EVEN DOORBIJTEN, OVERMORGEN WORDT HET VEEL BETER!

De Nederlandse minister Ascher van sociale zaken, die het over een banenverlies van 2 à 3 miljoen had door "robotisering",  moet nu ook, -en verplicht!-, deze blog lezen...

In 1900 werkte 85% van de Amerikanen in de landbouw... en nu zijn dat nog 3%... Maar er kwamen ook miljoenen banen in de auto-industrie en wat dacht u nu van Microsoft, Apple, Google en Amazon?  En die duizenden apps?
Of is er toch iets fundamentéél anders geworden en krijgen we nu toch de 25-urige werkweek? Maar dan moeten we wel  tot ons 75e levensjaar blijven sappelen? Een verwarrende boel is het zeker geworden. Maar bij de uitvinding van stoommachine, jacqardweefgetouw en naaimachine was het ook bijna burgeroorlog bij de werkers...
Lees en begrijp beter waarom het allemaal zo lastig te zeggen is.. Wat natuurlijk altijd al was! Denk maar aan Nostradamus, Malthus, Marx, Einstein  en ook dominee Goeree...




VER EN BREED

Velen breken zich het hoofd over die hoge WW, die in Europa niet meer op te peppen lijkt. Behalve dan in Duitsland. Het barst van de studies, alle verschillen en vermoedens passeren de revue, maar echt snappen: hó maar! Natuurlijk: zónder crisis dus met hoog-conjunctuur zou het allemaal geen punt zijn. In de zestiger jaren kon ik werken waar ik maar wilde: er werd zelfs opgeboden! Maar hoe kan het nou zo verschillend zijn tússen landen die alle in die crisis leven? Raadselen, die te maken lijken te hebben met verschillen in opvattingen over “hoe werk er uit moet/mag zien”. Dus met “de opzet en de regels in het systeem dat de arbeidsmarkt heet” . De flexibiliteit in de arbeidsmarkt, roepen de economen dan…

Maar de toekomst van de arbeid is nu ook al begonnen. Robotisering en automatisering slaan steeds intensiever toe; zowel in kantoorwerk als in fabriekswerk. Te beginnen in de categorie “eenvoudig werk”… En ver vooruit gekeken komen er giga-veranderingen aan: het begin is al aan te wijzen.

FOR HIRE

GREEN  IS OUT!

In 1812 sloopten de volgelingen van ene John Ludd in Engeland de mechanische weefgetouwen. In Californië worden nu dragers van Googlebrillen bedreigd en de automatische Googlebus voor personeel (en zonder chauffeur), werd eind 2013 met stenen bekogeld… Hoffmann schreef al in 1817 zijn vertelling Nathanaël. Waarin een op een vrouw lijkende automate die Olympia heet, de liefde opwekt van haar “baas”. Ze kan en doet alles voor hem tot dansen en pianospelen toe… Maar dan breekt Olympia in stukken en Nathanaël, de totaal verwende baas, blijft wanhopig en eenzaam achter. En wordt knettergek…  Lees over de WW-worstelingen in de huidige wereld en in die van morgen. Big changes are up and all over the place. Lastig en onrustig, maar wees opgewekt want overmorgen gaat het weer veel beter! Gewoon wat geduld dus..

EASY TOCH?

  

De westerse massa-ww van nu..
 

Als iemand u zou vertellen dat in Frankrijk die ww zo hoog blijft omdat er te weinig mensen werken, zou u dat gek kunnen vinden. Maar toch.. Toen ene Aubry die 35 uur invoerde, zakte de productiviteit enorm, het concurrentie vermogen daalde en Frankrijk verloor veel van zijn export en dus ook arbeidplaatsen. Een hooggeleerde kwam nu met slim nieuws in zijn boek, “Liberaliseer de arbeid en redt de pensioenen”, een leuke titel. Hij toont aan dat landen waar wéinig jongeren (15/19 jaar) én ouderen (60/64 jaar), aan het werk zijn, ook een hóge WW hebben!  Frankrijk heeft minder dan 10% jeugd aan het werk, in Duitsland is dat 26% en idem in de VS. Denemarken doet hier zelfs 46% en Zwitserland zelfs 50%! Deze toplanden hebben dus ook allemaal weinig jongeren aan de studie! Zie ook het werken bij de ouderen (60-64): Frankrijk kent daar 22%, Duitsland 46%, de VS 52%, Zwitserland 58% en Zweden zelfs 60%. De lage pensioenleeftijd in Frankrijk is hier uiteraard een der verklaringen….

