met zijn sterke
euro dus “tegenover” en vreest nu nog meer zakkende export. Behalve dan (nu nog
wel), die Duitsers. Die erg goede producten maken, met veel goede service. Die
best wat (meer) mogen kosten… Maar ook
dat gaat niet onbeperkt. De Chinezen hielden
ook al vele jaren hun yuan op een laag pitje en waren net begonnen met die wat
te laten oplopen.. Ook zij weten op dit punt best van wanten.
Kortom: we verwelkomen dus het begin van wat een “valuta-oorlog”
zou kunnen worden. Dus nu weer een ruzie erbij , maar een echte en op
wereldschaal!
Het
begon eigenlijk al met dat weer opkomende protectionisme in vele landen. De VS
schaamden zich er nooit voor als de “eigen industrie even moest worden
geholpen”. Dat zien we Brazilië en Argentinië ook ferm doen. En ook Peking
heeft er een handje van met het “dat
lastig toegankelijk maken van de buitenlandse import”. In de afzakkende
landen in de EU deed het ook steeds meer politici warm draaien: met hun “made
in xxx” en dat soort gedoe. Ook dit is zo’n teken dat men overweegt om oude economische wapens uit de kast te halen,
omdat het op de oude liberale toer niet meer lukken wil. Die arme zuidelijke
landen van de EU zagen na monsterachtige
bezuinigingen en welvaartsdalingen nu eindelijk weer hun export wat wakker
worden… En dat wordt nu vermoord door die nog hardere euro! Het leidt nu zelfs
(weer!) tot flinke wrijvingen tussen Parijs en Berlijn; Hollande vond in die
dure euro zijn excuus voor zijn belabberde export terwijl Merkel een harde euro
nou net dé stimulans vindt om goed te vechten voor goede exportproducten! Dit
verhoogt de economische en dus ook de politieke spanningen in de wereld
opnieuw. Naast alle andere “religieuze, culturele, etnische fricties”,
nu ook dit nog.
We zaten er dus echt niet op te wachten, maar
het is vanuit de logica van de ontwikkeling, natuurlijk wél logisch… Een teken
ook van nog meer afnemende solidariteit
en opkomend nationalisme en economisch egoïsme. Dat doet vele van ons
ook best wat medelijden krijgen, met die arme politici en bestuurders! Ga er maar aanstaan: het wordt nu échte
topsport! Met populisme als doping.
Daarom
lopen ook die boeken, die nu verschijnen, over Churchill en Hitler en andere groten uit de geschiedenis, weer zo goed
in de verkoop. Men zoekt opnieuw naar sterke
mannen/vrouwen, naar grote figuren. Die in staat zijn vele te leiden en
“mee te nemen”. Naar minder onzekere en betere tijden? “Pas evident”, zeggen de Fransen.
-Vreedzaam Neo-kolonialisme in
plaats van oorlog?
Hoe
noem je het optreden van China (en ook andere?) in veel regio in de wereld waar
men “economisch actief is”? De critici aarzelen geen moment: puur
“Neo-kolonialisme”! Maar hoor je Afrikaanse machthebbers hun verhaal doen,
dan zeggen die heel wat anders! Ze roemen de “gelijkheid in hun benadering” van
de Chinese zijde, (en ze denken beide aan de door hun geleden vernederingen
door het westen!). Meteen wijst men ook op het bazige optreden van het westen
met zijn “ niet-effectieve ontwikkelingshulp”. Dat noemen zij nou weer
“Neo-kolonialistisch”! Vele wijzen er op dat nu pas het verslavende effect van die ontwikkelingshulp blijkt: Afrika
ontwikkelt zich “onder de Chinezen” sneller dan ooit. Reactie? ”Ja, maar dat
komt omdat het westen jarenlang hielp bij onderwijs, opleidingen en
gezondheidszorg”. Wat ook een punt kan zijn.
Dat
er ook flink met omkoopgeld wordt
gestrooid door Peking c.s. is duidelijk. Maar daar zijn ook westerse
bedrijven erg bedreven in geweest en gebleven: zie in Nigeria en elders. Dat is
al gewoon geworden in de concurrentiestrijd. En afrikanen zijn dus ook maar
gewone mensen.
