PROEF EENS DIE "GRUYÈRE" VAN MARSEILLE
|
EEN HELE MOOIE: FIRST CLASS.. |
|
VRIENDIN INEKE HING ER OOIT MET DE VOET IN.. |
Over de
recente historie van Marseille kun je zonder veel moeite wat ronkend schrijven.
Omdat het ener-zijds zo dramatisch liep maar vervolgens weer zo energiek en
dynamisch omhoog ging. Dat voel je hier zelfs als nieuwkomer meteen.. De stad is vol
imperfectie zonder daar veel onder te lijden, nogal tolerant (ook uit harde
noodzaak) en een waar mozaïek in alle aspecten. Maar u weet: "Wass sich liebt, dass neckt sich" zegt het duitse spreekwoord en dat geldt zeker voor uw blogger. Gelieve alles zo te lezen dus. No bashing..
|
TOUS LES COULEURS |
|
GRENSGEBIED... |
Met
“diversiteit en ongelijkheid”, kun je de toestand redelijk aangeven. Dat kun je
zeggen over de bevolking van deze stad, en daarbij doelen op hun uiterlijk en
kleding. En het klopt ook als je aan hun welstand denkt. Hier vind je van
miljonair tot “smiccard” en nog veel minder; denk aan de “sdf’s” (de daklozen). Ook cultureel
past het, omdat de stad uit minstens twee grote culturele groepen bestaat. De “westerse
en de oosters-zuidelijke”, kort gezegd. Hier ben je het ene moment in een souk
en even later in een luxe shop-ping-mall. En dat deert hier geen hond.. Iedereen loopt overal. Honden zijn er
weinig in de stad, al zien we wel wat drollen..
|
ZO DIVERS IS HET.. |
|
JONG EN HOOPVOL |
|
HIJ GAAT SLAPEN... |
|
ONBEREIKBAAR.... |
De stad
weerspiegelt zijn verleden van grote en rijke zeehaven met handel op het
zuid-oosten. Maar evenzeer zijn perioden van forse neergang, omdat een
haven-handelsstad de conjuncturen verscherpt volgt. Een internationale
havenstad voelt opkomende recessies meteen bij het begin zoals ze ook de geringste omslag voelt
voorafgaande aan die “het-kan-niet-op perioden”. Immers, in het zeetransport
(=wereldhandel) voelt men conjunctuur verandering het eerst.. .
|
VOLLE BAK.. |
|
DE BOURGOISIE |
|
BUITENHUIS VAN EEN REDER |
|
GRANDE VILLE RICHE |
|
DE KOLONIALE BASIS.. |
Soms ging het
heel diep, zoals bij het begin van WO I. Toen stopten handel abrupt door veel
wapengekletter. Nadat vele soldaten langs waren gekomen op weg naar hun
gevechten op de onrustige Balkan. Na deze oorlog werd het heel lang niet meer
als tevoren: de (wereld)handel, zeker met het oosten, verzwakte enorm. De diepe
recessie van de 30-er jaren stormde daarna aan: na de Versaillaanse vrede.
Waarna bijna onmiddellijk WOII begon.
|
AMERIKAANS BOMBARDEMENT.. 1944 |
Deze langdurige diepe inzakker van 25 jaar bleek dodelijk en
toen ook nog de westerse koloniale wereld instortte, miste de stad de boot
volledig.
|
WATER PALAIS LONGCHAMP:1855 |
|
GIFT AAN DE STAD; 1870 |
|
MOOI BUITENHUIS |
Ze kon dat
niet verwerken en de bevolking vertrok; te beginnen met de rijke. Zo werd
Marseille van puissant rijke stad tot hét franse toonbeeld van sombere
verarming. De vele doodarme arbeiders die waren binnengehaald uit Italië en uit
het “departement Algerije” werken “en masse” werkeloos, de productiebedrijven
en de havenbedrijven sloten met bossen. De rijke reder- en handelsstad werd een
wanhoopsgebied in het zuiden van La France. Omdat Parijs zo ver weg was en men ook
nooit echte vrienden was geweest, ging het tot einde 19e eeuw niet
meer anders. Toen besloot men eindelijk (!) de neergang van driekwart eeuw toch
maar samen aan te pakken.