Maar het zit ´m zeker ook in de omvang van de deeltijdarbeid! Die is in landen met een lage WW het verst ontwikkeld. In Frankrijk is dat: maar magere 14%; Duitsland kent 22% en Nederland zelfs 38%. Men denkt in Parijs nog steeds dat deeltijdarbeid niet moet worden nagestreefd. Maar de harde praktijk toont wat dus heel andere waarheden!

Dus zit de politiek nogal eens fout te sturen. Niet de arbeidstijd is het punt maar het aantal werkende, dus het % deelnemers aan het arbeidsproces. En het aantal gewerkte uren per werkende!  Nederlanders werken 100 uur per jaar minder dan de Fransen en de Duitsers  80 uur. Ter vergelijking nog dit uit de watersport: ”Bij een roeiboot is niet de kracht van de individuele roeier het punt, maar veel meer het aantal roeiers!`

TROOSTE EN MEDELEVEN

WIJZE RAAD?

Ook bij de WW: weer de exception

 

Française”?

Waarom werken de jongere en de oudere fransen minder dan elders? Wel dat komt omdat de scholen niet goed gericht opleiden voor het werk wat aangeboden wordt! En ondernemers willen geen te hoog opgeleiden die het werk niet kunnen doen omdat ze er niet bij passen..  En ook het fraaie systeem van vervroegd pensioen, doet de oudere fransen vroeg vertrekken… Economie in een kapitalistisch systeem is iets complex blijkt weer eens. De eenvoudige sommetjes en redeneringen van de borreltafel doen het dus niet… Het systeem is gewoon te complex voor de ´gewone politicus´. Hij/zij, -die ook zelden uit het bedrijfsleven komt in La France-, snapt dat mechaniek dus echt niet!



STAKEN IS OOK WERKEN!

 

Maar natuurlijk: die crisis is de hoofdschuldige aan de WW. Vooral die deed de groei en de consumptie inzakken. Maar in toenemende mate is er ook een andere WW-component, die te maken heeft met robotisering/automatisering. Dat zien we ook goed nu de industriële productie weer toeneemt maar de ww niet daalt maar zelfs doorstijgt.. Behalve in Duitsland dat al vele jaren “robots” bouwt en verkoopt, maar ze vooral ook veel zelf gebruikt. Daar is de bocht dan al 10 jaar eerder genomen..

STATISTICS DON'T CHANGE THINGS

Anderhalve eeuw des-industrialisatie

Iemand zocht uit hoe de ontwikkeling was in het relatieve aandeel van werk in middenberoepen van 1850 tot 2010. Deze groep werd Ingedeeld in drie moten: (technisch) leidinggevende, hooggeschoolde arbeiders en laaggeschoolde arbeiders (=operator-achtig). En dat toont een waarlijk dramatische ontwikkeling, die nog gaat versnellen.  Bij de technisch leidinggevende liep het aandeel (volume aan werkuren) van 5% naar 39% (!), bij de hooggeschoolde arbeiders liep het van 36% naar nu nog maar 8% (!)... en bij de laaggeschoolde arbeid liep het van 17 naar nu 13%. Dus als je in 1850 op de werkvloer rondkeek zag je een nogal ander type bezetting aan het werk dan nu!



WW SINDS 2007

-Zet daarnaast ook het beeld van die reuzen van het internet van vandaag: van Facebook via Google tot Yahoo en doe dat in vergelijking met de grote (Franse) “traditionele” industrieën (als Saint-Gobain, Schneider en Veolia).  Bereken van elk simpeltjes de omzet per werknemer en zie hoe de eerste groep scoort van 279.000 euro/werknemer tot liefst 935.000 (!). En hoe de tweede groep cijfers oplevert van:  110.000 tot 225.000 euro…. Dus factoren: 4 tot 10x.  Die Internetjongens lijken wel een soort van procesachtige-industrie: zeer hoge omzetten (via honderden miljoenen klanten), hoge R&D maar met heel weinig (maar zeer hooggeschoolde) werknemers….