-Bestaat er zoiets als “de Chinese methode”?
Is
China zo apart in zijn internationale optreden? Zoals het ook nogal apart is in
zijn combinatie van economisch-liberaal zijn
en qua staat zo ondemocratisch/dictatoriaal?
Is het eigenlijk een soort van
Brics-houding dat van “we bemoeien ons in het buitenland niet met politiek
maar zien de relaties primair als economisch”? Doen dit India, Brazilië,
Rusland en Z-Afrika dit niet ook? Nee, lijkt het antwoord: in geen geval wat
Rusland betreft dat ferm rond rommelt in de Syrische kwestie! India heeft
Pakistan als oude aartsvijand en ruziet nog over Kashmir met China. Met buurman
China zit het ook niet lekker gezien ook de Tibetkwestie. En China blijft ook “boos” op Taiwan en wil nu die
eilandjes van Japan? Het lijkt regionaal dus wel een wat ander China dan het
mondiale opererende China?
Heeft
China niet eigenlijk een nieuwe, wat “merkwaardige”, methode ontwikkeld. Die
toch nadere aandacht verdiend? Is het
toch anders dan andere grootmachten van nu en vroeger? (Want het was al
eeuwen geleden een echte grootmacht!).
Het
komt immers bij je “op bezoek” (zij
het wel met een zak geld en mooie spullen), blijft ver weg van je conflicten,
levert ook geen wapens en bewaakt (met zijn vetorecht in de VN) heel precies
zijn “principes” (of heet dat tactiek?). Dus beveelt kennelijk de regel aan: Bemoei je niet met andermans zaken, maar werk
met iedereen economisch samen. En het wijst dus elke bemoeienis met
gedonder binnen een land af en ook tussen landen… Zo lang het niet de eigen
regio betreft dan… China heeft eigenlijk genoeg aan de Wereldhandelsorganisatie
en heeft dus eigenlijk geen VN nodig?
Dit
alles roept indringende vragen op: Is het gewoon (tijdelijke) ontwikkelingstactiek van een aankomende grootmacht?
Want China heeft ook bedenkelijke methoden: zie zijn hackerdom en ook zijn “lak
aan internationale regels”(denk aan octrooien etc.). Kan dit soort gedrag nog
wel in onze open, zo sterk onderling verbonden wereld? Kunnen we toch iets van
de Chinese aanpak leren? En: is het mogelijk daar met hen en anderen eens écht
over te praten? Of gaat het regelen van dit aspect ook enkel via dreiging en
geweld?
-Syrië en Mali: twee super-drama’s
en twee slagvelden
De huidige Mali-actie, die ook een oorlog heet, -maar technisch eigenlijk een
burgeroorlog is- , is door de VN geaccordeerd. Omdat de president van Mali de Fransen te hulp riep. Maar die president is enkel “interim” en zit daar op
basis van… een eerdere staatsgreep… Een lastige boel niet? Maar nu komen
binnenkort de buurlanden er allemaal met hun troepen heen en de Fransen gaan
naar huis, wordt beweerd. Hierbij valt wel opnieuw op dat grote buur Algerije
niet mee doet… Ondanks die klapper op zijn gasfabriek. Is dat alles eigenlijk
wel oké? Op nieuwe verkiezingen na dan toch wel? Intussen zijn er al gevechten
binnen het Malinese leger gemeld en bloedige vergeldingsacties… Frankrijk begon
de operatie met troepen en materiaal uit Tsjaad waar het eerder ook te hulp
werd geroepen en daar bleef “hangen”. Parijs hangt zo in ca. 8 Afrikaanse
landen. Iedereen kan weten dat het ook gaat om uranium, olie en gas, goud en
diamanten… Want er zijn in die regio veel Franse bedrijven die daarin werken…
En dus ook veel Franse staatsburgers die moeten worden beschermd!