|
HOOFDWINKELSTRAAT |
|
DE TRANSBORDEUR + 1944 |
|
DE LIFT NAAR NOTRE DAME + 1950 |
|
LUXE LOGEREN AAN ZEE |
Zo werd deze
stad er een van honderden bouwkranen en chantiers en van allerlei soort. Ze zou dat ook ruim 25
jaar ook blijven. Uitbreidingen, sloop en restauraties en ook reparaties
botsten op en over elkaar. Alles moest tegelijk onderhanden genomen worden; met
gelijke hoge urgentie. Tegelijk moest de stad ook van zijn ongelukkig verkeerssituatie worden
verlost. Aan de topplek van stad met de meeste files wordt nu eindelijk
geknabbeld met tunnels en rondwegen..
Het
gigantische oude havengebied was al jaren totaal stil gevallen: op de ferryvaart
na. De industriehaven met moderne containers en veel olie ging naar ver buiten
de stad. En verloor daar zijn arbeidsintensieve karakter.
|
DE OUDE HAVEN JOLIETTE 4 |
|
DE FUNICULAIRE NAAR DE TOP |
Enorme gebieden en grote gebouwen lagen er dus
in die haven totaal verlaten bij. Dus werd daar het nieuwe centrum gepland: midden
in die enorme wond aan het water. Het grootst stedelijke renovatie project ooit
in Europa, ging van start.. Onder de
namen Euromed I en II kwamen ze op stoom
voor 30 jaren; in twee fasen van miljardenallure.
De laatste
meters worden nu gemaakt. In een stad die in bevolking weer groeit, waar weer
geld wordt verdiend en waar toerisme (cruisevaart naar 1,5 miljoen passagiers!)
plus universiteit (de grootste in La France met 70.000 studenten) met ook zijn
hightech spinn-of waren de motoren. Naast de ook herlevende bestuurlijke
activiteiten van stad, departement en regio. Nu gaat de stad op weg naar zijn
nieuwe vorm en ook als kern van een der nieuwe grote metropolen in Frankrijk..
|
KLASSIEK NID DE POULE |
|
RAADSEL.. |
Zo komt het
dat men in de stad vaak spreekt over “le dangereux gruyère des rues” . En men zegt ook
“les trous qui pillulent”. Er wordt gedebatteerd over “ces nids de poules” (kippennesten
dus). Dat samen is de verassende mix van (oeroude en nieuwe) gaten, nog niet
afgewerkte “oneffenheden”, de imperfecte “finishing” van de honderden sleuven
waarin kabels en pijpen werden verstopt en natuurlijk ook van totaal vergeten
restkarweitjes.
|
NIET GELUKT! |
|
OOK NIET GELUT! |
Die worden in de organisatorische chaos nogal eens vergeten. De
“mangana’s” zei hier ooit iemand.. over alles wat eeuwig naar “morgen” werd
verschoven en toen uit de planning viel..
|
GROTE KLUS! |
|
DE DARMEN VD STAD |
Ja, de voirie
(= openbare werken,de gemeente) is ook hier volledig verantwoordelijk als u uw
nek of wat anders breekt. Tenzij er een bordje bij stond of er een chantier in
de buurt was.. Daarover boos bellen naar
“Allo Marie” levert snel een merkwaardige bezettoon op. U moet dus echt aan de
“lettre recommandée” en veel dreigende taal opschrijven. Anders valt u hier na
de benen-brekerij ook nog in het dat eeuwige “niets”..
|
NID DE POULE |
|
ONGEVAARLIJK GAT |
|
BEST DIEP HOOR! EN STAP MAAR UIT... |
De anecdotes
en woeste verhalen over onze “stratelijke toestand” zijn legio. Hier gaat het
niet primair over het weer, maar over de gaten en kuilen in straten en
trottoirs. Over het “domme van een nieuwe auto kopen, het “ jaarlijks moeten
vernieuwen van schokbrekers” en zelfs over het “Parijs-Roubaix sans pavés”.
