ONZE WERELD WERD EEN BEESTENBENDE!

Ik herinner me een zinnetje uit een vroegere Nederlandse rock-song dat luidde: “Allemaal beestjes om me heen”. Het ging over een hallucinerende drugsgebruiker die door vele akelige beestjes werd belaagd. Nee, we zijn nog niet aan de drugs maar als ik nu om me heen kijk naar de media en naar mijn (com)-patriotten luister, dan is het woord “beestenbende” niet meer overdreven. Ook al dragen de meeste beesten hier nu een net wit overhemd… Dus tijd voor een beestachtige verkenning. En zoals u mocht verwachten trakteren we u op een ongekende verzameling Marseillaanse beesten. Zowel loslopende als reeds gekooide…en in alle kleuren en maten… 

-De beesten en de mensen

Een chimpansee is een meester in de imitatie van wat hij mensen zag doen. Ook lachen we hartelijk als Van Duyn (de komiek) beesten als mensen laat “praten”. Beesten als mensen zien doen, is kennelijk zeer komisch voor ons. We zijn ook vertederd als we zien hoe een vogel- of een kattenmoeder voor haar eieren of haar jongen zorgt. We noemen dat dan “hun instinct”, het zit er gewoon ingebakken denken we. En , “mooi toch dat zo’n beest zo zorgzaam kan zijn”! Net een mens, denken we dan stilletjes (en vanuit de hoogte) en ook wat verwonderd.

Er zijn nogal wat mensen die liever met beesten te maken hebben, omdat “de mensen” hen te zwaar teleurstelden. Zelfs zo erg dat hij/zij liever met de hond of de kat samen leeft en praat. Want die zijn veel trouwer en eerlijker dan die tweebenige, horen we dan zeggen.

Deze voorbeelden illustreren dat “het beest” voor de mens een soort van referentie is, maar dan in dubbele zin. Soms vinden we de mens, vergeleken bij het beest, veel slimmer

en beschaafder: wij zijn dan dus “de betere”. Op een ander moment is het andersom, het beest wordt als de betere compagnon neergezet. Hoe dan ook huisdieren en mensen liggen in de natuur dus redelijk dicht bij elkaar kennelijk; de apen voorop.

Ter illustratie, twee vormen van “beestachtigheid”. Een antieke: “een (burger)-oorlog” en een “modernere” fiscale fraude, de belastingontduiking, belastingparadijzen en de ongebreidelde verrijking.

-De “beesten” in Syrië

In Syrië zien we weer eens hoe mensen door verschil in overtuiging of geloof erg ver gaan om een conflict te winnen

en “de ander” dus mores te leren. Alle remmen gingen daar los en het werd een “echte” burgeroorlog, die als altijd, de meest wrede oorlogen worden. Martelen, koudbloedig vermoorden en zelfs gezonde ledematen amputeren; alles is geoorloofd. Een ware escalatie van beestachtigheid barstte los en weer blijkt die ontembare spiraal van wreedheid aanwezig. Want alle remmechanismen zijn daar stuk: er is geen overheid meer die beschermt en alle rechten zijn ook diep begraven. De oorlogsvoerende in Syrië zijn tot beesten geworden die zeggen “een hoge zaak” te dienen, die hun zou toestaan om elk middel te gebruiken. Het is een echte, losgeslagen beestenbende geworden daar in Syrië. Het beest in de mens brak los; zie dat dierlijke gedrag. Wij, de (nog) “beschaafde toeschouwers” zijn weer “verbijsterd en geschokt” en kijken beschaamd en met wroeging toe. Machteloos… ontmoedigd, bang voor nog érgere dingen. We kijken namelijk naar onze éigen soort en dus in een “donkere spiegel”. Én we weten dat het ook diep in de meeste van ons huist..

Ja, we geloven graag aan “het goede in de mens” en zo moet het ook. Maar de omstandigheden kunnen zeer ook snel het “slechte, het beestachtige” in ons mensen, mobiliseren. De mens . Helaas, wordt dan dát wat de omstandigheden “in hem oproepen”. Elk onderscheid met een dier, zelfs met een roofdier, verdwijnt dan vaak al snel..

-De beestenbende in de EU: Luxemburg, Oostenrijk, Cyprus, Malta en Letland…

In de fiscale paradijzen, (om te beginnen die in de EU !),  zien we ook een demonstratie van een soort van “beestachtigheid”. Namelijk het zich onttrekken aan de democratisch gevormde wetgeving op fiscaal gebied en “niet-gedeclareerd = zwart geld” wegkruien met hulp van louche bankdirecteuren naar “veiliger oorden”. Waar het fiscaal ongerept welig tieren kan. En dat terwijl de staat in moeilijkheden, die geld mist, dat nu gaat “ophalen” bij veel armen en een paar nette rijken. Vooral dus bij de “armsten”, de uitkeringstrekkers en kleine gepensioneerden (want die zijn er in massa’s en zo til je veel qua omvang binnen).

Je hoeft waarlijk geen marxist of zo te zijn om deze manier van doen te bestempelen als maatschappelijk “beestachtig gedrag”; asociaal op z’n zachtst gezegd… Uiterst bedenkelijk is  (te) netjes gezegd. Het is een vorm van misbruik van positie van “structureel stelen”, het ontwrichten

van de fiscaliteit en het ondergraven van de moraal. Want zij die klagen over “zwartwerkers”, dus mensen met (ww)-uitkeringen die “bijklussen” moeten niet zelf tonnen stiekem weg kruien en geen cent belasting erover betalen. Want meestal is daar ook geen BTW over betaald! Ook een vorm van “beestachtigheid”, al lijken het “nette en beschaafde mensen” die dat doen. Het is gewoon een vorm van dik wangedrag, maatschappelijke diefstal en een uiterst negatief voorbeeld van misdadig gedrag. De oorlog daartegen is nu aangebonden in de EU, men was wat slapjes begonnen en drukte niet echt door, maar na Griekenland en Cyprus verandert dat eindelijk. De EU-landen willen nu geen failliete banken, -die met zwart geld enorme risico’s namen en hoge rendementen uitkeerden aan de zwartjassen-, gaan redden als ze failliet gaan. In Cyprus moesten de grote inleggers boven de 100.000 tot wel 60% “meebetalen aan de redding van het land”; gerechtigheid vóór hun laatste oordeel.

Nu zijn Zwitserland, Malta, Luxemburg en Oostenrijk aan de beurt binnen de EU en Letland schijnt ook niet echt lekker te zitten.  

-De ongelofelijke capriolen van de “financieel” avonturende mens.

We kennen alle het begrip “Homo Economicus”, wat uitdrukken wil dat de mens veelal een rationeel handelend mens zou zijn. De hele economische theorie is daar op gebaseerd. Maar dat betekent ook dat de mens, als niets aan straf of moraal hem tegenhoudt, vaak op grenzeloze wijze, ook zijn eigen (financiële) voordeel zoekt en “neemt”.

Ziehier wat stof om het actueel, te illustreren. En er is op vandaag zat van te vinden!

In de VS bestaat de zakenbank Goldman Sachs, waar met supersnelle computers geld wordt verhandeld in een soort intelligent casino met supercroupiers. Die “met geld nog

meer geld maken” en die er ook niet voor terugschrikken om “beleggingsprodukten” te bedenken, “titrisatie” noemden men dat, die een mix waren van diverse beleggingscomponentjes elk met hun specifieke risico en rendement… Mathematici konden een klant dus uitleggen dat je een “beleggingspakket  kocht met weinig risico en een hoog rendement”… Maar, bleek later, ook mét ook een paar “foutjes”. Want er zaten ook hypotheekdelen in van Amerikaanse bodem die van “te arme” amerikanen waren. De agencies, S&P en consorte, zagen er geen enkel probleem in: alles AAA! Maar toen daar de OG-zeepbel klapte, bleken die leningen geen pest meer waard te zijn. Helaas: de hele bankwereld (en ook overheden en bedrijven) hadden die pakketjes op hun balansen staan, want daar werd stevig in gehandeld. En vele kwamen, -en komen nu nog-, zwaar in de problemen vooral daardoor. Zij moeten dan met staatsgeld worden “gered”, dat veelal van de “arme” belastingbetaler is. Anders is die ook zijn spaargeld kwijt.

Omdat de wereld tegenwoordig wat geld betreft compleet open ligt, -het geld suist electronisch dag en nacht over onze aardbol-, is iedereen met iedereen verknoopt. En ook een “rot product” is in no time verspreid en dus snel overal te vinden. Men steekt elkaar gewoon aan als bij een echte pandemie. Maar nu dus door het “graaivirus”.

De top van Goldman Sachs zegt (nu nóg) en bij herhaling: “We are doing God’s work”. Want in hun “geloof” is:  rijkdom vergaren en vergroten) conform de wetten van “hun” God. Een werkelijk ongekend cynisme, grenzend aan “gewetenloosheid”, zeggen sommigen…

Nu nog schamen zich de wat “nettere” bankbobo’s (dus de naïeven!), dat ze zich zo gemakkelijk lieten oplichten door dit soort banken. Maar anderen deden er (willens en wetens!) keihard hun voordeel mee! Stom of gewoon ook misdadig? U mag het zeggen en u weet ook dat Goldman Sachs c.s. weer prima draaien, hun hulpleningen aflosten en gewoon nog sneller rijker worden tot op vandaag… Er veranderde dus helemaal niets maar enkele banken waren plat en andere wat voorzichtiger. En het blijft wat het was: pure speculatie, nauwelijks enige bijdrage aan de economie of aan werkgelegenheid of de ontwikkeling of productie van “maatschappelijke nuttige producten of diensten”.

Het is de ware speculatie en intelligent roulettegedoe… De investeerder is een shopper geworden die enkel een investering zoekt om deze snel voor winst weer te verplaatsen…

Een Griekse vriend in Marseille, verdedigde het gedrag van

zijn landgenoten, van vóór de crisis. In zijn vaderland betaalde de “middenklasse en daarboven” eigenlijk nauwelijks tot geen belastingen aan hun overheid. Artsen, advocaten, middenstanders en zakenlieden leefden heerlijk “belastingvrij”, en potten hun spaargeld op: in Cyprus of Malta. Deze ,zeer ontwikkelde, vriend trachtte zijn toehoorders in een discussie er van te overtuigen, dat “je dit de grieken niet echt kwalijk kon nemen”. Want dat ontduiken hadden ze aangeleerd en wel als “patriottisch gedrag”! Tijdens de wrede turkse (ottomaanse!) bezetting lang geleden… Dat was zelfs na hun autonomie (al meer dan een eeuw geleden, niet veranderd. Macht der gewoonte..…!

Iedereen lachte een beetje, maar voelde vooral verbijstering! Want men wist dat het alles te maken had met het ontbreken van “een sterke fiscale arm” en een serieuze overheid. Eigenlijk deed die overheid zelf ook mee. Deze “algemene gewoonte” paste erg goed bij de “vrijgevigheid” van de Brusselse subsidie-bobo’s. Griekenland deed jarenlang, -terwijl ook Brussel dat best zag-, aan ongeremd potverteren. De rest weten we nu; de onderste laag van het volk betaalt de zeer zure rekening; en dat gaat heel lang duren. Terwijl de sociale onrust tot explosief niveau toeneemt bij de 27% werkelozen c.s. .