Hollande
deed deze actie tot zover ogenschijnlijk
snel, fraai en efficiënt en scoorde bij de achterban. En beschermde
vooralsnog best veel industriële en economische (westerse) belangen. Het Franse rijtje: Libië, Ivoorkust en Mali
ziet er ook moedig en humaan uit.
Er
kwam ook meer hulp van andere (ook westerse) landen: transport en ook geld.
Recent nog van Obama: 50 miljoen voor Tsjaad (en ook de Fransen, maar dat zegt
men liever stil!). Even lijkt het ook dat China
eerder de nieuwe kolonisator is dan Frankrijk en de rest van het
westen.. Maar alles hangt af van wat er
hierna komt. De djihadi’s bleken intussen
al weer springlevend in Gao in het noord-oosten.. De Afrikaanse buurlanden
kwamen aarzelend met hun troepen en de regering in Bamako aarzelde over die
steun van een VN-macht!
Want
pas op: Mali bestaat nauwelijks in
termen van een geordend land met instituties, politie en een ordentelijk leger.
En zijn de West-Afrikaanse staten en de Afrikaanse Unie in staat hier echt zo
te helpen dat Al-Aqmi en co het pleit niet meer kunnen doen keren? Afghanistan met zijn taliban leert helaas
anders… En Parijs weet dat ze in
Tsjaad bleven en best al lang ná de onafhankelijkheid en een vertrek van
daar is niet gepland. Frankrijk blijft dus, maar net buiten Mali.. En dat gaat
toch weer opvallen. Wat doet in het
ergste geval dan bijvoorbeeld de EU en ook Duitsland en de NATO?
Intussen
blijkt dat er best veel doden vallen
in Mali, maar niet bij de Fransen. Parijs is daar stil over en de pers wordt op
afstand gehouden. Dat leidt nu ook in de Franse media tot ongerustheid. Ook die
verhalen over een bijltjesdag in
Mali. Men wijst er ook op dat de tegenstelling
noord-zuid in Mali (= ook Arabisch-zwart) er gewoon blijft en vraagt zich
af of verkiezingen in juli wel kunnen lukken. Experts wijzen op Parijs en
Tsjaad en voorzien een lange Franse
bemoeienis met Mali! In Tunesië en elders wordt nu ook door radicale moslims
tégen de Fransen in Mali geprotesteerd. En wie zal Parijs helpen vanuit de EU als het echt spannend wordt? Hollande
zit kennelijk op termijn met een probleem… En dan hoor ik dat de VS een militaire basis heeft in.. Niger;
het land met het Franse uranium! Mali is
nog lang niet uit de media dus…
En pas ook op in Syrië waar al 10.000
russen wonen deels op de militaire basis en haven, die Rusland daar al meer
dan een halve eeuw koestert! En het verkoopt er, net als Iran, nogal wat wapentuig dat ingezet wordt nu
tegen het wapentuig van de rebellen. Die dat, soms openlijk maar meestal
stiekem, uit het westen kregen… Er is nu
een complete humanitaire en diplomatieke
crisis ontstaan, een vreselijke burgeroorlog ook, en eigenlijk een
verbijsterend echec voor alle betrokken landen en partijen.
Syrië
zou dichter bij de periode “ná-Assad” kunnen
zijn gekomen. Geo-politici tellen nu zo’n 550 spots waar in dit land wordt
gevochten. Het regiem wil nu onderhandelen met de rebellen en dat wil Moskou nu ook. Moskou lijkt zijn hand te
hebben overspeeld? Intussen zijn er 60.000 doden, honderdduizenden gewonden en
zijn bijna een miljoen mensen naar de buurlanden gevlucht. De economische sancties hielpen ook maar
weinig: Moskou, Peking en Teheran wisten hoe dat te omzeilen. Waardoor nu de EU
overweegt om de rebellen te bewapenen. À
la Libië en we zien nu in Mali ook een gevolg van een dergelijke policy.
Is
die bereidheid tot onderhandelen van de chef van de rebellen inderdaad goed om
aan de radicalisering en aan de toenemende
greep van de djihadisten te remmen? Viel ook u op dat de laatste raid van Israël internationaal zo
geluidloos voorbij ging? Want het ging hier om Russische wapens voor Hezbollah:
anti-missile raketten van het Russische
type SA-17!