-Kijk ook naar de snelle toename van het aantal ingezette industriële robots, waar vooral de auto-industrie mee begon. In 2003 telde men wereldwijd 75.000 stuks, daarna schoot het even omlaag (in 2008) maar vloog vervolgens omhoog naar 165.000 in 2011. Tot nu 180.000. De trend toont een exponentiële vorm: het tempo gaat dus van duizenden per jaar erbij op naar tienduizenden per jaar. Groei nu al +6%!

-Daar komt bij, dat de prijs van de robot-bouwstenen in 10 jaar daalde met 80%! Daardoor komen robots in het bereik van klein- en middenbedrijf én kunnen (goedkoop) veel kleinere series gaan maken en dus ook meer op specifieke wensen van klanten gericht. De verschillen in Europa zijn groot: Duitsland telt al 273 robots per 10.000 werknemers, Italië zit op 160 en Frankrijk doet nu 124… Het land met de laagste ww heeft de meeste robots… Merkwaardig of net niet?

 

Naar een wereld vol robots

24/24 en  7/7

Het beeld van de nieuwe fabrieken wordt geschetst door hooggeleerden van MIT (VS). In hun schets  zie je: die grote robotachtige armen (achter beschermwanden), met er tussen in vele kleine beweeglijke robots. Die snel (her)programmeerbaar zijn en die samenwerken met maar enkele mensen. Alles gaat niet alleen in een zeer hoog tempo maar ook met een onwaarschijnlijk hoge kwaliteit. Vele 3D-printers produceren ter plekke de onderdelen en de massale assemblage voeren de vele robots uit, samen met/gecontroleerd door, maar enkele mensen.

ZONDER VAKBOND 

-Het voorbeeld van ene robot Baxter. Deze werd in de VS ook ingezet in een parfumfabriek, waar twee mensen full-time bezig waren met handling van parfumflessen. Hun salarissen etc. kwamen samen op 120.000 dollar per jaar. De baas kocht twee Baxters, die de klus konden klaren. En waarbij die twee mensen daar nog maar 5% van hun tijd mee-werken ( en dus ander werk doen voor de 95% die resteerde ). De jaarkosten van twee Baxters +  die 5% van die twee mensen, komen op 12.600 dollar…. Dus: liefst 107.400 dollar lager dan de 120.000 van de twee full-timers van eerder. Een besparing van rond 90%! Just an example.  Zulke veranderingen gaan zich op grote schaal afspelen in: de distributie, in de zorg (!), onderwijs, medische wereld, transport, landbouw en de beveiliging…

NEE ECHT NIET! 

De robot Rowa zoekt nu, in Engelse apotheken, de medicijnen van het recept bijeen. En op Wallstreet worden nu al 70% van de orders op de beurs door robots (=computers) uitgevoerd. In een giga-tempo , geheel automatisch en dag en nacht en … foutloos. Het Amerikaanse leger ruimt mijnen in Aghanistan met drones en het leger van Z-Korea stelde al robots op langs de demarcatielijn met Noord-Korea. 

 

 Vele beroepen worden bedreigd

NOBODY AROUND

Een studie over de kans op verdwijning van beroepen in de komende 20 jaar… toonde een schokkend beeld. Boven de 90%(=kans op verdwijnen) scoren beroepen als: kassabediende, secretaresse, boekhouder, belasting-inspecteur en toeristengids. Etc.  Een kans van 80-90% maken:  de makelaar, kleermaker, kapper, treinbestuurder, etc.  In de categorie 50-80% scoren: verfspuiter, postbode, buschauffeur, bibliomedewerker, gevangenenbewaarder, financieel consulent, fysiotherapeut en ook de architect…. Uiteraard gaat het om de kans op vervanging, dus op de kans om in dat vak je job te verliezen. Hierin zijn de medische, de juridische en de leidinggevende sectoren nog niet mee genomen. Ook daar zal de verandering voelbaar zijn... Expert Goos van de Uni van Leuven schat het aantal banen dat al verdween, -bij wat bij de econoom Schumpeter: “de destructieve schepping” heet-, in Europa tussen 2000-2010 op bijna 8 miljoen.