Op Cyprus liet men de russen hun zwarte geld stallen bij de Laïka bank. Die dat weer vooral investeerde in Rusland en zijn klanten hoge rendementen betaalde. Men nam zeer hoge risico’s en dus stortte de bank in, toen de crisis toesloeg. De buffers waren niet meer dan kleine watjes en het gat van 17 miljard bij de banken en de cypriotische staat moest snel worden gestopt. Om failliet van de banken én de

overheid te voorkomen. Want de schulden van de banken overtroffen bij verre het Bruto Binnenlandse Produkt van dit kabouterlandje. En Rusland miste het broodnodige (belasting)geld om zijn armen te helpen, het land te verbeteren en haar economie te ontwikkelen…. Men bood en biedt dus onderdak aan mensen die de wet ontduiken.

Alle blikken richten zich weer op Brussel c.s., de lotgenoten van de eurozone, die eerder al vijf anderen landen moesten redden… Maar de Troïka (zeer toepasselijke naam nu!) had er schoon genoeg van: ze stelden keihard voor dat hun hulp moest samengaan met “gedwongen hulp” van de zwarte rijkere spaarders van Laïka. Er werd tot 60% van hun tegoed boven 100.000 euro gevorderd. Dat kilde de Laïka bank en de tegoeden werden overgeheveld: een deel naar de  Cyprus Bank en nog wat “rommel” aan een nieuwe “badbank”… Dijsselbloem, van de Eurogroep, verklaarde dat dit ook de toekomstige lijn zou zijn: “bij vergelijkbare gevallen”. Hij oogstte er veel storm mee, maar … even later bleken alle EU-landen dat beleid toch te delen.

Eindelijk werden er nu hardere, betere en rechtvaardige regels afgesproken… De financiële penoze schrok natuurlijk erg, maar ook andere, eerlijkere beleggers werden ongerust. Dat noem je laterale schade… Maar die was echt niet langer te vermijden. Er werd een knap duidelijk signaal afgegeven, bravo dus, Dijsselbloem c.s. . Hij verschafte politici eindelijk ook wat andersoortige argumenten bij het weer uitleggen van de volgende bezuiniging.

In Engeland stierf Thatcher en dat wekte nog een laatste keer de oude volkswoede op. Borden met daarop “The bitch died” en “Rest in hell” en andere narigheid en feestjes in de volkswijken gaven uiting aan de afkeer over de persoon en haar politiek van toen. Zij kilde de vakbonden en was met Reagan dé hoedster van het super-neoliberale. De grote economische vrijheid die volgens vele vooral leidde tot financiële bandeloosheid, fiscale fraude en “stelen van de staat en de minderbedeelden”. Dus eigenlijk van iedereen. Thatcher werd hét symbool samen met Reagan van het grote neo-liberalisme, dat steeds duidelijker leidde tot de verpaupering van de massa’s. Wat ons ooit Marx, Engels opleverde, een bloedige revolutie in Rusland en elders en het communisme en de Koude Oorlog. Haar té grote vertrouwen in het brede liberalisme werd zwaar afgestraft. Engeland werd een land met vooral een financiële sector en zonder enige industrie. Want de overheid trok haar handen af van een industriebeleid. De vrije markt moest alles maar zelf doen en vooral niet “gehinderd” worden met regels. Deze te brede deregulering leidde tot een mateloze speculatie, het snelle geld en zelfverrijking als ideaal.

Maatschappelijk nut werd ingeruild voor snel geld en het nastreven van  mateloze persoonlijke rijkdom. Thatcher werd het symbool van afbraak voor de een en van grote vrijheid voor de ander; zij spleet de natie scherp in tweeën en liet een diep verdeeld land achter dat nu echt in grote

problemen verkeert.

In Frankrijk beweerde het journalistencollectief Mediapart, dat de PS-minister van Begroting en fraudebestrijding,  zelf een niet-gedeclareerde bankrekening had in Genève. Deze ontkende zeer verontwaardigd (en bij herhaling) en diende zelfs een aanklacht wegens smaad in! De regering vroeg om info in Zwitserland en onderzocht verder… Kort daarna bekende Cahuzac 600.000 euro te hebben “teruggestort” op zijn franse rekening in Parijs en betuigde eenieder zijn “grote spijt”… Hij nam zijn congé als minister onder enorm geraas in de franse politieke kringen en onder de bevolking. De top-fraudebestrijder bleek zelf een ordinaire fraudeur! Ongelofelijk en onvergefelijk vond iedereen van hoog tot laag.. De regering kreeg zo de volgende enorme optater.

De paniek sloeg ook breed toe: want Cahuzac zag, in zijn kwaliteit als topfraudejager-, natuurlijk ook nogal veel gevoelige dossiers met akelige info over landgenoten. En dus ook van andere politici… Deze ex-schoonheidschirurg, medische adviseur van de farmaceutische industrie en ook van eerdere franse ministers (!) van Santé, bleek op zeer naïeve en onvoldoende wijze te zijn “uitgecheckt” bij zijn ministers-kandidatuur. De geruchten stroom kwam op volle toeren en er bleek nog van alles: de rekening was even tevoren naar Hongkong overgeheveld. En was opgetuigd met hulp van een bekende advocaat (een vriend van Marie Le Pen!).

Ook zou  Cahuzac zou van zijn hoge verdienste nog ergens 15 miljoen hebben verstopt… Zelfs Jean-Marie Le Pen van het FN bleek ook iets in Zwitserland te hebben, maar dat was een lening, zo lichtte hij toe.

Het franse volk, zeker het linkse deel,  was perplex en zeer gekwetst. Het laatste stukje geloof in politici en overheid smolt weg… De regering Hollande, die onder meer verklaarde “Niet van de rijken te houden”, die daarom ook een 75% tax voor superinkomens instelde (die mislukte) en die ook voor de middeninkomens forse extra-belastingen invoerde, gebeurde nu dit ongelofelijke incident!  

Woede en diepe teleurstelling kwamen breed op en Hollande moest zeer vergaande maatregelen aankondigen: “Tegen de fraudeurs, de belastingparadijzen (!) en de “meehelpende” franse banken”. Ook kondigde hij aan dat elke gekozene zijn “patrimoine” (bezit) moest opgeven bij aantreden en aftreden”. Om te beginnen binnen één week dus door al zijn ministers! De franse banken moesten ook alle filialen, ook in het buitenland, opgeven… Ook zou nu  zelfs worden gekeken naar “onverenigbaarheid van de

bestuurlijke functie en het beroep/de activiteit van de betrokkene…” Een soort van blinde wanhoopsdaad, want aan zijn overhaaste voorstellen, kleven nogal wat bezwaren en gevaren. Of dit een meerderheid in het parlement bevalt en of dit dus echt haalbaar is: blijft een grote vraag. De regering reageerde, ferm aangeslagen, in een soort van paniek,  wat ook al heel ernstig is.

De franse ministers publiceerden dus “hun patrimoine” via een naarstig geopende website. Ten behoeve van de operatie “kabinet witwassen”. De bedoeling was dat iedereen de ministers, door hen te vragen hun bezit, nú én aan het einde van hun mandaat, zou kunnen controleren. Dus zou kunnen zien of  ze zich intussen als minister “verrijkt” hadden…

Helaas, het werd om te beginnen natuurlijk een soort van breed “voyeurisme van alle boze en teleurstelde fransen”. Die nu zagen dat acht van de 37 ministers “miljonair” waren. De topper was Fabius van Buiza: hij is 6 miljoen rijk door erven uit zijn rijke familie. Maar de premier zat ook op 1,6 miljoen, ministers kwamen op ruim 2 miljoen en zelfs 3,4 en één op 5 miljoen. Maar ook vaker slechts enkele tonnen. Op zich dus niks mis mee, maar als de president zelf pas nog  zei: “Ik hou niet van de rijken”, dan wringt er toch iets. Want diezelfde ministers moeten nu de diverse uitkeringen gaan verminderen…

Deze cijfers worden dus, in de huidige context en malaise, tot een belangrijke component in het borrelende maatschappelijke kruitvat. Iedereen met wat “menselijk inzicht” begrijpt dat het zeer lastig is om aan 9 miljoen armen (die leven van minder dan 950 euro per maand in Frankrijk!), uit te leggen dat de minister die “even” hun subsidie sloopt, zélf voor 6000 maanden (armen-leeftocht) aan bezit heeft. Naast een salaris van ruim 10.000 euro per maand plus nog vele “voordeeltjes”! Want eten doet hij/zij meestal op staatskosten, reizen ook en de koffie, een glaasje, een sigaartje, de krant en de telefoon zijn echt niet voor “eigen rekening”! Dus dat salaris wordt grotendeels “gespaard”…

Stop, dit is wel genoeg. U mag het zelf aanvullen met de capriolen van de Russische corrupte politieke top en zakenwereld, de grenzeloze corruptie in Colombia en Venezuela, de rovende ex-dictatoren als Mubarak, Ben Ali en Kadaffi. En ook met de corrupte verrijkingen in China en ook India. De mensheid is bijna overal op de aardbol stevig in de fout gegaan. U mag er ook nog de sportcorruptie, die van de farmaceuten in Frankrijk en elders, die in de voedselproduktie, in de bouw, in de roomse Kerk etc., nog aan toe voegen. Vingerwijzen hoeft ook niet te veel. Immers: “Wie geheel zonder zonde is werpe de eerste steen”…

     

-Dus: de omstandigheden maken de mens?

“Kleren maken de man”, is het gezegde. Het uiterlijk bepaalt,

om te beginnen, hoe we iemand inschatten. Maar als je stelselmatig haat kweekt en vervolgens alle “remmen lost”, dan leer je het beest in de mens snel kennen. Dan wordt de “geboden vrijheid” samen met “de aangekweekte afkeer van iets of iemand”, tot een ware uitnodiging voor onbegrensde bandeloosheid.

“Geld en macht corrumperen?”, dat zeiden vóór ons vele wijze mannen: Mitterand was er zelfs  bekend om. Dus zonder voldoende “checks and balances” blijft de zaak niet in het gareel lopen?

“Erst dass Fressen und dann die Moral” zei Bertold Brecht, en wilde zo aangeven dat je van mensen pas “moraal”  en moreel verantwoord handelen mag verwachten als ze minstens te eten hebben. Een keulse bisschop verdedigde openlijk diefstal van kolen, direct na het einde van WOII. Hij vond dat arme hongerige mensen toen,- in het plat gegooide Duitsland-, best wat kolen voor hun kacheltje uit treinen mochten jatten. Om het tenminste een beetje warm te hebben..

“Je moet de kat niet op het spek binden” is ook een volkse wijsheid. Dus: geef de mens niet te veel de kans om de zaak te belazeren. We kennen ook: “Wie een vinger geeft raakt zijn hand kwijt”, “Al te goed is buurman’s gek”, “Vragen om belazerd te worden”, “Beter een vogel in de hand dan tien in de lucht” en ook “hoe rijker hoe gieriger”. En: “Wat niet weet wat niet deert” en “Tel je vingers na, als je hem een hand hebt gegeven”. Of, nog eentje uit mijn eigen omgeving: “ “Geld smaakt altijd naar meer. Het eerste miljoen was even lastig, maar het tweede en volgende, dat ging bijna vanzelf”.