In
elk geval is zeker dat een “ná-Assad-periode” hier nog veel ernstiger gevolgen
zal krijgen als we zagen in Irak; dat denken vele. Wat dus betekent dat wat nog komt, veel erger zal blijken
te zijn, dan eerder ingrijpen! Niet uit oogpunt van recht en principes, maar
uit oogpunt van een humanitaire super-catastrofe die er nu dreigt.
Tot
zover twee echte haarden van djihadisme en ook beide met een burgeroorlog… De
nieuwe Irak’s en Aghanistan’s, voor het volgende decennium, zijn al zichtbaar.
-Hebben we last van een groot economisch-religieus
syndroom?
Kun
je zeggen dat nu de oorzaken van conflicten eigenlijk liggen in “het sterke verlangen naar welvaart en een
goed leven” en in “het dienen van hét
juiste opperwezen”? Of nog een schep dieper vooral en fundamenteel gezien,
in het willen afrekenen met de “angst om
onder te gaan om niet te zullen overleven”? Of moet je religieus eigenlijk
ook gewoon vervangen door “politiek”? Zoals we dat zien in Noord-Ierland en
zelfs in België, waar het “de taal” zou zijn.
Steeds
vaker lijkt het er op dat “achterstand en
gebrek”, in ontwikkeling, in opleidingen, aan grondstoffen, in aanzien of
respect voor cultuur en etnische elementen, aan werk-voedsel-beschutting, dus
aan alles wat samengaat met ontbreken van
welvaart, dé diepere, échte oorzaken zijn, van die wrijvingen en
conflicten.
Zie
Huntington met zijn “cultural and
religious clashes” en Marx en Engels met hun “klasse-tegenstellingen”. Het komt weer neer op onze
“overlevingsdriften en ook op die oude syndromen van “meerderwaardig- en minderwaardigheid”. Elke analyse toont aan dat
te lang “verwaarloosde symptomen” van dit soort op den duur leiden tot enige
vorm van geweld met niet zelden moord- en doodslag. Zie zeker nu ook de Arabische revoluties: die in hun eerste
en die in hun tweede ronde… Ook die in
“de wachtkamers”: als Palestina, Jordanië, Bahrein, Jemen en zelfs Saoedi-Arabië!
-Zijn “geïsoleerde” landen
vrediger?
Tibet
zal dat niet gaan bevestigen. Nepal mogelijk wel, en dan zijn er nog landen als
Oman, Nieuw-Zeeland, enkele Caraïbische,
fiscale paradijzen en nog wat kleine eilandstaatjes in Oceanië. Kenmerken:
geografisch zeer geïsoleerd, of doodarme of schatrijk door opgepot geld van
stoute mensen. Die laatste houden zich ook wijselijk geheel afzijdig van elke
politiek conflict. Geld wordt vaak verdiend
in gewelddadige sferen, maar het ligt liever te vermeerderen op rustige
plekjes.
Maar
op een of andere manier zijn ook dit type van landen op vandaag ook verknoopt
met andere… En bij zware conflicten
hebben zij ook nauwelijks een keuze, als het in hun regio mis gaat.
Geen
land is dus echt veilig voor conflicten en wie vrede zoekt heeft ook geen plek
meer om naar toe te gaan. Vluchten kan
dus niet echt meer… En terug naar een kleine, besloten wereld is eigenlijk
ook geen optie.
-De EU: politiek en economisch ook geen voorbeeld!