WE QUITT !

Zoiets gebeurde eerder bij. Zoals bij golven van mechanisatie, elektrificatie en de “automatisering” van vroeger. Nu zit er ook dat element van “kunstmatige intelligentie” bij, dat veroorzaakt dat ook “hoog gekwalificeerde arbeid” wordt bedreigd. Zie ook het boek “Technocritiques” uit Oxford, waarin zo’n 47% van de jobs als bedreigd worden aangemerkt, waaronder vele “white collar jobs”. “Enkel een zeer goede loodgieter en een zeer creatieve ingenieur zullen het gaan redden”, zegt ene Rivaton van de Denktank Fondapol.

OLD TIMES    

Natuurlijk zullen er vele nieuwe beroepen bijkomen: ook in de robot- en automatiseringssector natuurlijk. Zie de uitdijende Machinenbau in de VS en Duitsland en elders nu ook al. En weet dat:  “De behoeften en de inventiviteit van de mens onverzadigbaar en onverwoestbaar zijn”!

SIESTA 

Vooralsnog kent niemand “het saldo, niet kwantitatief en niet kwalitatief”. Maar wat deze ontwikkeling “onderweg gaat aanrichten”, zal volgens experts enorm zijn, snel gaan beginnen, lang gaan duren en veel onrust en fricties veroorzaken…

Dit is dus hét terrein van de experts, de filosofen en van “de optimisten contra de pessimisten” als de toekomst het studie-object is. En intussen koopt Google met zijn giga-oorlogskas alle veelbelovende start-ups op, met name in deze “roboticasector”.



BEGIN VOOR JEZELF DUS!

NIEMAND WERD GESPAARD!

Tour d’horizon voor de komende jaren



DO THEY REALLY KNOW?

De transportrobot, de spectaculaire robot en veel meer…!

Google heeft auto’s en bussen voor eigen personeel zonder chauffeurs. Die al vele duizenden kilometers schadevrij reden. De mop zit daarbij in de onderlinge communicatie van alle verkeersdeelnemers binnen het systeem: men ziet elkaar en “bestuurt” ook elkaar. Rio Tinto, de grote wereld-mijnbouwer, heeft al grote vrachtauto’s in zijn groeven rijden zonder chauffeurs. In de VS is men heel ver met vrachtauto’s in konvooi met één chauffeur. In Frankrijk maakt Robosoft transportvoertuigen voor publieke parken en attractieparken ook zonder chauffeur. Voor we de auto’s zonder chauffeur veel gaan zien óf er zelf in plaats nemen in de publieke ruimte, gaan nog wel ruim 10 jaren voorbij. Het potentieel is echter gigantisch: automatische metro’s zijn er al, met treinen wordt getest en zelfs met veerboten is het denkbaar. De enorme werkgelegenheid in het transport kan nog even opgelucht zijn: maar voor de kids van uw kleinkinderen is het beroep van chauffeur geheid een risico. 

De bejaardenhelper

NICE SURPRISE!

Later (of nooit meer!) naar het bejaardenhuis lijkt te moeten en ook te kunnen. Over 5 à 15 jaar wordt het dagelijkse praktijk. Met name voor hulp aan de massa’s Alzheimerpatienten wordt hard gewerkt. De robot Kompaï van Robosoft kan u dan helpen met uw medicamenten, hij overwaakt u (waar u ook gaat), hij kan met u “spelen” of u wat bezighouden. Er valt een enorme tijdbesparing te bereiken langs deze weg. Zeker in de westerse snel vergrijzende landen, ook zonder jeugd. De participatie maatschappij in Nederland en de Big Society in Engeland zijn robotdriven concepten en het gaat hier om ware mega-volumes.

De huisrobot.

De stofzuiger die alleen poetst is al langer werkelijkheid. De volgende generatie huisrobots komt er aan: de grasmaaier, de tegelwasser, de strijkrobot, de opruimrobot (leegmaken vaatwasser)  zijn in aantocht. Hotelmedewerkers ook u nu opgepast.

De apotheekrobot

Hij is er al in enkele ziekenhuizen en hij maakt voor elke patiënt de “pillendoos” klaar. Hij houdt de voorraden bij en signaleert te korten en afwijkingen. De medicamenten brengt hij ook ter plekke wat de verpleging uren minder werk oplevert. En de apothekers en hun assistenten doen wat anders nuttigs met (een deel van) de bespaarde tijd.