Er valt niet te ontkomen aan de conclusie dat de mens zelden “vanzelf” in het goede spoor blijft en dat hij/zij zwak wordt als belemmeringen/grenzen, toezicht etc.  ontbreken. Én ook ,dat je in slapte een soort van “collectief gevoel kan laten ontstaan, dat suggereert: “Neem het niet te  nauw, doe mee, anders ben jij die idioot, straks”…

-Grenzen en handhaving zijn dus onontbeerlijk?

Sociale controle is essentieel, in elke beschaafde gemeenschap. En iedereen hoort ook zelf mee te helpen om de regels te doen respecteren. De zorgzame en betrokken burger is zeer nodig. Of je daarbij zo ver moet gaan dat de overheid “aangeven beloond”, wat landen soms doen, is een andere vraag. Maar het zou niemand mogen verbazen als vele die regel nú graag zouden zien!

Geloof/religies waren/zijn bindende elementen én houden ook mensen tegen, die verkeerd willen doen. Immers: “God ziet u overal” en “Wie niet netjes leeft en conform bijbel, koran en catechismus, wacht na zijn dood de duivelse hel”. Het geloof droeg (en draagt nog) niet weinig bij aan het in toom houden van de zwakke mens. De lessen in moreel

gedrag naast de waarschuwingen voor de goddelijke straf, waren sterke “regulatoren” voor het menselijke gedrag. Dat maakte ook die pedofilie etc. door priesters zo uiterst ernstig!

En natuurlijk zijn er dan ook nog “de politieke ideologieën” de niet-religieuze overtuigingen die lessen bevatten over hoe de mens zich ten opzichte van zijn medemensen zou moeten gedragen. De diverse “–ismen” zijn er en waren er volop..

Natuurlijk, de staat en zijn organen die zorgt op de eerste plaats voor wetten en regels, recht en rechtspraak, en ook vervolging en straf als iemand uitglijdt. Ze stelde steeds meer mensen aan om “ons” ook te controleren. In het verkeer, in ons dagelijks gedrag ook in onze houding ten opzichte van de “medemens”. Want iedereen wil ook veilig leven, beschermd worden tegen geweld, niet bestolen en bedrogen worden en zijn recht kunnen krijgen. We vonden de democratie uit om er ook voor te zorgen dat een “verstandige” meerderheid in goed overleg met minderheden tot regels komt en die daarna netjes doet handhaven…. Bandeloze dictaturen, daar hadden we de buik van vol. Bandieten, schurken en bedriegers daar moest tegen worden opgetreden.

Het probleem was en bleef wel, dat elk land in bepaalde mate zijn “eigen” moraal en regels had, voortkomend uit zijn historie en cultuur. Maar daarom begonnen we ook al “internationaal recht” te maken en we richten we de VN etc. op om te overleggen en afspraken te maken. Landen sloten ook onderling verdragen af: Nederland heeft met 90 landen een belastingverdrag bijvoorbeeld. Het Frans-nederlandse is mij zeer bekend, en bezorgt me wel eens hoofdpijn..

In een totaal “open, grenzeloze, neo-liberale wereld, waar ook “niemand meer de algemene “baas” is, lopen de zaken steeds verder uit de hand. Er ontbreekt dan iets, het evenwicht is weg. Ook al hadden we dan ook nog die bergen aan wapens overal liggen ook om elkaar in toom te houden en af te schrikken. En om er op te slaan als een land of een groep te stevig uit de rij danste.

De mens schiep in zijn wereld dus een enorme hoeveelheid “mechanismen” om zichzelf en de anderen te “reguleren”. Het geheel daarvan is uiterst complex geworden, wordt door veel “nieuwe landen” niet ge- of er-kend en schiet nu steeds vaker tekort. De wereld ontgroeide zijn balansmechanismen: wat er is blijkt zeer verouderd te zijn.

-Blijven zoeken naar een nieuwe balans tussen “vrijheid” en “regulering” of….   

Het blijkt steeds opnieuw zeer lastig te zijn de juiste, -en bij de tijd passende-, balans te vinden tussen “vrijheid, het vrije spel der krachten” en “het kiezen van begrenzingen/beperkingen”. Want “creativiteit, vernieuwing en drang naar verandering” remmen is fnuikend voor de ontwikkeling van mensen en hun leefwereld. Want wat we ook van de huidige moeilijke wereld mogen denken: de enorme kwaliteit van ons leven is ongekend en een indrukwekkende prestatie. De levensverwachting en –kwaliteit zijn enorm verbeterd in de geschiedenis. Het huidige tempo van de innovatie is door de enorme toename van het aantal mensen op de wereld in R&D en “ontwikkeling” ook nooit eerder vertoont. Zie wat er gebeurt rond de vele nieuwe materialen, de electronica en zijn toepassingen in communicatie, ontspanning en wetenschap (medische-, neurowetenschappen). Ook in onze kennis van de natuur en voedselproduktie gaat de ontwikkeling snel. De westerse mens wint elk jaar gemiddeld 3 maanden aan  levensverwachting: dus in 4 jaar winnen we één jaar extra… Ook is de armoede in de wereld (in totaal gezien) steeds verder geweken en vele zijn ervan overtuigd dat we de 2 miljard mensen die er deze eeuw bij komen, echt eten en een goed leven kunnen geven. Dus die vergroting van de vrijheid was niet in alle opzichten verkeerd!

Jazeker:  er blijven enorme problemen op te lossen met name op energie- en milieugebied en, vooral, op het gebied van “het als mensen verstandig samenleven” en het “ scheppen en bevorderen van goede onderlinge

verhoudingen”. Er gaapt kennelijk een gat in onze ontwikkeling waar het gaat om “goed en rechtvaardig samen te leven”.

Waar we wetenschappen als sociologie, psychologie, culturele antropologie, economie en filosofie en ook de politicologie (ja zelfs de theologie?) voor hebben “uitgevonden”… Wat hebben zij ons nog te zeggen op de dag van vandaag? Ze lijken stil te zijn gevallen, compleet overruled te zijn. Investeerden we mogelijk niet genoeg in het zoeken naar hoe wij mensen in die snel veranderende wereld vreedzaam en veilig kunnen “samen leven”? En dachten we ook nauwelijks na over het ontwikkelen van morele maatstaven, te respecteren waarden en normen en jazeker “passende” ideologiën?

Of moet je zeggen dat we nou eigenlijk net “een nieuwe ideologie”, die van het neoliberalisme,  “uit probeerden”? En nu dus ontdekken, dat die zijn grenzen nu ook echt heeft bereikt? En dat we dus (weer) iets ánders moeten bedenken en moeten “ómkeren” op de huidige weg?

En zie nu: we gaan nu massaal op de “reparatietour”: de EU pakt nu frontaal de fiscale paradijzen in eigen kring aan en in de G20 staat het ook op de agenda. In Duitsland ontstond er zelfs een soort van wedstrijd over die “gehate paradijzen” tussen Merkel (CDU) en Steinbrück (SP)! Ook Hollande en Merkel zijn het nu gelukkig eens over dit punt! De EU timmert ook versneld aan een bankenunie en meer toezicht etc.

Wereldwijd ontstaat er meer en meer afkeer van het gegraai, de corruptie en van die gewetenloze financiële markten met

hun golden goeroe’s… Want het loopt echt vast, denken vele. Waarbij je maar hoopt dat je het niet zelf  “te eng westers” ziet…

NB1: Een duitse overheid kocht weer zo’n Zwitserse CD met daarop de namen van duizenden fiscale stoute duitsers: kostten 4 miljoen> Maar men zal er ca 500 miljoen van die zwitserse miljoenen mee af kunnen romen… Ook Luxemburg belooft nu “transacties automatisch te gaan melden” en Oostenrijk wordt nu door veel landen zwaar voor het blok gezet… Er is kennelijk een grens bereikt in de EU.  Obama wil ook zijn “rijkenbelasting” die Bush afschafte doordrukken want hij stond al een termijn vrij machteloos tegenover die machtige geldwereld in de VS..

NB2: De president van de FC Bayern meldde zich ook al “vrijwillig” met een dikke bankrekening in Zwitserland. Zijn naam stond dus op die aangekochte CD? Er worden nog meer “boetedoeners verwacht.. Merkel zit er zelf zeker niet bij, maar kan nog wel een dozijn keren haar grote droefheid betuigen. Met deze “hoge zondaren” die een voorbeeld zouden moeten zijn…

Zijn die acties als van Wikileaks en andere hackende wereldwijd opererende clubs niet duidelijke tekenen van de wensen tot grote veranderingen? Nieuwe, nogal schokkende soorten  “journalisme” eigenlijk, die helpen duistere zaken aan de kaak te stellen? Want zelfs een Obama kon Guantanamo, (waar nu 40 gevangenen in hongerstaking zijn), niet dicht krijgen. En schiet hij nu ook niet met drones, en wekelijks, mensen dood zonder rechterlijk ingrijpen? Hoe lang duurt het nog dat die rijke lobbies worden aangepakt die de politiek belagen?

  

-Het móet dus snel anders en wel…. : ZO!

Dat “beestachtige gedoe” moeten we dus echt gaan stoppen, dat is zeker en “punt één” om de sociale vrede te bewaren. Vele landen gaan, waar mogelijk hand in hand, nu fiscale paradijzen aanpakken, belastingen op financiële transacties heffen, en verscherpt toezien op kapitaalverkeer en banken. Ook nodig om de leeg gezogen staatskassen weer te vullen en hun landen voor afglijden te behoeden!

We zijn dus,weer eens, op het punt aangekomen dat we ons moeten afvragen wat “de zin van ons wereldwijd samen-leven nou eigenlijk is”? We herontdekken, dat we het ons zonder “een passende zingeving”, niet meer lukt om

alles wat we kunnen bedenken en kunnen maken, goed in te zetten en er een “juiste waarde en een goede richting” te geven.

Dus kort gezegd: we zoeken weer eens naar ons “stuur”, dat we zijn kwijt geraakt. Ook lijkt het nu zover te zijn gekomen, dat we (en voor het eerst allen samen?!), ook naar “een gezamenlijk stuur” móeten gaan zoeken!

Zoiets als “de universele nieuwe” rechten” van alle mensen van nu en morgen. Die “oude rechten”, moeten nu in de revisie of gewoon opnieuw op hun waarde worden herbevestigd?  

Zijn ze nog steeds “universeel en tijdloos” geldig, maar moeten we weer leren dat ze nu echt voor álle mensen gelden? Moeten wij westerlingen, -die “ze” uitvonden”-, nu echt accepteren dat ze voor iédereen moeten gelden? Gaat daar eigenlijk niet dé grote strijd over? Over het “echt herverdelen” dus van alle goeds en dus ook over het breed, humaan en genereus tóepassen van die “universele rechten”?

We moeten dus toch weer zoeken naar zo’n nieuw en béter  “-isme”, dat we kunnen toevoegen aan de oude rij: kapitalisme, communisme, socialisme, liberalisme…?