|
VERDACHT ROND GAT! |
|
OVERMOEDIGE OPTREDEN VAN...?? |
Op scooters
en motoren maak je onverwachte sprongen mee, omdat je die opeenvolging van hoog
en laag niet tijdig zag aankomen. En bij het uit een auto stappen moet u de
eerste voet met veel zorg plaatsen… En dan die verhalen van de hooggehakte dames:
“les dames aux talons aiguilles se cassent la figure” zegt een boetiekhoudster,
die punthakken levert in de Rue Paradis. En “les flics” hebben het over “les
automobilistes risquent de deporter en evitent ces trous tout le temps et de
provoquer des accidents”. Professionele taal van topnivo. Een ander had het over “un vrai gymkhana bij
het Hopital europeén”, waar je gelukkig wel dicht bij de “urgences” bent. De regelmatig gepubliceerde foto’s van “deze
gruyère’(gatenkaas) in de krant doen je werkelijk schrikken. Je vraagt je af
hoe hier de bevolking nog groeien kan..
|
EURO-DEKSELTJE WEG |
|
ZEBRA OPSTAPJE... |
|
NAAST DE PAAL? |
|
PICO BELLO! |
Er zouden
permanent tienduizenden “nids de poules” om aandacht smeken hier. En dat elk
jaar opnieuw! Dat kost le voirie 4,6
miljoen jaarlijks; waarvan 600.000 euro enkel voor het vullen van de gaten..
Dat staat naast een budget van 20 miljoen voor straat/trottoir renovatie. In
2015 moest daar nog 10 miljoen bovenop. Alles samen is bijna 35 miljoen..
|
ARABISCHE STRAAT MOOI GLAD |
|
ZE KUNNEN HET WEL! |
|
RAAR GAT... |
|
MULTI-GAT |
De herkomst
van die eeuwige nids de poules is ook bijzonder te noemen… Ze “vallen
plotseling” in de asfaltbedekking: echte ronde gaten met eronder een echt hol ,
een nid (=nest) dus. Maar zonder kip.. Dat zou komen omdat de ondergrond bij
die (zeldzame) maar enorme regenbuien wegspoelt. Of omdat er lekken zijn in
waterleidingen, die maanden niet opvielen?
|
SUPERGLADJES TOCH? |
|
PAALTJE IS VERHUISD |
En natuurlijk (houdt u zich even
vast): door die afwisselingen van zomerse hitte en winterse vorst (!)… En dat ligt ook voor de hand toch? Maar ja,
vergeleken met het noordelijke Lille waar veel minder gaten zouden zijn moet er
toch iets niet kloppen aan deze verklaringen. Dus is… het budget nog te laag!
|
FRAAIE RUE REPUBLIQUE! |
|
ZONDER PAAL.. |
Maar er is
nog een heel andere verklaring, sinds de grondstofprijzen wereldwijd stegen.
Ijzeren putdeksels etc. brengen nu op de “lokale ijzermarkt” het dubbele op. En
dat is prima voor de inkomens van zwervende waaronder veel roms.
|
WEER EEN EURO! |
|
DE EERSTE EURO |
|
MORGEN IS-TIE WEG.. |
Helaas is er
ook nog een ander fenomeen, dat samenhangt met de netelige parkeersituatie in
de stad.
|
PAAL WACHT OP TRANSPORT... |
Sommige verwijderen ijzeren palen op de scheiding van weg en trottoir
om op de stoep te kunnen parkeren… U leest het goed: ze wrikken of drukken zo’n
paaltje van 1,30 meter om en hebben een toegang tot hun private parkeerplek.
