DIE NAAKTE AAP IS ZEER COMPLEX!
EEN AMERIKAANSE LIJFSPREUK... |
NOGAL SNEL DOOR DE BOCHT? |
De menselijke natuur is verrassend en complex. Ook raadselachtig sinds sinds de mens bestaat heeft de wetenschap het nodige aan inzicht verschaft. Maar ook al kunnen psych’s het gedrag van sommige mensen veranderen, de meeste blijven onveranderd zichzelf en verrassen hun medemensen regelmatig behoorlijk. Op prettige en ook minder prettige wijze.
ZELFKENNIS! |
In Frankrijk en al gauw over de hele
wereld, werden we getuige van die vlammende affaires van de franse president F.
Hollande. Die het nu helaas niet lukte, -nadat zijn voorgangers dat wel voor
elkaar kregen bij hun talrijke affaires-, om de amoureuze emoties “binnen
kleine kring” te houden. De bestseller van ex-vriendin Trierweiler vult daarom
nu onze media en haar portemonnee.
Zo komen we ook op die monogamie, die
ons mensen door wetgevers en religies vaak wordt “voorgeschreven”. En die vele
ook “natuurlijk” noemen, terwijl ze in de natuur nogal uitzonderlijk blijkt te
zijn… Waarom worden wij van “onze natuur” vervreemdt?
GELOOFDE HIJ DAT ZELF? |
En ook de nostalgie is best mooi, die
vaak ouderen in de greep krijgt. Maar die soms de hele maatschappij kan overvallen.
In tijden van grote verandering en verontrustende onzekerheden.
Dus die menselijke natuur blijkt complex
te zijn, met duidelijk dierlijke trekjes, -omdat de evolutie ons schiep-, en ook nare( ja zelfs gemene) trekjes… Die
ook zouden voortkomen uit pure natuurlijke overlevingsdrang, zeggen
wetenschappers.
HEEL TOLERANT NIET? |
Bij de mens gaat “het bloed dus ook waar het niet kan gaan”. En omstandigheden
veranderen het menselijke gedrag: soms tijdelijk en soms voor eeuwig..
OOK EEN STERKE! MAAR HOE? |
DE OUDSTE IS WEER DE BESTE! |
INHOUD:
1.DIE
JALOUZIE, DAT IS ME WAT!
-WAT
SCHREEF MEN ZOAL OVER JALOEZIE?
-DIE
JALOEZIE IS OVERAL…
-DE JALOERSE
HOMO ECONOMICUS?
-HAD PIKETTY
HET OOK OVER JALOEZIE?
2.MENSEN,
ONZE NATUUR EN DIE MONOGAMIE
3.SOLIDARITEIT?
DAT IS OOK GEWOON EVOLUTIE!
4.MOOIE NOSTALGIE, KAN OOK DODELIJK ZIJN
5.OMSTANDIGHEDEN MAKEN DE MENS…
6.MAAR….
DIE
JALOUZIE: DAT IS ME WAT!
In de
modernere tijden weten we van Liz Taylor en Richard Burton, waarvan de emoties
en jaloezie de media bij herhaling vulden. Liz schreef haar geliefde: “Ik zou
wensen dat ik mijn liefde, mijn angsten, mijn vreugde, het dierlijke genoegen
dat je me doet beleven, mijn jaloezie, mijn ressentimenten en mijn ongeluk echt
aan je zou kunnen overbrengen”.
LELIJK HE? |
WAT
SCHREEF MEN ZOAL OVER JALOEZIE?
Het
woord “jaloezie” werd populair in de 16e eeuw en komt uit het latijn
en betekent daar “een houten soort van gordijn waardoor je wel kunt kijken maar
zelf niet kunt worden gezien”.
JONG GELEERD DUS.... |
ZEIDEN OOK JC EN SPINOZA? |
Rochefoucauld
schreef: “In de jaloezie zit meer eigenliefde dan liefde..”. Montaigne zei: “De
jaloezie is van alle mentale ziektes die meestal tot voeding van verkeerde
zaken leidt en niet tot genezing”. En Madame Trierweiler (een ex van Hollande)
schreef in haar bestseller: “Ja ik ben jaloers als il telkens was als ik van
een man hield..”!
Volgens
amerikaans onderzoek (David Buss, Uni van Texas) zouden 67% van de mannen hun
vrouw een misstap vergeven, maar slechts 44% van de vrouwen…
Ook de
franse fiscus weet van wat jaloezie kan veroorzaken: “1% van fiscale contrôles
kwamen er door ontvangen (soms anonieme) brieven waarin de betrokkene werd
aangegeven”.. Al is dat officieel verboden nu nadat er ooit zelfs beloningen op
waren te verkrijgen.