Waarbij ik dan maar denk aan “humanisme”. Wat “onze Erasmus uit Rotterdam, ooit breed onder de aandacht bracht. En dat we nu zouden moeten “omformuleren naar een soort “echt universeel humanisme”: dus “geschikt voor het hele universum”. Dus waarom noemen we het dan niet maar gewoon “het universalisme”?

Is dit een “flauw woordenspelletje” of nou net toch de kern?  Want is het eigenlijk niet waar, dat een groepje redelijk ontwikkelde mensen,- laten we zeggen twee van elk continent-, binnen één week of drie in staat zijn om op bevredigende wijze dat “universalisme” breed acceptabel op te schrijven?

Is Anonymus c.s. niet een eerste voorbeeld van zo’n groep, een eerste poging daartoe? Die vriendelijk ogende mensen met die witte maskers, die ons internationaal samengesteld op “fouten in de huidige wereld” wijzen en die deze willen wegpoetsen en willen werken aan iets nieuws, beters?

Zit hier niet toch een nieuw begin? Iets wat tot “een mondiale olievlek” kan uitgroeien met behulp van onze schitterende uitvinding, die “het World Wide Web” heet? Als er nu weer “een soort van Jezus Christus zou opstaan” met ook een nieuwe idee voor ons mensen, dan zou hij met dat Internet toch zo een meerderheid op de wereld kunnen bereiken? Al heeft zijn idee ons niet kunnen behoeden tegen fors uitglijden?         

Spielerei? Irreëel gedoe? Ondenkbaar? Romantische onzin? Onvoorstelbaar? Zinloos gezwets?

De neiging is sterk om het zo maar te betitelen. Want we zijn vooral cynisch geworden en erg teleurgesteld in “des mensen onderlinge samenspraak en -werking”.

Maar wát is dan het alternatief, als dit ondenkbaar en onhaalbaar zou zijn? Kunt u zich echt voorstellen dat we nú zouden terugkeren naar een kleine, gesloten wereld, van 230 ommuurde landjes? Een verzamelingen van “kleine China-tjes met elk zo’n chinese muur er om heen”?

Ik denk dat dit laatste niet meer kan: het lijkt me ondenkbaar. Dus hoe dan ook, moeten we  toch  “samen iets wereldwijds werkbaars” bedenken. Via een Gxx, een “Interworld” met een “Internet” of nog iets anders? Weet ik veel!

Dus dan toch maar op naar dat “nieuwe universalisme”, terwijl de meeste van onze leiders nog even doorgaan met het bedenken van die vele maatregelen om het krakende wereldgebouw te behoeden voor een instorting… Wat ze moeten dat natuurlijk ook gewoon , intussen,  blijven doen natuurlijk. Maar tegelijk moeten er ook fundamenten voor een nieuw wereldbouwsel worden bedacht..

Dus, we moeten op naar het “universalisme” en “yes we can”!

Ik ben bij deze dus al begonnen en nu vraag ik elk van u om gewoon aan te sluiten. OK? Gaan we dat doen?

Ik reken op u want ik kan ook niets anders verzinnen. En met dat “bestialisme van vandaag” moet het nu echt gauw zijn afgelopen! Basta!

NB: de beestjes op de foto’s staan allemaal in Marseille. Ze reizen door de stad en rusten uit in ons “Central Park” waar vroeger een echte Zoo was. Het is een MP2013 project voor de kinderen dat op z’n marseillaans “Funny Zoo” heet.

Maar,

          de zon heeft nauwelijks weet van dit soort van problemen: want elders in de rest van het heelal is men vrij netjes en solidair. Al zijn er nu toch ook enkele verontrustende ontdekkingen.

Want het universum schijnt zeer snel, en zelfs steeds sneller, groter te worden. En wordt dus ook “leger”, dus steeds dunner bevolkt! Onze satelliet Planck leerde dat opnieuw, en nu via een Australische professor. Hij bevestigt bevindingen van andere ,sinds 1997, dat er een grote “anti-zwaartekracht” heerst. Die arme Einstein liet een hypothese van dit type, helaas, al in 1916 vallen: want dit leek zelfs hem te gek. Waaruit blijkt dat zelfs een Einstein zich kon vergissen.. Het gaat dus ook de WW betekenen voor universumonderzoekers, omdat een uitbreidend heelal ook betekent dat ons “de beelden” van ver weg niet meer kunnen bereiken en we dus steeds minder gaan zien om “te onderzoeken”… Het gaat nog wel enkele miljarden jaren duren, maar het verontrust hen nu al.

Gelukkig geldt het niet voor onze galaxie, want op de Melkweg is de zwaartekracht sterker dan de zwarte energie. “Wij”, dus onze ruimtelijke buurt, blijft dus lekker bij elkaar. En Andromedea en andere galaxieën komen zelfs dichterbij en met hen zullen we samen een supergalaxie gaan vormen. Ook zal er, gelukkig, daarbij geen zware botsing optreden. Stel het u voor: dozijnen miljarden aan sterren dicht in onze buurt komen er nog bíj! We zouden, zegt men, zoveel extra licht krijgen dat we s’nachts de krant buiten kunnen lezen!

Een enkele geleerde, die wat pessimistischer is, vraagt zich af of er dan nog wel mensen zullen zijn... Zo rond de tijd,-over ca 5 miljard jaar-, als ook de zon zal zijn “opgebrand”. Maar de Australische geleerde Bryan Schmidt blijft een optimist en noemde zijn laatste cuvée, -hij verbouwt namelijk ook wat wijn-, “maipenrai”. Wat betekent in het thaïs:  “Niks aan de hand, maakt u zich geen zorgen”.

Dus de zon en wij blijven nog heel lang verbonden en krijgen zelfs nog veel meer buren! En tegen de tijd dat het zonlicht gaat verflauwen, zal er ongetwijfeld een nieuwe zon kunnen opvolgen. Wie dan leeft, die dan schijnt en zorgt…

Marseille baadt weer in het zonlicht, doet ons zomerse temperaturen voelen en het culturele jaar is nu echt losgebarsten. Bijna alle nieuwe gebouwen zijn open, de zeer oude gevonden resten van houten schepen van ca 2500 jaar geleden, zijn geconserveerd en pas geleden met een giga-kraan voor het in restauratie zijnde Historisch Museum van Marseille neergezet. En nu worden ze daar uit die giga-kratten gepakt om ze ons te laten zien. Dat belooft weer een feestelijke dag te worden!

De nieuwe busboten varen, overvol, af en aan van de Vieux Port naar en van Pointe Rouge in het zuiden en de L’Estaque in het noorden, aan de Côte Bleu. We waaien dan ook regelmatig heerlijk uit en zien onze stad ook vanuit de Mare Nostrum, wat haar nog mooier maakt. Dus zorgt dat u er op tijd bij bent om het culturele feest mee te maken. Wij hebben dagelijks het “probleem” dat er uit veel moet worden gekozen en ook dat er te weinig tijd is… Een echt luxe-probleem dus.

 Dus opnieuw, -waar U ook nu bent-, of waar u ook heen vertrekt, laat u door mooi weertje vergezellen. Komt u ook europees zuidelijk, dan moet u hier een stop maken en u voegen bij de miljoenen die dat jaarlijks doen. Marseille rekent ook op u; 2013 moet een succes worden.

We hopen u te zien, in de zon van de Vieux Port en ook, uit te zien puffen, in de spiegelende schaduw van de nieuwe Ombrière, die 1000 m2 groot is en die vele duizenden wat schaduw gaat geven, elke dag opnieuw.

 Blijf maar aan de “Sunny side” en ook optimistisch. En verbeter uw leven een beetje. Zeker als ook u teveel was betrokken geraakt bij de dolle mallemolen van die speculatie en dat graaien. Haal uw geld terug uit dat “schijnparadijs” en investeer het in de heropbouw van een beter Europa.

 Filosofeer, discussieer en denk na over hoe Europa verder moet gaan en geniet mee van de herleving van de wezenlijke discussies, die er gelukkig ook weer zijn. Dat geeft de garantie dat we weer zullen herrijzen: de mens geeft namelijk toch nooit op.

 Dus we kunnen weer rustig wat bijbruinen, terwijl het zoeken naar nieuwe wegen voort gaat. En zorgen om de zon maken, dat is nog lang niet nodig.

 Weer veel mooi weertje toegewenst!

27april 2013

MARSEILLE ZIJN PLANNEN EN ZIJN BUDGET

De conseil municipal (gemeenteraad) vergadert altijd op de

Gaudin

maandag; en eind maart werd het een hete zitting! Omdat de gemeenteraadsverkiezingen in 2014 niet ver meer zijn maar ook omdat het over centen ging.. En dus zowel mooie dingen, rare dingen en onze belastingen op de agenda stonden. In totaal: 300 onderwerpen!

Om met het totaal te beginnen: het budget van 1,47 miljard stijgt met 1,37% dat is minder dan de inflatie dus en… daarom hoeven de belastingen niet omhoog zei de adjoint (wethouder)  van Financiën. Is dat even goed nieuws zeker als we ook horen dat “de schuld stabiel blijft”? Omdat de notatie van de stad AA- blijft, denkt men ook dat de

leningsrente niet zal stijgen: wat zeker goed nieuws was.

Nu even de opbouw van het budget; dat zal elke zeker ook Nederlandse politici en bestuurders (en gewone burgers) onder de lezers best wat verrassen!

Het totaal is 1.472 miljoen euro’tjes, dat is dat! Dus zoiets van bijna 1500 euro per inwoner. Herkenbaar als je zelf een taxe foncière (OG-belasting) van ca 1300 euro betaalt en nog eens zoveel als taxe d’habitation (alle gem. diensten en heffingen samen).

Nu de opbouw in posten

-171 miljoen (!) is voor cultuur….

-166 is voor onderwijs..

-143 is voor de veiligheid

-127 voor sociale zaken

- 97 is voor economische steun etc.

- 80 voor het milieu

- 76 voor jeugd en sport

Dus 12% is cultuur, dat is de grootste post en dan komt 11% voor (secondair/tertiair) onderwijs (elementair onderwijs is staatsbudget!). Dan komt 10% voor veiligheid en 7% voor economische steun,en ca  6% voor milieu en idem voor jeugd/sport.

Melkkoe

In het “operationele budget werd ca 3% (ca 45 miljoen) voor MP2013 begroot… En er wordt ook voor de 306 miljoen ingeruimd (46 m. voor het oppoetsen van het stadion, 59 milj. voor opknappen van Palais du Pharo en omgeving, het historische museum, de tour de Friche, het Mucem (qua omgeving!) en het Le Silo-theater).