Het
huidige armzalige voorbeeld, dat nu
de EU weer geeft, valt ook steeds meer op. En de huidige diepe politieke kloof
in de VS is ook niet niks. Nee, we slaan
er echt nog niet op; tenzij je de zeer
roerige straatgevechten in Zuid-Europa zou bedoelen. Of de stakingen en
bezettingen in Frankrijk, soms met zelfs een vorm van gijzeling. Ook de nieuwe
(of dreigende) afscheidingen in Engeland (Schotland), Spanje (Catalonië),
België (?) en de eerdere in Tsjecho-Slowakije, Kosovo, Bosnië, Kroatië… De rij in Europa is ook best lang. En, zie
de Balkan, ook niet altijd zonder bloedvergieten. Dus ook in “beschaafde
landen” kan het stevig uit de hand lopen.. Wees dus voorzichtig met die
arrogante veroordelingen van “achterlijke
en apen- of bananenlanden. En dan vergat ik ook nog China, Birma, Pakistan,
Maleisië en ook Indonesië . Niemand gaat dus “vrij uit”.
-Enkele vragen en overwegingen
Zijn we weer eens allemaal hetzelfde en allemaal mensjes met alle goeds en streken die daarbij horen? Moeten we dus geen plaatjes plakken maar
vooral doen aan zelfonderzoek? Is
overbruggen (de boel bij elkaar houden)
toch de kunst, en niet uit elkaar spelen
dus? Maar kan de wereld dat wel zonder
iemand die veel macht en kracht heeft? Die dan natuurlijk wel gelegitimeerd zou
moet zijn door een democratische procedure…
Is
het fout gedacht, dat de naakte aap enkel
verder komt door strijd en bloedige conflicten?
Zou je kunnen zeggen dat we, naarmate we economisch meer gelijk en onafhankelijker
worden, we ook meer en vaker onderling ruzie moeten maken? Omdat dan iedereen
dan zal opkomen voor zijn (vermeende) rechten? Elk voor zijn vrijheid, gelijkheid en broederschap dus?
Als
het ons niet zou lukken om “een soort van
wereldbestuur met kloten” op te tuigen, zijn we dan veroordeeld tot het
aanrommelen met trucs, wapens, geweld, moord en doodslag? Hou je ruim 200 landen met een enorme
diversiteit, niet zomaar in een mandje?
Hebben mensen en ook landen dus gewoon de wortel en de zweep nodig? Kan de wereld niet zonder een stevig
“bestuur” met een hele vette politie- en
legermacht? Is de wereld-politie-agent nu niet meer dik genoeg, dan wel te zwak
geworden? Is de oorzaak dus niet vooral: de politie is er niet echt meer?
Of is het voor ons allemaal gewoon te ingewikkeld geworden en moeten we rechtsomkeert
maken of afhaken? Terug dus naar de “kleine wereld”? Zijn wij naakte apen nog niet rijp voor een open
wereld en moeten we nog wat eeuwen oefenen?
-Epiloog
U
zag hierboven vele druppels vallen,
en in hoog tempo, in die grote pruttelende emmer die onze wereld is: eentje is
zelden een probleem, maar er is een moment dat de laatste druppel de emmer doet overlopen..
Nu stapt ook nog de paus op: een modernisering die haar weerga niet kent! Het ambt
groeit hem boven het hoofd, liet hij weten. En hij wilde snel met pensioen.
Weer grote consternatie, na die vorige, die over seksueel misbruik in de Kerk
ging. Weer een instituut, dat zwaait in
de storm. Krijgen we nu, nadat 1000 jaar geleden dé Kerk de Rooms-Katholieke
Kerk werd (naast de orthodoxe afscheiders), dan numero drie: de Groot-Latijnse of Groot-Aziatische Kerk?
Het rommelt al fors in Rome, Afrika en Latijns Amerika. De echte katho’s,
steken daar nu de vinger op. Onderwijl zijn de orthodoxe broeders uiterst goed bevriend geraakt met nogal
bedenkelijke (religieuze, niet-communistische) regiems in het oosten. In
Rusland en ook in Servië; maar ook in Athene is er zoiets gaande. Kerk en Staat
helpen elkaar en zijn daar solidair…
In de “veranderingskunde”
(= agogie, agologie) is een bekende kreet: Unfreeze,
move and freeze again… Vrij vertaald: “Om
echt te kunnen vernieuwen moet je eerst alles drastisch vernietigen”. Dus ook “alles
ontvlechten”, voor we echt opnieuw kunnen gaan vlechten.