DIE JALOEZIE IS OVERAL…
In mijn
omgeving werd ik ooit getuige van een opmerkelijk staaltje van jaloezie. Een
bekende liet zijn koopgedrag volledig bepalen door dat van een van zijn
familieleden. Nieuwe Amerikaanse koelkast? Wel hij ook een en een groter
natuurlijk! Een nieuwe caravan? Wel dan duurde het niet lang voor er ook een
nog mooiere zijn oprit blokkeerde.. Het werd zelfs verontrustend en er moest
worden “gekalmeerd”. Want een faillissement was niet meer uit te sluiten…
JUIST: ZO IS HET MAAR NET! |
VRAAG NIET WAAROM, MAAR HOE TE VERDRAGEN |
Zie ook die
ruziënde families bij erfenissen, die taaie relaties tussen collega’s op het
werk, de politiek met die strijd tegen ongelijkheid en die hogere belastingen
voor de rijken. Financiële en sociale jaloezie: die is overal aanwezig.
De jaloezie
in de liefde is er vooral vanwege: “de angst om de geliefde te verliezen”. In
de economie is het vooral “die droom om te winnen of gelijk te komen aan “een
ander”.. Ook de pijn die het doet om te
zien dat een ander heeft, wat wij zelf graag zouden willen hebben!
Beide vormen
van jaloezie kunnen je leven echt verpesten.... ze zijn als vergif.
De
tevredenheid met wat je verdient is ook zeer afhankelijk van wat je “directe
omgeving” verdient. Als je meer hebt dan een ander, ben je zelf sneller
tevreden over wat jezelf hebt. Minder hebben dan de schoonfamilie zou heel veel
pijn kunnen veroorzaken, denken vele experts..
Sacha Guitry zei ooit: “ Slagen in je leven wordt nog beter als je
vrienden mislukken’..!
Men kan
tegenwoordig in de hersens zien welke gebieden actief zijn bij welke typen van
emoties. Daarbij blijkt dat de sector
die reageert bij het winnen in een spel en bij sexuele opwinding dezelfde is
als die reageert bij jaloezie en de behoefte iemand daarbij ook te straffen. En
ook de zone die actief wordt bij fysieke pijn is actief bij “afwijzing en
vernedering”…
MET EEN MACHO-TREKJE! |
Die “homo
economicus” blijkt meestal ook zeer sterk te zijn in jaloezie! En een land kan
een soort van collectief genoegen beleven aan “het afstraffen van de rijke”. En
zelfs maatregelen uitvaardigen die in gaan tegen het “algemene belang”! In plaats van het scheppen van welvaart en
rijkdom te stimuleren en de daarbij horende ongelijkheid en onrechtvaardigheid
te accepteren zie je soms regeringen rijk worden ontmoedigen door het heffen
van hoge belastingen. Tocqueville zei
het: “De fransen willen liever gelijk zijn en leven in armoede dan welvarend
zijn in ongelijkheid…!.
WORLDCHAMPION! |
Maar hoor wat
in de VS ex-kandidaat Ron Paul zegt: “Sociale jaloezie is een pijnlijke vorm
van gevoeligheid bij het zien van het welzijn van de ander. Daardoor zoekt men
vaak om die ander af te pakken wat hij heeft verkregen en wil niet zelden deze
ook vernietigen. Maar de sociale jalouzie is ook een ware motor in de politiek
van herverdeling in de VS. Dit sentiment en deze motivatie zie je dagelijks in
de kranten. De politici die op sociaal jaloers zijn drijven ontmoedigen de
accumulatie van rijkdom en succes”.
Je ziet dit
fenomeen ook bij landen zoals nu zichtbaar is tussen Frankrijk en Duitsland.
Over de te volgen economische strategie. De duitse minister Schaubele zei
geamuseerd: “Het is net als op school, als iemand goede punten heeft zijn zij
die minder goed scoren een beetje jaloers’!
Maar deze
jaloezie is niet alleen negatief en destructief! Dit verlangen is ook een
economische motor voor de consumptie en de groei. Het succes van die grote
luxe-industrie van vandaag berust ook op het plezier om andere jaloers te zien.