Het budget werd, diep in de nacht, met ca 10% méerderheid in stemmen aangenomen. Jean-Claude Gaudin, 73 jaar, UMP = rechts, katholiek en ongehuwd kon tevreden zijn. En wie weet is hij in 2014 weer kandidaat voor een derde termijn. Links heeft dan ca 5 kandidaten, die via een primary één kandidaat gaan kiezen. Mede daarom is de PS hier recent onder curatele van de PS Parijs gesteld: want die primaire mag echt geen puinhoop worden. Wat gezien de grote schandalen in de lokale PS niet denkbeeldig is… Rechts heeft twee kandidaten en twee vraagtekens: Gaudin

zelf én de man die zegt niet te willen meedoen (vooralsnog?) en die Bernard Tapie heet. Vroeger grote ondernemer, en PS-man, eigenaar van OM en Adidas, die werd gepakt toen hij erg machtig werd. Hij moest ook even achter de tralies en na 10 jaar (!) juridisch gedonder trof hij een regeling met de regering Sarkozy (en de bank LCL die vroeger staatsbank was). Daar waren (en zijn nóg!) veel mensen boos over, want het ging om ruim 200 miljoen of zo. Maar het was maar een klein deel van het betwiste schadebedrag dat Tapie eigenlijk wilde. Zijn advocatenrekening liep ook al in de tientallen miljoenen.. Tapie zat ook even vast: zelfs in Les Baumettes, de zeer beruchte gevangenis van Marseille!
Zo nu weet u hoe het met de centjes in Marseille zit en waar ze heengaan. Ook krijgt u zo een eerste idee van de verkiezingen voor de burgervader van de 2^e stad van Frankrijk in 2014!

BABEL MED MUSIC

Dit festival, dat al 9 jaar bestaat, doet zijn naam Babel (ja van die toren!) en Med (ja van Mediterranée) waarlijk alle eer aan. Het is er elk jaar en duurt drie dagen in Les Docks Du Sud, een oude havenopslag die is opgepimpt met een theatercentrum gebouwd met echte  zeecontainers. Het ligt aan de voet van de 120 meter hoge CMA-CMG toren en hier hoor je ook de Mare Nostrum. Buiten een beetje en binnen forser want veel groepen en artiesten komen van de kusten van die blauwe “midden”-zee. We vonden er die avond 170 stands: met boeken en diverse producten uit zuidelijke

landen. Binnen, in de immense hall waarop de zalen:  Salle des Sucres en Cabaret uitmonden, en buiten in de buurt van de eettentjes en de twee grote tenten voor nog meer groepen, zijn deze stands overal neergezet.

Bijna 200 artiesten kwamen hier optreden en hier vind je dus ook vele impresario’s uit heel de wereld van dit type muziek (zij zoeken groepen om te contracteren). Hun optreden is gekenmerkt door multiculti elementen en wordt vaak gespeeld door groepen artiesten uit meerder landen. Dit jaar reizen we cultureel van de Caraïben tot in Iran, van Canada tot Libanon, van Italië tot Bosnië en daarbij ook nog New York daarbij ook Istanboel en Tel Aviv passerend. Ook in de concertencyclus van J1 waar een achttal landen van rond de Mare Nostrum optraden viel sterk op hoe sterk in de traditionele muziek van die landen zowel de instrumenten

als de muziek op elkaar lijken. Met de ogen dicht hoor je Arabische elementen, Turkse, Griekse en Spaanse geluiden en ritmes. Zo sterk dat je als “buitenstaander” bijna geen enkel concert kunt plaatsen: ze lijken te veel op elkaar. Het bewijs van een soort van “mediterrane cultuur”dus! 

In de Docks kunt  u natuurlijk ook eten en drinken: wijn, bier, fish and chips pizza’s en seafood natuurlijk. De sfeer is uiterst ontspannen geen onvertogen woord of gebaar zul je er zien en iedereen is zeer toegankelijk. Denk niet dat wij met onze rond 70 jaar erg op vielen hier: we schatten dat ¼ van het publiek boven de 50+ was. Dus waar vinden we een betere plek dan deze om alle leeftijden en vele culturen artistiek gemengd te zien? Wij hoorden met duizenden anderen (het festival trekt meer dan 6000 bezoekers in totaal) onder meer The Alaev Family, drie generaties uit eenzelfde familie uit Tadjikistan, die nu in Israël leven gaven

een mix van klezmer, Ottomaanse, Indische en zigeunermuziek ten beste. Dat hoor je zelden en het doet je echt wat. Niet minder ontroerend was Mounira Mitchala uit Tsjaad met haar zeer heldere vrolijke stem die inderdaad aan de Sahelzanden deed denken met haar mix van roze sluiers, folkklanken en.. Sahelklanken.

We raakten in gesprek met Felix een zeer lange 30+-er uit Guinee, type basketballer, die had gestudeerd in Pittsburgh en Parijs. We hadden in de hall met hem een levendige discussie over “de wereld”, die meer dan een uur duurde. We kregen een vriendelijke doch ook eerlijke en redelijk onthutsende view te horen van deze Afrikaanse intello. En we hoorden nog eens, zonder een spoor van nijd of ressentiment, hoe de opkomende Afrikanen (en ook zijn vrienden uit het MO zei hij) denken over het “oude Europa”. Dat zo’n zware stempel drukte (en soms nu nog!), op hun geschiedenis! Felix wist waarover hij het had en we bleven dus ver van stereotiepen en verwijten: Felix begreep ons best maar maakte zonder veel omhaal duidelijk dat wij echt iets goed te maken hadden. Hij bedoelde geen moment ontwikkelingshulp, no way. Hij vertelde van de Chinezen in

Afrika die nooit uit de hoogte doen en ook van de grote haat die er steeds meer groeit tegen Israël en zijn geallieerden. Er was niet veel echt nieuws voor ons bij maar wat wel voor het eerst over ons kwam was de ernst van het oordeel en de diepte van het vroegere leed… Dat poets je echt niet weg met een biertje. We gaan Felix uitnodigen en hij zei graag te komen. Het was een ware omlijsting voor de sfeer van Babel Med. We vertrokken ook met nog wat Palestijnse producten die er ook, nogal fanatiek, werden verkocht.
De tram liep tot laat in de nacht en op weg naar huis begon het nadenken over wat we eigenlijk hoorden en over de ernst die er in had doorgeklonken. Maar ook over de uiterst open en vriendelijke benadering. Zo’n conversatie helpt echt en is nogal zeldzaam. Voor ons was Babel Med geen Babylonische spraakverwarring maar het tegendeel: een Babylonische ontmoeting waar geen woord swahili bij was..

ÉÉN DIKKE OORLOG, EN DE EU IS GERED!

Moet je uit de aanpak van Cyprus nu hoop putten en het in de rij zetten van andere dramatische nood-reddingen van de euro of Eurozone óf is het eerder een teken een stuiptrekking van een stervend geheel? Eigenlijk is dit nu de grootste zorg die ons buiten de private sfeer zou moeten bezig houden. Want wij weten best nog van die vele uiterst bloedige Duits-Franse oorlogen en van dat heilige voornemen na WOII: Dit nooit wéér!

-Waarom begonnen we ooit met die europese samenwerking?

Na die vreselijke WOII die volgde op die ook moorddadige WOI, die de opvolger was van die in 1870 tussen Duitsland en Frankrijk leek het iedereen wel genoeg geweest: “ Dat dus nooit meer”! Vooral ook daarom kwam er die EGKS,

(Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal) en werd ook de Benelux (België, Nederland, Luxemburg) opgericht, een soort van verstandige “pre-Europese buurtvereniging” van drie kleintjes die samenwerking zochten. Ze bestaat nog tot op vandaag. Velen in Europa ontdekten toen, en met grote opluchting, dat samenwerken nog kon en geloofde dat daardoor ook bloedige conflicten konden worden voorkomen.

Toen kwam de EU.

Zo kwamen we later ook tot de oprichting van de EU met zijn nu al 27 landen en die werd in Maastricht bij de introductie van de euro ook nog verrijkt met een eurozone die nu al 17

landen telt. Er was veel euforie want het ging ons zeer goed en de bomen schoten richting hemel!

En zie nu waar, de laatste decennia en een flinke financiële crisis vanuit de VS gestart, ons nu heeft gebracht..

Vlaanderen en Wallonië pruimen elkaar nauwelijks nog. De Vlamingen die het nu het beste gaat willen het nu noodlijdende Wallonië, -dat zijn hele staalindustrie verloor, maar dat vroeger de topper was in België-, niet meer langer op de been houden. De flamands werken aan grotere autonomie en de meest radicale Vlamingen, willen zich best afscheiden. En ze noemen dat de taalstrijd!

De liefde Nederland-België was/is ook niks groot: dat zagen we in het elkaar negeren en in die ruzie over die polder die wel of niet vol water moest. Een ruzie tussen vervreemdende buren die bepaald ook geen voorbeeld is van Europese samenwerking! Weg dus ook maar met die Benelux!

Geloof het of niet, er gaan nu ook stemmen opgaan in Nederland om die “overbodige” Benelux  maar op te heffen! Timmermans schrok er van en wilde er niet aan; en hij heeft gelijk. Dit is nú het echt foute signaal naar Brussel en de EU, waar wordt gevochten om het voortbestaan van enige samenwerking op Europees niveau. Een nog fouter voorbeeld van pervers navelstaren, blinde Nederlandse

arrogantie en blind autisme kon Den Haag niet verzinnen! Het laat het heikneuterige Nederland zien dat in zijn schulpje maar door bezuinigt om te overleven en geen meter meer over de grenzen denkt. Is dat wat Nederland nog in zich heeft aan “Europees denken”? Dat is echt niet te hopen!

-Wat te doen in deze tijd van dreigende “exits”!

De Griekse en de Cypriotische crises deden ons, voor het eerst, serieus  aan “exits” nadenken. De geest van de “weg terug” naar een afbraak van de Eurozone of zelfs de EU was uit de fles…

Spanje, Portugal en Ierland lieten zien wat “er bij blijven” vereiste en zo iets afgrijselijks had niemand ooit voor mogelijk gehouden. En toen ook nog duidelijk werd dat “de weg terug” voor die landen een hele lange bleek te zijn en ook zonder echte garanties, werd het gedoe over “exits” en “Neuro en Zeuro splitsing” steeds luider hoorbaar.

Cyprus is een keerpunt.

Maar de Cypriotische klapper deed het nadenken over “waarom Europa” en “welk Europa”  eindelijk echt ontbranden en op de enige goede manier. Nu zonder euforie, in zeer zwaar stormweer  en terwijl de EU duidelijk maakte, dat ze ook niet meer kon blijven toveren. En ook dat de rijken (dat is nu > 100.000 euro) bij banktroebelen zouden moeten meelappen. Immers het was hún bankkeuze en dus ook hún risico! Dit geluid hoor je nu overal in alle hoofdsteden van de EU al en de ouwe sok komt dus ook

weer in. Beter nog: het fiscale paradijs wordt nóg aantrekkelijker al is daar géén garantie. Maar ook nauwelijks een fiscus… De paradijzen verplaatsen zich dus meer en meer naar verre, warme streken. Sinds zeer recent is de jacht op de EU-paradijzen echt los gegaan: de Luxo’s beloofden al “automatische meldingen” en Oostenrijk sputtert nog net wat tegen maar lijkt ook verloren.. Duitsland kocht voor 3 miljoen een CD met namen van frauderende Duitsers in Zwitserland en gaat nu bij hen 500 miljoen ophalen.. Het tij is kerende in vele paradijzen!

De zo bewonderde EU verbleekte.  