De veehoudersrobot

Al in vele vormen bestaand. Hij melkt, poetst, voedert alleen en herkent zijn viervoetige klanten feilloos. De veehouder wordt bedrijfsleider en bestuurt/controleert zijn robots op afstand. Er is hier al veel ervaring en er komt nog meer ook in andere veesectoren. Tot in de stoeterijen etc. .

De bouwrobot

Over 5 jaar is hij er, de prototypes werken al hier en daar. Om te schuren, gaten te maken, gaten op te vullen… En langs de lijn van de prefab die bouwdelen aanmaakt is ook veel nieuws te verwachten.

Kost geen fluit!

De landmeter topograaf-robot

Hier is de drone ook al beschikbaar en de landmeter wordt drone-bestuurder. En doet veel meer werk alleen dan ooit tevoren en zeer precies. Ook in de landbouw komt de drone er aan,  ook in het reportage-werk, de bewaking van sites en bouwplaatsen, de rails, havens en vliegvelden.

De e-security-robot

ZIJN BAASJE ZET EM AAN!

Een karretje met camera die door opslagplaatsen rijden kan en alle abnormaliteit direct meldt. Dus enkel om in te grijpen blijven bewakers en politie nodig. Studies doen voor bewakers van nu het ergste vrezen. En al over enkele jaren.

De vuilophaalrobots

Ze zijn er en ze zoeken hun vuilnisbakken of containers en legen ze in hun aanhanger. Vooralsnog is er nog de chauffeur nodig. Experts in dat vak spreken over -40% aan werk, over 10 jaar.

  

De tuinbouwrobot

Pas op dus, poolse gastarbeiders! Agrorobot in Spanje waarschuwt u. In 2015 beweegt hun robot zich door de kassen en zoekt feilloos uit wat kan worden geplukt en… plukt dat meteen. En doet het ook, hup, in de verpakking. Ook in de wijnbouw: waar nu al vóórsnoeimachines zijn en ook op de velden komen ze er aan.

SPRINGEN HELPT!

Zie ook die al lang  bestaande robotica waarvan de eerste de koffie-, sigaretten en versnaperingen-automaten waren, bedienen we al jaren zelf. Ook in supermarkten (automatische check-out kassa’s), de kaartjesverkoop machines, fotoshoots, de bestel- en betaalzuilen en de drive-ins van Macdo, de automaten in de postkantoren en de banken: we kennen ze al jaren. Biblio- en mediatheken waar u kiest en krijgt en terugbrengt zonder dat een mens er iets aan doet, zijn er zeker al jaren. Ook  in universiteiten en grotere instellingen.

Maar die echte generale robot, die een ware kopie van de mens is,  die loopt morgen nog niet overal rond.  Maar hij gaat zeker komen ook via de integratie van een aantal voorgangers met deelwerkjes. Er wordt hard aan gewerkt en er is veel voortgang!

Alles via de man-machine interface

COLLEGA?

Essentieel is natuurlijk hoe de mens omgaat met al die robots/automaten/apparaten. Ervaringen met eigenwijze PC’s, dolgeworden smartphone etc. maken vele mensen wat bang voor wat er komt in het mensloze tijdperk dat arriveert. Dus alles moet lopen via uiterst vriendelijke, interactieve interfaces waarbij de robot het initiatief neemt. De machine groet u (met uw eigen naam!), vraagt u wat en u spreekt er gewoon tegen. Tot wat u wilt (of de machine wil) duidelijk is.

Uw smartphone (I-watch of I-bril) met daarin alle data van u (ook klantendata, etc.) is bij de ontmoeting uiteraard als eerste al meteen uitgelezen. Met enig geluk weet de machine meteen al wat u wilt… Want hij herkende u als “vaste klant” of als “bekende”. U kunt met één commando aan uw smartphone, bril of digiwatch of via het relevante apps dat daar op staat,  snel en easy alles communiceren wat voor de robot nog nodig is.