In het kapitalisme stikt het van grote bazen met enorme onderlinge jaloezie die
hun bedrijven tegen elkaar opzetten. Wat een niet geringe stimulans betekent!
Luister ook naar
Boris Johnson van Londen: “ Een redelijke dosis van ongelijkheid is essentieel
om een zeker niveau van jaloezie in stand te houden. Net zoals zuinigheid ook
een stimulans is voor economische ijver”.
Voor deze
uitspraken zou Johnson in Frankrijk “economisch racisme en aanzetten tot haat”
zijn verweten. Want in dit land wordt, vaak onder voorwendsel van “vechten
tegen ongelijkheid”, gedaan alsof men compassie heeft met de armen. Terwijl men
in werkelijkheid een afkeer van de rijken bedoelt uit pure jaloezie…
Piketty werd
wereldberoemd met zijn boek : “Capital”, wat voor alles een
wetenschappelijk-theoretisch werk is voor vakeconomen. Want hij vergaarde enorm
veel historische feiten en trok daar belangrijke conclusies uit. En daarna kwam
hij als toetje met politieke aanbevelingen… En bij politiek is die jaloezie
vaak niet ver weg..
SPIEGELBEELD, SELFIE? |
Verder vergat
Piketty nog andere importante zaken: de armoede en de honger verminderden flink
in de liberaal-kapitalistische wereld én er is nu (weer) sprake van een
ingrijpende technologische omwenteling waaraan een zekere “slimme elite” altijd
eerst veel verdient tot ook de rest volgt.
Overigens
wordt opgepot vermogen bij overlijden via vererving in stukken gehakt en, -last
but not least-, kan hoge winsten maken de economie voor vele ook stevig
aanjagen!
Kortom
Piketty illustreerde wat vele “iets essentieels in de menselijke natuur
noemen”: het boven “andere uit willen steken”.
Wat volgens biologen die evolutionair denken weer zou komen van die
“ingebouwde zeer sterke overlevingsdrift in de natuur”. Wat bij de mensen ook
betekent: “overleven, niet ten onder gaan, kan je ook kopen met geld en
macht”.. En de staat lukt het nooit om de “menselijke natuur” lang te
beteugelen. Zie de geschiedenis van het communisme, waarbij de leiders
simpelweg de nieuwe ongelijke werden… Omdat ze wilden overleven c’q. de baas
wilden worden of blijven..
Dus zeggen
sommige: Piketty wordt ook “gedreven” door wat jaloezie. En een recent grapje
is: “ Piketty wordt met zijn boek en zijn lezingen nu zelf miljonair: goed
gedaan dus jochie”!
Maar dat is
natuurlijk ook weer jaloezie van hen die dat zeggen…
MENSEN,
HUN NATUUR EN DE MONOGAMIE
ZELF-INZICHT HELPT ECHT! |
Men
demonstreerde in Frankrijk recent voor “handhaving van de natuurlijke orde”.
Maar kijk eens wat dat in de grote wonderlijke natuur eigenlijk echt is!
GEWOON EEN ZIEKTE! |
ZE VERGAT NOG DE BANKREKENING... |
Maar bij
de mensapen is het al fout: enkel de gibbons en de siamangs preferen het
monogame leven. Zij lijken in veel op mensen en zitten de hele dag in de bomen
van Azië en leven monogaam. Ze verdedigen ook hun familie en hun grond (ca 30
hectaren!)… Ze zingen graag en maken veel liefdesgeluiden.. En omarmen elkaar,
strelen veel en maken veel amoureuze gebaren. Ze zijn ook gepassioneerde
vrijers, terwijl die bonobo’s echte libertijnen zijn… De eerste menselijke van
ca 7 miljoen jaar geleden waren waarschijnlijk niet monogaam en leefden in
tijdelijke gemengde groepen. Die monogamie hangt kennelijk af van een aantal
specifieke factoren: de territoriale ruimte tussen de vrouwtjes, de vaderlijke
zorg en het mijden van infanticide.
IMAGE OF HARMONY |
DIE SOLIDARITEIT? DAT IS GEWOON EVOLUTIE!
Als er
een collectief gevoel van onrechtvaardigheid wordt ervaren, zie Ferguson en
zelfs verder in de VS, leidt dat tot rellen en opstandigheid. Want het vereist
solidair zijn met de getroffen ander en jezelf.. Rousseau sprak al van
“wederzijdse penetratie” en achtte dat essentieel iets menselijks.