Die in de hele wereld, zo bewonderde Europese samenwerking, bleek uiterst labiel en fragiel en zeer zwak in zijn fundamenten. Het Europese gebouw bleek financieel-economisch gezien te staan op noodfundamenten waarvan we in Maastricht hadden gedacht: die fiksen we wel even ná de euro-invoering! En zie daarna Spanje dat zwart zag van de bouwkranen, Ierland met zijn hoogste salarissen van de EU en een zelfs omhoog schietend Portugal! We voelden ons even geweldig, we zagen het dus goed, dachten we en het leek allemaal te gaan lukken!

Het echt grote potverteren begon, en we noemden het investeren… En dat beetje staatsschuld, dat deed ons nooit eerder wat en daarom werd het weer zwaar onderschat.  Want schuld gaat pas echt knijpen bij slecht weer en dat bleek dan ook meteen toen het tij keerde. De schuldencrisis werd een feit en de sociale crisis is al volop voelbaar.

Werkelozen te over, een gedesillusioneerde jeugd op de Europese straten, de snel verarmende gepensioneerden en na vele jaren miljoenen van echt arme mensen met minder dan 1000 euro per maand om van te leven. Zeker ook in het “sterke” Duitsland en nu ook snel toenemend in Frankrijk; de zuiderlingen gingen ons allen al langer vóór.

De EU en de lidstaten souperen bijna al hun energie om de winkel overeind te houden en om de Europese club te redden met de ene noodmaatregel en nipte redding na de andere. De Eurogroep werd een echte EHBO-commissie met haar tas vol levensreddende medicijnen. Europa lijkt nu al enigszins kunstmatig in leven te worden gehouden; ze ademt  nog dank zij de reddende machines van de eurotechnocraten. Europa geeft de wereld, maar ook de eigen Europeanen,  een aanblik van een zwaar zieke met de dood in de ogen.  

-Die schokkende media-koppen van vandaag.

De mens vergeet snel: zowel het slechte als het goede. Want vandáág is de maat der dingen. En zie, in krantenkoppen, wat de media ons nu voorschotelen. Een goede greep; merci T.!:

“Het akkoord over Cyprus bewijst het succes EU”----“Europa steeds Duitser, Frankrijk is nergens”---- “Zoek het in lokalisme”…. Harde analyses, nieuwe hoop en oplossingen gemixt.

Het beeld verandert sterk en snel: plotseling wordt er, zonder veel taboes, weer scherp geanalyseerd, energiek gedebatteerd en gezocht naar andere benaderingen!

Eigenlijk; een verademing, na al die flauwte en dat lakse zelf-vergenoegen. Terwijl we de EU-tower overeind trachten te houden en hem zelfs nog wat hoger opbouwen, te midden van steeds paniekerige EHBO-akties, breekt er nu een stevige test van de fundamenten los. De oude worden al snel te zwak bevonden en er wordt nu eindelijk nagedacht over drastische vervanging of versterking ervan.

De politieke visie-discussie is terug.

De politieke discussie is dus eindelijk terug. Midden in de bouw+reddingswerkzaamheden beginnen vele zich af te vragen of het niet te erg fout liep en hoe het heel anders zou kunnen.

Er komen er steeds meer die hierin de eerste hoopvolle tekenen ontwaren. Aanleiding voor enige vreugde en een uitnodiging om mee te doen aan het debat… Al moet dat nu  in de akelige wetenschap dat er voor morgen weinig meer vaststaat. Enkel nog dat het, hoe dan ook, heel anders zal MOETEN. Nu komen we dus aan bij het trauma van “het grote ongeduld” dat een “movefase” kenmerkt, als er sprake is van echt diépgaande veranderingen.

Het bezuinigen blijkt intussen ook niet hét enige middel te zijn om ons te redden, er moet ook op andere manieren groei worden gevonden en op de korte termijn. Dat “economisch onderontwikkelde zuiden” is met wat “solidariteit en trucjes” ook nauwelijks echt redden en zeker niet snel. Het komt er nu echt op aan: gaan we al strompelend opnieuw de discussie, maar vooral omdat we Europa hoe dan ook móeten redden? Koste het wat het kost? Of moeten we eerst een eind terug, ook zaken durven afblazen en dan langs een andere weg weer opnieuw proberen?

Meer dan ooit zijn hierbij ook die twee grote motoren nodig: dus ook verstandige bestuurders in Berlijn en in Parijs… Immers zij moeten minstens méé doen, al moeten mogelijk de anderen de kat de bel aan binden. Met gerichte opzet of gewoon per ongeluk. Zie de Cameron’s, Wildersen, Grillo’s, de Winter’s, de Dijsselbloem’s en enkele hooggeleerden, artiesten, journalisten en jonge politici uit de verder liggende linies? Een handicap lijkt nu dat Merkel vlak vóór haar verkiezingen staat. En dat Hollande, door grote problemen in zijn politiek, zijn aanhang en zijn regering, uiterst verzwakt is. De affaire Cahuzac, de frauderende minister en top-fraudebestrijder, deed in Parijs heel veel pijn. Óf is dit alles nou net een pluspunt? Dat zullen we nog dit jaar gaan zien.

  

-Is “Cyprus” ook een teken van de ommekeer?

  Cyprus het lontje.

Een Leidse hooggeleerde Europees Recht, ziet Cyprus als: “Weer een demonstratie van inzet in de strijd, die een grote zaak waardig is”. En schrijft verder: “Kijk eens wat een politiek dier dit Europa toch blijkt te zijn als het echt op de proef wordt gesteld”. En houdt ons voor: “Er is een krachtmeting aan de gang, een slag om Europa”…. Maar ook: “De situatie is nog hachelijk, maar er is opnieuw een slag gewonnen en de kans is vergroot dat de euro er over tien jaar nog is”.

Hij lijkt in zijn betoog “tien jaar” in te bouwen om meer zekerheid te kunnen hebben. En schetst at the end: “Een Europa dat dan geen federale heilsstaat is, geen ‘totaal Europa’ geen andere droom- of schrikbeeld. Maar een aanvaardbaar politiek stelsel, waarin de lidstaten nog steeds domineren en tegelijk goed zijn ingepakt”. Hij gelooft kennelijk dat er een soort ‘gouden formule’ zal worden gevonden, die ook hij nu ook niet kent. Maar die er wel zal komen, omdat de Europeanen uiteindelijk een hechter Europa niet zullen laten varen?

Ook gelooft hij echt in een al lang bestaand, breed “Europees gevoel”, deep down under. Een soort van dierbare oude familieband, die ons zal stimuleren om ‘bij elkaar te blijven’. Een mooie gedachte, of is het gewoon een “waar idee’? Is die ‘kennelijk band’ dan die lange en beproefde keten van waarden en ideeën die ons Europeanen toch blijft binden en die ons zal bewaren voor uiteen vallen? Doelt hij ook, zonder het expliciet te zeggen op een: “Bijeen willen blijven vanwege grote dreigende gevaren, ín en vanuit de omgeving van Europa”? Is het dus toch enkel een “defensieve gedachte” en niet de idee dat Europa ook iets voor de wereld kan en zal moeten betekenen?

Deze Professor Eijsbouts is vooral positief, is hoopvol en dat is best te prijzen. Maar hij is tegelijk intuïtief en wat mysterieus en niks expliciet over “het wát en het wáarom”. Doet hij dat met opzet om zijn mooie peptalk niet te bederven? Een soort van “positief populisme” dat hij zet tegenover dat té technocratische van de zeer complexe reddingsoperaties? Zijn betoog is mooi en verleidend, maar laat tegelijk wel veel onduidelijk; ook over zijn motieven.

Een betoog dus, dat in de aanpak van de kwestie Cyprus een succes aanwijst. Maar dat veel grote negatieve gevaren, vooral van sociale aard en van schipbreuken in democratie niet aanroert. En dat schreef dus een Europees jurist? Ook hij lijkt die blinde vlek van de “technocraat” te hebben. Al zei hij ook wat over “grote mentaliteitsverschillen” tussen noord- en Zuid-Europa!

  Het (anti)-Duitse Europa.

Heel anders is de toon van een column in de The Financial Times: “ Europa is steeds Duitser, Frankrijk is nergens”. De herkomst doet wel oppassen voor nog wat “France bashing”. Want  dat in deze kringen bepaald niet ongewoon.

Die Juncker (oud-voorzitter van de Eurogroep) zei bij de “affaire Dijsselbloem” ,dat er echt weer oorlog kan komen in Europa dus dat die echt niet ondenkbaar was. Wie toen lachte zou even moeten denken aan die in het vroegere Joegoslavië waar Amerikanen, Fransen en Duitsers bommen gooiden op Belgrado. In Kosovo en Bosnië en omgeving is het nu nóg echt niet afgekoeld! Daar waakt de VN nog steeds..

Gideon Rachman van The Times wijst er op dat Merkel in Cyprus ook al als een “moffin” werd neergezet en Schäubele zelfs als “een fascist”: weer zo’n golf van anti-germanisme.  Hij heeft het over de “historische paradox”: immers Europa wilde nou net meer vereniging om nog een oorlog te voorkomen. Er moest dus:  “een Europees Duitsland komen en zeker geen Duits Europa”. Ook al namen de ECB en het IMF het voortouw in de Cypriotische kwestie Duitsland bleef de machtige partij op de achtergrond én met het chequeboekje! Maar kan Duitsland nog wel anders? Als het tij niet keert moet het openlijk weigeren nog hogere rekeningen te betalen. En uiteindelijk dus…, uit de euro stappen? (de laatste zes woorden zijn echt van uw blogger!). Is het ook niet zo dat “die anderen”(Frankrijk en de zuidelijken) eigenlijk niks aan alternatief of antwoord hebben op deze crisis? Ook dat een krachtige stem uit Parijs, die er vroeger altijd was, nu compleet ontbreekt? Sarkozy koos uiteindelijk openlijk voor Merkel’s lijn, maar nu is alles uit Parijs wel erg wazig geworden. En de relatie Hollande-Merkel is uiterst zwak en zeker ijskoud.

Gaat dit dus leiden tot “Duits-gekleurde” europese structuren of bindt Duitsland snel in, als het beter gaat? En laat het dan zijn feitelijke leiding van nu vallen?

Hoe dan ook is deze grote onbalans best gevaarlijk voor het voortbestaan van de EU en de euro. Regelmatige lezers kennen mijn opvatting dat het zo ver kan/zal komen dat niet ánderen maar Duitsland (en dan mogelijk met “een paar noordelijken”), zelf uit de euro stapt (maar wel nog in de EU blijven zal?).  Hoe dan ook kan het, zoals het nu verloopt, niet lang verder gaan: een ware clash over die Duitse dominantie is dan onvermijdelijk. En daarom denken sommigen dat Duitsland die ooit zal ontwijken, áls dit -op dat moment- nog echt zou kunnen!

  Adieu Nederland.

In “Nederland als vervlogen droom”en in “Wat is een natie” kunt u lezen over hoe we na die roerige Middeleeuwen kwamen aan al die huidige naties. Die ontstonden bijna altijd door overerving en/of door oorlog en echt zelden door “natuurlijke grenzen” of “bloed-verwantschappen”! Toeval en machtsverhoudingen lagen er dus vooral aan ten grondslag.