We gaan dus toe naar “de lazy-man-communication”. U wordt herkend en met egards begroet en komt op natuurlijke wijze (met vinger en stem of ogen) heel snel tot resultaat. Vooral door wat de machine u vraagt… Dus: niks knoppen, touchscreens, codes intikken etc.. Alles is er al “vanzelf” of wordt op simpele wijze van u verkregen. En betalen is natuurlijk helemaal geen punt meer.

NEW JOBS?  

Krijgt u wat u wilt niet in no time geregeld? Wel dan bent u een digi-autist of er is iets echt stuk in de techniek. En mind you: ook robots kosten geld en moeten niet té lang met u bezig hoeven zijn. Tenzij dat de nou net hun opdracht is…

Dus:  u gaat worden verwend maar er komt geen (ander) mens aan te pas! Het enige menselijke werk is dat wat de systems niet zelf kunnen doen. Enkel dan draaft er mogelijk een mens op!Of een nog duurdere robot?

Top-productiviteit komt en werknemers verdwijnen..

Zie het huidig aantal vakbeoefenaren per sector en de geschatte te behalen productiviteitswinst daar van nu tot 2020.

OLD TIMES  

Onderwijs en gezondheid:  55 miljoen werknemers mondiaal, Prod-winst 40 à 50%.

Ingenieurssector:   35 miljoen en ook P-winst van 40 à 50 %.

Juridische en financiële sector:  25 miljoen en P-winst 45 à 55%..

Management: 50 miljoen en P-winst 30 à 40%.

Er zouden van de 280 miljoen beroepsbeoefenaren nu : personeelsmensen, advocaten, verzekeraars, leraren, financiële analisten, etc…, dus wel eens 45%, dus ca 140 miljoen overbodig kunnen worden. Omdat robots hun werk beter, sneller en goedkoper kunnen doen.. Ook omdat het Big data gebeuren nog veel verder wordt ontwikkeld. Ook traders en werkers in de reclame, zullen heel veel terrein verliezen aan robots+Big Data. Zo kan het werk van nu 500 mensen door één enkele worden gedaan…, stond recent in de NY-times te lezen. In NY bleek ook hoe efficiënt politiewerk werd door toepassen van Big Data: een grote dip in de kleine criminaliteit was het gevolg daar. Verzekeringsrisico’s worden straks ook via Big data analyses en inzicht op de persoon bemeten en gefactureerd. Via moderne onderwijs aanpak zag men Businessschools al verdubbelen in studenten met hetzelfde personeel. De gigacomputer Watson van IBM in een kankercentrum in NY zit vol met data van patiënten en medische litteratuurdata. En kan zeer goed diagnoses stellen en therapieën voorstellen.

ZIET U DAT? Bijschrift toevoegen

Revolutie dus alom, maar in sommige situaties is de mens nog zeer nodig of zeer gewenst. Maar het wordt een luxe, een kwestie dus van geld… Die  Big Data business vraagt zelf ook om nieuwe beroepen: data-analist, chiefdata-officer, datascientist en dataminer. Zo’n 4,5 miljoen mogelijk al in  2015.  Want die vele triljoenen data moeten bewerkt en gemanaged worden.

Het ontbreekt ons nog aan het vereiste voorstellingsvermogen om de wereld van over 25 jaar voor ons te kunnen zien.

Maar vooralsnog lijkt het saldo: beschikbaar en nodig, stevig negatief uit te vallen. De lectuur erover staat bol van dit type van inschattingen…

 

Zijn er zinvolle analogieën en vergelijkingen

te vinden?

OPIMIST/PESSIMIST

Je kunt bijvoorbeeld denken aan het feit dat in 1900 in de VS zo’n 90% van de bevolking in de agrarische sector werkte. Dat waren er een eeuw later nog maar 5%... Na een enorme mechanisatie-inspanning daar, in de landbouw. De snel oprukkende auto-industrie nam vele honderdduizenden mensen “over”, die aan de lopende banden van Ford en consorte gingen werken. En Detroit werd geboren: nu is het daar een sahara... Let wel die beide ontwikkelingen zijn in deze relevant en ook veelzeggend!