Rechtvaardigheid is iets universeels en dus voelt eenieder zich ook op de plek
van de ander.. De mensen ervaren dat zo maar ook dieren. Zie Science van oktober 2014 (S, Brosnan en
F. de Waal) waar een vergelijking staat
tussen mens en dier vanuit beider cognitieve capaciteiten en een drang naar
collectief gedrag. Bij honden, chimpansees, bonobos en ook vogels)..
ZELDZAAM IN DE NATUUR! |
DIE MOOIE NOSTALGIE KAN OOK DODELIJK ZIJN
Op TV steeds meer geschiedenis
dus onderwerpen als koningen, veldslagen, musea en kastelen. Zo verzuchtte
ook de auteur Attali. Dat is te begrijpen omdat vele ouder worden en willen
terug kijken naar gisteren. Maar als ook veel jongeren hiertoe overgaan dan is
er iets verkeerd met hun toekomstperspectief. Zij zijn pessimistisch over
morgen..
Als zij enkel projecten aanhangen die gaan over het terughalen van
gisteren , ze voortdurend bezig gaan met behoud van de verworvenheden en elk
risico en innovatie afwijzen, dan wordt het echt zorgelijk.
Deze attitudes zie je nu overal. Zie Rusland dat terug denkt aan de
Sovjet-Unie en aan Peter de Grote en Catherina. Zie Israël waar een stel
fanaten dromen van “een groot-Israël” waarin die moskeeën in Jeruzalem door de
nieuwe Tempel worden vervangen.
Zie Mesopotamië waar IS het kalifaat terug wil hebben zoals het
daar was in de 9e eeuw. Kijk naar Turkije waar Erdogan steeds meer
iets terug wil van de grandeur van het Ottomaanse Rijk. Ook China onder Xi wil
dat Taiwan terug en denkt ook aan het Keizerrijk van ooit eerder.
DAT ZEGGEN ZE ALLEMAAL? |
Dromen over vroeger, nostalgie naar gisteren en overgaan naar meer
nationalisme lijkt op een soort van zelfmoord op termijn. Op zelfvernietiging
door isolement, zichzelf opsluiten in oorlogszuchtigheid waarbij de belangen
van de buren worden geminacht.
Enkel het verleden is voeding voor inspiratie, de eigen identiteit
moet de pep geven maar niemand praat nog over (over)morgen..
Zie ook dat Derde Rijk waarbij eerst de anderen een tragedie werd
aangedaan voordat het land zelf in vlammen en bloed ten onder ging.
De toekomst behoort hen toe die niet teren op gisteren op de
nieuwe naties. Zie Brazilië, India, Mexico, Nigeria en Ethiopië. En zie ook hoe
de VS opkrabbelt..
Moeten we gisteren vergeten om te overleven? Dat hoeft niet zolang
iedereen maar volwassen blijft denken. Frankrijk kan alleen nog de weg naar
groei terug vinden als men verder gaat dan al die herdenkingen van die
wereldoorlogen.. Waarbij men in 2014 de vrede van 1918 herdenkt! Laten we
discussiëren, via boeken en TV-uitzendingen en toespraken van politici waar het
land heen moet of moet zijn over 30 jaar. Twee-derde van hen die nu leven halen
die 30 jaar nog dat jaar 2045 dus. En bijna alle (klein)-kinderen gaan het
halen. Daar zit het belangrijkste argument om aan de slag te gaan en niet te
verzinken in een dodelijk soort van nostalgie.
OMSTANDIGHEDEN
MAKEN DE MENS…
Confronteer een
vreedzaam mens stevig met veel geweld en hij blijkt een beul te kunnen zijn…
Kleineer een mens voelbaar en langdurig en hij zal ooit wraak nemen. Zie het
racisme en de xenofobie opgestookt door domme populisten..
Laar de
werkeloosheid lang oplopen tot grote hoogte en je krijgt een verloren en
verbitterde jeugd, die in de ultra-kring meer “begrip” denkt te vinden. Daarvan
zagen en zien we nu weer de uiterst nare gevolgen. Daar grijpt de politiek dus
aan bij de evolutionaire ontwikkeling..
ZO IS HET! |
Als de wereld
weer eens in negatieve spiralen verzeild raakt veelal door politiek en
onbegrip, worden lage krachten in de mens wakker. Want die wil en moet
“overleven”; dat dicteert hem “zijn natuur”. Maar de gekozen middelen zijn vaak
niks fraai en uiterst beschadigend voor de medemensen… Dat duurt tot een
tegenbeweging van hen die ook niet uitgeroeid willen worden een tegenkracht
gaat vormen. Zo komt het tot die krachtmetingen van “goed, beter en kwaad”..