Dus zegt de auteur Renan in zijn boek: “De natie is het product van “gedeelde geschiedenis”. Naties zijn dus vooral bundelingen van “lotgenoten”. Een natie is er: “zolang er de wil bestaat om het leven samen voort te zetten”. Dat is nog eens wat anders dan dat bij elkaar geschraapte nationalisme. Zelfs een van Mierlo lachte ooit met het noemen van “emotionele binding” als belangrijke factor. Hij krijgt echter,  nu we die echt niet zo rustige woordenoorlog zien en horen in diverse landen, ongelijk. Hoor de nu “de een over de ander”: olijfolielanden, Club Med-landen, Duitse fascisten, moffen etc. … En zie nu ook België: Wallonië en Vlaanderen. Is dat niet een heel echte illustratie is van wat Renan betoogde, AL in 1877 en in Leiden?

Auteur Kleinpaste (in het boek over Nederland) noemt het feit dat veel meer mensen hun vrijheid verkregen door toegang tot rechten, meer inspraak in de politiek, en meer toegang tot onderwijs dat de natiestaat ons bracht. Vele, vroegere verschoppelingen, kregen zo een warm huis. Maar, beweert hij, “dat is nu nauwelijks nog van betekenis omdat we rijker werden, geëmancipeerder, slimmer en door en door individualistisch”. We hebben elkaar veel minder nodig dan vroeger.

Dus de natiestaat deed alles al voor ons en nu blijft er niet heel veel over… En wat er rest aan wetgeving kan dan blijven bij de EU.

Dus de natiestaat is “op”, heeft zichzelf overleefd en stierf af door zijn succes. Ondanks Oranje, Hazes, Fortuyn, etc. en natuurlijk ook dat voetballen tegen Duitsland!

We zoeken dus nu naar “een andere veilige cocon” met ons internet, de EU en… zie maar:  de verzorgingsstaat is al vergaand afgedaald tot op het niveau van de stad! Wij willen nu leven in netwerken en buurtverenigingen en “Den Haag en Koning Willem” dat is voorbij of enkel folklore.

Hij zegt: “de nationale feestdag vieren we de dag nadat we onze belastingaangifte insturen.” (Waarheen dan, dacht ik toen even?).

Tja, er zit veel interessants in deze visies, maar alles is ook niet zomaar te beamen. Want wie beschermt ons dan tegen rauwe bankiers en die eurocraten? Is dat dan toch maar weer iets van een mini-natiestaat met zijn toppers in Den Haag. Is er dan geen “landelijke” afstemming tussen locale kernen nodig? Over Infrastructuur, Onderwijs, Milieu, voedselproductie en ook “het buitengebied”? Of doet dat Brussel of een soort van kleine “Nederlandgroep” waarin de toppers van de nieuwe autonome centra zitting nemen? Defensie is natuurlijk ook een Europese aangelegenheid in deze visie.

En dan is er natuurlijk ook nog die staatsschuld... Wel die wordt pro rata van de aantallen inwoners van de grote kernen omgeslagen en afbetaald… etc. De gedachte van de vroegere Hanze-steden, Genua, Venetië en nu Hongkong, zien we hier dus terug. By the way: als je nu rondkijkt in oostelijk Zuid-Limburg, zie je hoe triest en tragisch een buitengebied zonder dynamiek, welvaart en jeugd er op den duur uit gaat zien…

Maar we zijn dus echt weer opnieuw op zoek naar andere te delen ervaringen:  dat is de goede boodschap. Maar het  is wel op lange termijn en niet morgenvroeg.

Ook is er echter nog die rotcrisis, die ook nog lang gaat duren. Die brengt in hoog tempo veel verarming en versobering, dat weten we nu wel. En de veiligheid wordt er, zowel dichtbij als verder weg, ook niet echt groter. Of is dat nou net wat we sneller kunnen keren door de “Stadstaten-idee”? En dus toch geen rem op die ontwikkeling? Maar deze kritiek is uiteraard “gezeur” in de ogen van de echte zieners met ware verbeelding!

-De recente dynamiek in de kaart van Europa en (andere) modellen.

Hoe dan ook: er lijkt niemand meer “gewoon” te geloven in dat Europa wat we , ná de euro, wel even zouden fiksen. Wij waren dat bewonderenswaardige oude werelddeel, dat zichzelf en zonder oorlogsgeweld van een Napoleon of Hitler, zou verenigen tot de “Verenigde Staten van Europa”. Niet zoals uiteen gevallen USSR van Stalin, van na WOII. Daarbij werden Oost-Duitsland en de “Wiedervereinigung” een zeer spectaculaire demonstratie van deze communistische mislukking. 

     

Wij hoger ontwikkelde en verwende mensen willen nu opnieuw wat anders: een nieuwe cocon,  waarin het goed leven is, met onze “eigen lokale cultuur en waarden”… Het lijkt een paradox: de super-individualisten, (ja de hedonisten), willen het weer “knus en gezellig” hebben. Overzichtelijk, met het bestuur dichtbij en verder weg van dat “verre andere” en “die zo andere mensen”. Is dat wat men nu lokalisme noemt? Het tegenovergestelde van “globalisme” en  wereldburger zijn…? 

 

Weer iets heel anders dan wat u ook aantrof in de vorige blog. U las toen wat een wijze franse filosoof, Paul Thibaud geheten, over de huidige Europese worsteling zei:

“Het project Europa is eigenlijk een non-project. Immers men vraagt voortdurend:  “Wélk Europa wilt U?”, terwijl de massa nog wacht op de vraag: “Wat verwácht u van Europa?” Men blijft maar bezig met de mechanismen en niet met de inhoud. En men zou moeten nadenken over het project en niet enkel over de processen…  Zonder een ware evaluatie van Europa, zonder taboes en door elk parlement afzonderlijk,  (waarbij duidelijk moet zijn dat genomen besluiten ook omkeerbaar zijn!), komt men niet echt verder. Dat nú nastreven is eigenlijk dé democratische plicht van elke politicus…”

En  :

“De Europeanen hebben helemaal geen afkeer van elkaar en tonen belangstelling voor elkaars culturen. Europa is dan ook niet echt iets geopolitieks, maar op de eerste plaats een diepgaande verandering in de vróegere onderlinge verhoudingen. Europa is zelfs geen “soft-power”, maar eigenlijk meer “un-power”. Je kunt nu eenmaal geen echte macht opbouwen door het samenvoegen van “wat verlangens naar onmacht”.

Immers, direct na WOII voelde men in Europa die verzadiging rond het eerdere patriottisme en men wilde vooral “sociale en economische wensen gaan vervullen”. Er werd echt niet gepoogd om tot een nieuw pólitiek Europa te komen, door vereniging of door vervanging van de naties. En omdat zowel niet het een en ook niet het ander na werd gestreefd, ontstond er dat “huidige, wazige amalgaam van gemeenschappen’.

(Zij die de verkeerd gerichte woede, -wat het populisme in de grond ook is-, veroordelen, zijn wél blij met die algemene en diepe depolitisering. Die probeert de staat tot de dienaar van elk afzonderlijk individu te maken, in plaats van het principe van maatschappelijke verantwoordelijkheid en dienstbaarheid te bevorderen.”).

Zijn analyse is onverbloemd en onthullend tegelijk: ze toont ook hoe zeer we in Europa zijn verdwaald. Ze lijkt op die van Renan, hier boven, waar gaat over “de vervanging van de oude naties en het afscheid nemen van dat foute patriottisme”. En over:  “dat vervullen van sociale en economische wensen”. Maar hij benadrukt vooral dat we het éérst moeten hebben over de fundamentele kant van Europa en wat ons bindt en moet blijven binden.

Het lijkt het omgekeerde van dat lokalisme. Óf moeten we “beide tegelíjk zien”, voor ons totale toekomstbeeld? Dus én (een ander?) Europa én ook die “stadssteden” (dat lokale)?  

Dus een  federatie van landen “à la VS”?

Immers daar voegde men, enkele eeuwen geleden, enkele zeer jonge landen samen na een oorlog en door een crisis. Hier was in extremis sprake van “recente, common history”! Dus van  “natuurlijke naties” in de betekenis van Renan: namelijk met gemeenschappelijke ervaringen. Immers, die nieuwe amerikanen waren bovenal: “teleurgestelde Europeanen”, die elders opnieuw wilden beginnen in grotere (religieuze of economische) vrijheid. (En over die arme indianen dacht en denkt niemand na).

   

Dus een soort “Europa à la VS”, waarin we de oude landsgrenzen “vergeten” en waarin we supergrote steden met hun buitengebied (denk aan het westen van Nederland, Beieren, Groot-Berlijn, Groot-Hamburg, Groot-Parijs, Groot-Marseille en Groot-Lyon. Groot-Brussel en Groot-Antwerpen, Groot-Milaan en Groot-Rome, etc….) als de  kernen/bouwstenen zien en niet meer de naties van nu.

Let wel:  de trek naar de grote stad leverde overal ter wereld al het beeld op, dat ca 75% in grote stedelijke agglomeraties woont! Dat neemt ook steeds verder toe. Veel giga-steden evenaren steeds vaker het inwoneraantal van heel Nederland; zie Mexico-city bijvoorbeeld of Calcutta of Wuhan, Los Angeles. En zie China in 2020 met zijn meer dan tweehonderd (!) steden die elk tientallen miljoenen groot zijn.

Eigenlijk zijn nu Luxemburg, de Baltische landen, Slovenië, Kroatië, Cyprus, Tsjechië al veel kleiner dan veel van die gigasteden. Het uiteen vallen van Joegoslavië (dat Tito tijdelijk samenhield) en ook Tsjecho-Slowakije dat werd opgesplitst, zijn goede voorbeelden van “kunstmatige landen” die weer terugvielen naar de posities van vóór hun geforceerde constructie. Vergeet ook niet de huidige autonomiestrijd in Cataloníë, Schotland, Vlaanderen, Baskenland e.d. en ook de sterke tegenstellingen in Italië (noord versus zuid), die je overigens elders in de EU ook ziet.

Is dat ongeveer de richting die we gaan (of móeten gaan) om onze bestuurlijke en maatschappelijke structuur aan te passen aan de behoeften van de “nieuwe mens”?

-Heeft de EU dus nu een flinke shocktherapie nodig?

Zal dat vanzelf gaan óf moeten “we” een flinke koude douche hebben, een ferme optater of een grote schrik om eerst echt wakker te worden. Om de bereidheid op te brengen om goed na te denken, naar elkaar te luisteren en compromissen te accepteren? Is dat wat ons nu zou kunnen helpen? Aan welke shocks kun je dan denken?

-Zie die grote fraude-affaire in Frankrijk waar men zich nu in een klap bewust wordt van omvang en de taaiheid van dat (fiscale) en morele uitglijden, in de regering en de politiek en eigenlijk overal in de hele maatschappij? De regering in Parijs trilt echt op haar grondvesten. Een ommekeer doet zich hier echt voelen..

Sarcofaag Tsjernobyl

-Is er ook een flinke “Europese klapper” denkbaar? Een atoomramp à la Fukushima? Een sociale implosie van Italië samen met een sociale explosie op diverse plekken?  Iets dergelijks in Portugal of Spanje? Iets zeer ernstigs wat in de hele EU-familie als een dreun gevoeld zou worden?