Volgens
dit inzicht pakten wij, de consultants (ook change-agents genoemd, mijn echte
vak) , niet zelden grote veranderingsmove’s aan in organisaties. Voorzichtig
natuurlijk: onder leiding en beheerst en
met vangnet. Maar dat laatste is in de huidige “unfreeze and moves” niet
echt het geval. Daar lijkt het te vaak op een
vrije val en zo’n beetje van “we breken af, en zien het verder wel”.
De
vroegere “ontgroeningstijd” in de
oude studentenverenigingen, was ook daar voor bedoeld. Je moest je oude banden
verbreken en je “vrij maken” voor een zelfstandig leven “zonder de te sterke
remmingen uit het verleden”. Dat maakte je tot een volwassene, net zoals dat ook in de vroegere militaire dienst werd
gezien.
Niemand kan ook ontkennen dat in Duitsland, ná de grote vernieling van het nazisme
en het land, het herstel zo snel ging dat men sprak van een waar “Wirtschaftswunder”. En na WOII was de
Marshallhulp én de vernietiging van het “oude”, eigenlijk ook de grote katalysator..
Dus
is wat we nu weer meemaken een ons noodlot, dat we moeten accepteren en
ondergaan om weer verder te kunnen? Staat dat ons weer te gebeuren?
Komt het
tijdperk van de “verdeeldheid” weer aanstormen, waarin alles en iedereen
“wars wordt van samenwerken en solidariteit”. Maar is dit dan niet ook het
bewijs dat we ook op dé weg zijn naar
beter?
U acht
mij wat al te ongerust? Ik geef u gaarne gelijk en dat zou natuurlijk
kunnen. Ik spreek mijn diepere gedachten uit, waardoor anderen ze kennen. Hoe groot zou het aantal zwijgende en ongeruste generatie-genoten eigenlijk zijn? Ik spreek
er best regelmatig een paar die zich bezorgd tonen. Nou was het altijd al zo,
dat ouderen wat meer naar bezorgdheid neigen. “Dat is natuurlijk en behorend
tot het verouderingsproces”, zeggen psych’s. Immers je wereld vervreemdt wat van je, op een aantal punten, zeker in
crisistijden. En als het tempo dan ook nog hoog ligt, wordt die vervreemding
wat meer voelbaar.
Het
enige wat helpt is, denk ik, die
bezorgdheid te uiten en te verwoorden. Dan krijg je er tenminste nog respons,
en soms ook echte geruststellingen. En dat kan helpen. Dus doe ook uw best, lucht uw gemoed en
reageer op wat u ziet...
Maar,
gelukkig weet de zon niets van
Starwars en zag ook nog nooit die spitse oren van Mr. Spock. Maar wel die
ontploffing van een dat stuk ruimtesteen, die duizenden in het zuiden van
Rusland flink deed schrikken en ook vele verwondde. Mogelijk zorgde de zon er
voor, met een niet merkbare zonnebeweging, dat die andere meteoriet met 50 meter doorsnede onze aardbol op veilige
28.000 km passeerde. NASA volgde het allemaal met grote belangstelling ook
omdat zij een flink stel satellieten daarboven hebben ronddraaien natuurlijk.
Tot nu toe hebben de fameuze zonnestormen ons nog nooit echt last bezorgd. Maar
die zonnevlekken kregen al eens de schuld van klimaatveranderingen: zo’n vlek
zorgt ervoor dat er minder zonneschijn (= energie) op onze aarde arriveert. En
dat verandert bij ons dan ook van alles, is de idee.
Ach
laat de zon onze neutrale toeschouwer blijven die ons enkel prettig verwarmt.
Een symbool van de vredige natuur die ons rampen doet vergeten. .
Voor
de komende week wens ik u vooral weer mooi, of béter, weertje toe. En ook het nodige optimisme waar een filosofische manier van
kijken aan kan bijdragen. Ga er dus even uit als “le soleil” zich aan u wil
tonen en laat haar koestering u goed doen.
Als
gewoonlijk wens ik u weer veel mooi weertje toe, terwijl we langzaam afscheid
nemen van de winter.
23 februari 2013