Die pas ophouden als er “genoeg pijn en verdriet” is veroorzaakt. Dan zijn we
bereid tot vrede, vergeving vragen en deze accepteren. Soms via een openlijke
“Wiedergutmachung”. De oorlogsschade betalingen van Duitsland, die van de
franse SNCF aan Amerikaanse nazaten van door hun getransporteerde (en daarna
gedode) joden en staatsuitkeringen na vele jaren aan “vergeten groepen” zagen
en zien we overal..
WORDT JE BETER DOOR GELOVEN? |
Dat roept
minstens twee vragen op:
-waarom kunnen we
de ontwikkelingen die hiertoe leiden niet beter sturen en tijdig veranderen?
Leren we dat elke keer een beetje beter en gaat het beter lukken in de
toekomst?
-leren we elke
keer “per saldo” toch ook iets goeds? En veranderen we zo stapje voor stapje in
betere en beschaafdere mensen? Wat de
positieve evolutie toch volgens vele zou moeten zijn?
Kortom wat is
“het saldo van deze serie van goed en kwaad”?
Is de huidige
mens “een betere” dan de neanderthaler etc. waren? Of is hij “au fond”
hetzelfde gebleven, maar enkel veel slimmer en duurzamer geworden? Is de “vooruitgang”
dus enkel oppervlakkig en materieel, of gaat die ook verder en dieper?
Verandert ook ons gedrag stapje voor stapje toch, op weg naar een
paradijselijke wereld in de verre toekomst? Blijft dit enkel een filosofische
vraag, waarop geen eenduidig antwoord mogelijk is?
HO HO KALM AAN! |
Is het tellen van
oorlogen en doden in de geschiedenis,- wat regelmatig wordt gedaan-, ook geen
goede maat? Is de enorme toename van de wereldbevolking in de laatste eeuw niet
een positief bewijs? Of het verminderen van armoede, honger en ziekten…, wat
tot voor kort echt gebeurde?
Zou er een maat
bestaan of moeten we “gewoon geloven dat de mens beter wordt”? Wat bijna zo
iets is als het geloven in een almachtig en goed opperwezen. Die daarmee ook
dat paradijs bedoelt.
Zo ja dan komt
dus het paradijs toch ooit op de aarde en hoeven we het verder niet te zoeken
in dat oneindige fascinerende heelal. En stel u voor dat we daar een soort
mensen tegen komen die ons tonen dat het paradijs kan bestaan? Of mensen die
even gebrekkig blijken te zijn als wijzelf. In dat geval wordt enkel onze
gebrekkige wereld nog groter en komen er nog wat “belligeranten en intriganten”
bij..
Zullen we het antwoord ooit weten of moeten we zonder antwoord gewoon ons “best moeten blijven doen en gewoon blijven geloven dat het betere ooit mogelijk wordt”?
Zo ja dan zijn we
zelf de baas van onze toekomst en is “de = onze natuur” , gewoon wat andere god plegen te noemen..
ONZE MOOISTE DROOM.. |
METEORIET MET BEWAKING... |
De zon kon
niet waarschuwen toen ze die meteoriet zag neervliegen op Nicaragua.. Bij het vliegveld van Managua sloeg die een
krater in de bodem van 12 meter doorsnede. De stad van 1,2 miljoen kwam er
zonder slachtoffers van af…
Op de stad zou dat, om 23.30 uur s’avonds geheel
anders zijn afgelopen. Er klonk een geweldige knal en daarna viel zand,
vloeistof en stof naar beneden en er was een brandlucht te ruiken. De klap was
zo hard dat de aardbevingsapparatuur die registreerde. Om de stad zijn een
20-tal vulkanen, maar die bleven rustig. Nu wordt er nader onderzoek verricht
en we krijgen nog details..
PLEK VAN DEZE HIT |
BOVEN DE STAD... |
METEORIETEN GEBIEDEN |
We ervaren weer onze spannende relatie met de ruimte om de aarde heen en beseffen opnieuw de ook daar verscholen gevaren. De dinosaurussen kostte zo’n klapper ooit allemaal hun leven en het klimaat op aarde veranderde met een schok…
VANUIT DE RUIMTE GEZIEN.. |
We wensen u weer veel late zonnestralen in afwachting van een beetje winter..
Leon de
Marseille, 20 december 2014
Geen opmerkingen:
Een reactie posten