-Moet het een grote natuurramp zijn: een aardbeving, meteorieten-inslag of een gemeen virus met snelle, gruwelijke effecten. Zoals heel vroeger bij die pest met 50% doden in een paar weken? Zie nu weer dat taaie kippenvirus in China.

-Kun je denken aan “another 9/11”, ergens in Europa of de VS? Een grote terroristische klapper zonder een Bin Laden? Boston was erg maar een maat te klein..

-Kan het een “bijna-oorlog” zijn, door een Israëlische aanval op nucleaire installaties in Iran? Of een echte stommiteit:  een niet-gewilde atoomexplosie in Noord-Korea door die stuntboy Kim?

-Of is de implosie van het Assadregiem direct gevolgd door het totaal ontvlammen van Syrië. Waardoor de saoudi’s (en de salafisten die zij steunen) tegenover de Qatarianen c.s. (die de moslimbroeders helpen) in  een zware onderlinge strijd/ruzies verzeilen?  En waarna zich  vervolgens die andere zeer diepe tegenstelling in de islam, “soennieten versus sjiieten”, ontlaadt  met ook Iran in een van de stellingen? Moet dus het hele MO ontploffen en daarmee onze dagelijkse energievoorziening met afgrijselijke directe gevolgen voor ons doen en laten, voor we weer “wijzer” kunnen worden?

Immers in dit soort situaties is vaak pas écht leiderschap mogelijk, dat anders geen schijn van kans krijgt. Want mensen moeten ook leiding wíllen hebben.

Kortom, blijft het praten en manoeuvreren of stunten in de EU en elders, en op diplomatieke manieren met hier en daar een drone en een bom, en  de zaak nét niet laten ontploffen? Of wordt het iets “financieel-economisch van grote allure à la subprimes/titrisaties”, waarbij je ook kunt denken aan valutaherrie of een uit de hand gelopen cyberactie door “overheids-hacking”? (Zie nu die bijna wekelijkse “cyberaanvallen” op het internet). Of slaat in Europa, over grote breedte, gewoon de vlam in die zwaar borrelende sociale pan? 

 

Keuze zat, denk je na deze shortlist. En veel “andere vondsten” zijn ook niet even snel tot “onzin of onmogelijk” te verklaren. Je realiseert je ook dat de VS, onze grote ordebewaarder en gendarme, nu ook tussen diverse vuren zit. Nu het “de facto” de macht moet delen met een powerfull China en zeer gehaat is in veel moslimlanden en ook in BRICS-landen?

Door deze lijst besef je ook dat het nú al een soort van wonder is, dat we niet nu al veel ergere dingen beleven! Anderzijds besef je ook hoe lang het al zo ging zónder een totale ontbranding! Het kan je dus ook wat “gerust stellen”… Én, het is ook niet voor het éérst zo in de wereld historie.

-Epiloog

Moet er dus eerst iets vreselijks gebeuren, voor Europa weer

samen keuzes wil/kan maken voor haar toekomst? Is er dus een “gewelddadige katalysator” nodig?  Zoals die aanval van Hitler op Polen in 1939 of die moord op een koning in Sarajewo in 1914?

Of moeten we gewoon nog langer doorsukkelen modderen op vele fronten en blijven balanceren op vele randjes? Of moet je laconiek constateren dat het eigenlijk altijd zo is en was en nu enkel bij ons even het gevoel opkomt dat er een apotheose aan komt?

We weten het gewoon niet natuurlijk en de meeste van de vele leiders zullen, in het licht van wat ze aan gevolgen kennen, ook wel voorzichtig zijn. Maar omdat er niemand het geheel “orkestreert” (?) bestaat  er ook nu een stevig risico van “uit de hand lopen”.

Maar ook steeds vaker wijzen mensen op tekenen van ontwaken, op het hardop zeggen van dingen die eerst niet mochten worden benoemd, op het verschijnen van zeer scherpe analyses en op het publiceren van nieuwe lucide ideeën. En de “betere discussie” lijkt ook terug te komen.

Positieve tekenen dus, van een mensheid die weer breder begint te beseffen dat het ook anders kan! Er is dus ook in toenemende mate, sprake van góed nieuws.

Dus moet je eigenlijk maar niet hopen op een echte klapper of op een, waarbij geen bloed wordt vergoten en we wel hevig geschokt worden, maar met de schrik vrij komen. Gezien waar we nu al dagelijks aan gewend blijken te zijn (zie Syrië waarvoor de recente actie weinig opbracht in Nederland!), moet het dus toch ook redelijk zwaar kaliber worden voor het wat helpen kan…

Of zullen straks onze kleinkinderen zeggen:

“Wat was het in de tijd van onze grootouders toch een enorme zooi op de wereld. Het is een waar wonder dat het toen niet allemaal totaal is ontploft en er is gelukkig geen WO III van gekomen”!

Zij wonen dan in hun, in die andere Europese Unie, die na even rechtsomkeert te hebben gemaakt, weer opbouwde. Waarin het lukte de sociale vrede, en ook die tussen “oud en jong” te bewaren, waar nu ook veel jonge buitenlanders meewerken om de zaak draaiende te houden. En jongeren weer werk vinden en weer best twee kinderen willen hebben en zelfs af en toe  drie.

Binnenkort wordt er ook weer de nieuwe euro ingevoerd, ook in de zuidelijke Europese landen. Ook die vonden met veel hulp van de noordelijken en ná hun exits uit de eerdere eurozone weer de weg naar omhoog.

Er wordt ook weer af en toe naar de EU geluisterd in de

WORLD COUNCIL die in de plaats kwam van de VN en waarin de EU ook haar zetel heeft net als Centraal-Oost Europa. En naast de die van de VS, de twee van Azië, Afrika en Latijns Amerika en die van Oceanië. In totaal zijn het er dus tien geworden. En men kiest daar een Worldpresident uit hun midden voor 3 jaar. De Veiligheidsraad is nu vervangen door een Worldgroup van vier zetels, die de dagelijkse gang van zaken doet, de Worldcouncil adviseert en waarin ook de chief van de World Military Group zit. De leden van de World Council zorgen voor de militairen en hun materieel. Er is ook een snel Interventieleger dat haar hoofdkwartier heeft in Oceanië. Enzovoort…..

Besef ook een ding: mensen kunnen niet zónder een droom, een perspectief! Die moet er dus weer komen, ook al is er nu weer een vervlogen. Mensen kunnen niet goed leven in een cynische, uitzichtloze wereld. Want die maken ze ooit kapot en hakken dan alles in mootjes… We weten het en zijn dus gewaarschuwd!

Vindt u dit echte onzin, dan is u dat meteen vergeven. Maar dat moet u ook blijven hopen op een ándere oplossing, die wij ook graag zouden vernemen. Want als wat hierboven staat  of iets dergelijks “echt niet kan”, dan zullen we, in het beste van de gevallen, gewoon verder moeten doorploeteren en doorklungelen. Op de manier die wij intussen best goed kennen. Maar waarin de meeste van ons toch redelijk konden leven… Persoonlijk geluk hangt, als de wereld niet extreem wordt, gelukkig maar voor een beperkt deel af van het ongeluk in de wereld. 

En dat is nu nog zo in “het westen”; maar het risico op iets anders wordt snel groter. 

Maar,

          De zon weet dat alles ook ze zag miljoenen generaties vechten om een betere wereld voor hun geluk en zag het ook honderdduizenden keren mislukken. En ons ook weer opstaan en het weer proberen…

Ze heeft ook vaak gelukkiger tijden met één grote klap zien eindigen. Die zij soms zag aankomen en ook soms niet. Zoals met die meteoriet die op onze aarde knalde.

Ze zag toen de aarde hevig schudden en gaan branden, na die inslag van die zware meteoriet, zo’n 66 miljoen jaren geleden.  Alles wat boven de grond stond en leefde werd toen vernietigd tot en met de dinosaurussen toe. Dat kwam omdat er bij de inslag veel stof ontstond dat opsteeg en dat zo een forse opwarming van de aarde veroorzaakte. Tot het stof weer neer daalde.

De hitte veroorzaakte een enorme brand en alles ging er aan. Die grote klapper was qua energiehoeveelheid te vergelijken met de impact van zo’n 80 A-bommen per km2, van het type Hiroshima. De mensen overleefden het maar net… vele stierven en moesten opnieuw beginnen op een verschroeide aarde. En zie ons weer op vandaag.

Ik bezocht, via een stiekem achterdeurtje, het bijna te openen Hotel Dieu in Marseille tussen de Panier en de Vieux Port. Daar verbleven vanaf de 7^e eeuw vele voorgangers: eerst pelgrims en andere reizigers en later waren het vooral inwoners van de stad in opkomst. Oudere, zieke, hulpbehoevende en stervende. Ze werden uit solidariteit door hun medemensen geholpen. Zonder een ziektekostenverzekering. Sommigen konden zo toch hun , toen nog veel kortere leven, wat rekken. Tot de pest ze, de laatste keer in 1721 toch wegvaagde. De helft van de stad stierf in enkele maanden omdat een greedy handelaar zijn stoffen uit een boot uit Turkije wist te krijgen die nog in quarantaine buiten voor anker lag. De ratten aan boord van deze boot werden Marseille fataal want niemand wist toen dat de besmetting vooral van deze dieren kwam.

De zon zag de lijken meters hoog en zak ook de vele brandstapels roken waarop alle besmette bezittingen van de doden werden verbrand. De stad verloor, in één klap, zo’n 50.000 inwoners…

Hotel Dieu is nu een ***** sterren plek met (straks) een

Michelin-sterren restaurant en waar de “presidentssuite 3000 euro per nacht kost. Een “gewone kamer” doet 300 maar dan heeft u er wel alles bij! Veel meer dan de mensen van net vóór de revolutie; zwembad, hammam, work-out, 3 restaurants, twee grote terrassen en uiteraard tuinen binnen en buiten. De Marseillanen en hun verzorgers van een eeuw geleden zouden zich in hun graf keren als ze het zouden vernemen. Gewoon andere tijden… maar zelfs nu is Hotel Dieu een plek “for the happy few”.

Prik een vorkje in de brasserie en kijk naar de niet-bling-bling maar wel fraaie en originele decoratie. Zij die boos worden dat het interieur van zo’n oud eerbaar gebouw geheel aan onze tijd werd aangepast moeten even weten dat het gebouw tientallen jaren leeg stond en dat het in de loop der eeuwen zeer vaak werd verbouwd en ook wat “verbouwd” maar dan niet echt gepland en in woelige tijden..

Kom dus naar hier en neem uw pastis op het grote hogere terras van waar u een zeer fraaie view heeft op diverse wijken van de stad, te beginnen met de Vieux Port natuurlijk.

Filosoferen over goede en slechte tijden is hier echt gemakkelijk want het gebouw droeg haar littekens van alle tijden en rampen. Maar begin vast thuis met uw eerste zonnebad om hier niet meteen te verbranden.

Dus weer, -waar U ook bent-,: veel mooi weertje toegewenst  en natuurlijk veel optimisme. Wees gerust en geduldig want: “Alles sal reg kom”

  

20 april 2013