Het ijzeren paaltje verdwijnt plotseling in de “romse ijzerhandel”. Een
vruchtbare samenwerking dus. Er zijn verhalen over georganiseerde paaltjesroof
common business van roms en parkeerders . Maar dat gaat mij te ver..
|
HEEL MOOI STUKKIE.BRAVO! |
|
VERGETEN KABEL? |
|
PAALTJE PLEITE.. |
|
WERD VUILNISBAKKIE |
|
BIJNA EEN ECHT NID DE POULES! |
Intussen
druppelen gestaag de verhalen over gaten en andere frivoliteiten binnen op; redaction-web@laprovence-presse.fr van onze grootste lokale krant. We
houden hier best van een beetje lachen met “notre bordel” en dat siert deze
opgekrabbelde stad.
|
ZE ZIJN OOIT AAN DE BEURT |
|
MORGEN IS HET NID DE POULE KLAAR! |
Nou moet u niet denken dat jatten van putdeksels typisch marseillaans is. Nee, Sjanghai heeft er ook enorm veel last van. En met name van de benen-brekerij die er uit voort komt. Dat levert schadeclaims op... Dus wordt er nu aan elke putdeksel een sensor vastgemaakt, waarna een satelliet (echt waar!) kan vaststellen dat een deksel van de plek is.. U ziet het: de technologie moet weer helpen, waar het menselijk gedrag niet bij te sturen blijkt.. Ik durf het idee nog niet door te geven omdat ik nog onvoldoende "rijpheid vermoedt"...
Dus komt u
voor een bezoek naar Marseille, huur dan die speciale GPS bij het Office de
Tourisme. Die u piepend waarschuwt als u een “trou of ander
obstakel nadert”. Grapje, natuurlijk maar, denkend aan Sjanghai en als ex organisatie deskundige, zou ik
het een prima idee vinden. Vooral voor voirie” natuurlijk, die deze gaten vooral
moet vinden en… dicht maken. Natuurlijk is “de opsporing en registratie van die
gaten” niks eenvoudig. En een belangrijke oorzaak van gaten die te lang blijven
gapen.
|
WOONTORENS AAN DE CRÊTES |
U moet van me aannemen dat het er langzaam minder worden, omdat het
aantal ingrepen in de stad langzaam vermindert. We halen de achterstand van
bijna een eeuw eindelijk wat in… En nu dat zakkenrollen en colliers jatten ook
verminderde (echt waar!), heeft u meer tijd om beter te letten op waar u uw
voeten neerplant!
|
DE TOREN VAN DE 2e ZEETRANSPORTEUR TER WERELD: CMA-CMG |
|
DE OUDE INDUSTRIEHAVEN ...NU CULTUUR (MUCEM). |
|
DE COQUETTE TERRASSES DU PORT: SHOPPING DE LUXE |
|
COQUETTERIE IN DE VIEUX PORT, ARCHIT. FOSTER |
|
CULTUURHOOFDSTAD 2013.. |
Hier is het dus
vooral: vooruitgang en moedig doorgaan en dat tegen de verdrukking van al die
crisissen in. Wij bouwen aan de twee nieuwe torens, naast de eerste van 125
meter van CMA-CMG. Om onze skyline echt op te trekken.
Wie 35 jaar
niet naar Marseille durfde te komen, - ja die zijn er in La France-, zal als hij/zij toch eens komt, zeer
verbijsterd gstaan rondgapen. Zij moeten dus extra oppassen. Niet met de al lang
afgereisde maffia of met drugsbazen met kalashnikovs, maar punt één met die venijnige “nids de poules’!
Wacht niet te lang. Want met dat dikkere budget en die toegenomen ervaring, worden we die gaten wel de baas. Het laatste "nid de poule" wordt natuurlijk gered! Dat krijgt een ereplaatsje in het Musée d'Histoire de Marseille!
|
MARSEILLE: SKYLINE 2050. TOREN TWEE GAAT OMHOOG NU.. |
|
MARSEILLE BEWOOG (EN BEWEEGT), MET DEZE MARE NOSTRUM |
Leon de
Marseille 5 september 2015
Geen opmerkingen:
Een reactie posten