Ik schrok me in 1975 een hoedje toen ik, als voorzitter van een panel in Utrecht waar 600 mensen op afkwamen, een van de panelleden (een zeer bekende hooggeleerde computerexpert van het er eerste uur = Prof. Dr. Max Euwe) iets zeer opmerkelijks hoorde beweren. Volgens hem zou er snel één grote supercomputer ergens centraal in Nederland staan, waarop echt ,alle salarissystemen van het land konden worden gedraaid… De aanwezige directeur van het Rijks Computercentrum zwakte het maar een heel klein beetje af. Velen onder ons zagen het toen ook als iets wat zou kunnen gebeuren. Ca 15 jaren later: waren er duizenden computers waarop ook salarissystemen draaiden bij de vele bedrijven. Die zo’n ding voor van alles nodig hadden.. ook anders dan salarissen. Dus Max zat er heel erg naast want ook het ene salaris-/personeelssysteem was ook nog eens heel anders dan het andere. 

Optimisme of pessimisme? Tijden voor

 filosofen en denkers!

TAKE IT EASY!

Veranderen is niet echt nieuw: zie wat onze generatie en die van onze (groot)ouders al niet meemaakten! Enorme rijkdom, lang en gezond leven en zelfs naar de maan… Maar nu lijkt zowel het tempo als de indringendheid van de aanstormende veranderingen, anders dan ooit tevoren. En de verandering raakt nu ook aan dat unieke van de mens: zijn vermogen tot denken! Dat maakt velen nu banger dan ooit.

Maar het is ook waar dat de economische potentie van wat komt énorm is. De productiviteit kan over de breedte met sprongen omhoog: de productie van welvaart zal dus enorm kunnen toenemen. Als we die daarna netjes verdelen, is er eigenlijk vooral positiefs te melden. Maar zie nu al die discussies over de te snel stijgende inkomensongelijkheid… Lees die Piketty en andere.

De grote dreun treft vooral de middenklasse en over de hele breedte. Het voordeel en de bescherming die opleiding vroeger gaf, lijkt te gaan verdwijnen. Alleen mensen met zeer hoge opleiding of supertalenten lijken straks nog leuk te kunnen werken en ook met “hoge”salarissen…

WHO'S   WHO?

En die massa’s mensen met een zee van vrije tijd en zonder werk, dat betekent een totaal andere maatschappij.  Ook een ferme schop onder de regulerende maatschappelijke waarden. Ons werk en onze opleiding zijn nu eenmaal essentieel voor onze identiteit. Het bepaalt sterk onze plek, zo passen we er in en zo horen we erbij. Dat alles zal straks dus totaal anders moeten? Dat maakt best onzeker: dit onbekende wacht ons en nu al óm de hoek.

Vele denken er over na en het regent boeken over die toekomst. Dus het loont de moeite om verschillende visies op een rij te zetten. Van optimisten, pessimisten en realisten en van hen die zeggen dat de mensen zelf gaan bepalen hoe het zal lopen. Want de technologie heeft “an sich geen waarde, moraal of (in)humaniteit”. Essentieel is hoe we deze enorme verandering gaan sturen/beheersen, dus hoe we de transitie verteerbaar gaan maken. Ziehier een bloemlezing:



OPDRINKEN EN DOORGAAN....



Optimist Andrew Mcafee , econoom/auteur, ziet ons vooral een nieuw tijdperk van voorspoed binnen gaan. De technologie zal nu alle beroepen, ook de routinematig intellectuele breed gaan veranderen. De arbeidsmarkt polariseert: de laag gekwalificeerde tegenover de hoog intellectuele. De middengroep wordt gesloopt. Maar ook meer welvaart en minder werken! Het komt er dus op aan hoe we die rijkdom verdelen.  En hoe we uitsluiting van kwetsbare mensen voorkomen. Zelfs hoe we de zin van het leven gaan herdefiniëren. Want  de rol van beroep en werk gaat geheel veranderen.

Optimist Rodney Brooks, werkte op MIT. Hij bedacht het grote succes: de stofzuigerrobot. Nu werkt hij bij Rethink Robotics waar robot Baxter nu zijn baby werd. Naast lagere arbeidskosten ziet hij ook de enorme andere mogelijkheden in de verzorging van de vele oudjes. Waardoor we langer thuis blijven wonen omdat alle hinderlijke werk door ene Baxter wordt gedaan. Hij werkt dus al voor de Big Society en de participatiemaatschappij van morgen. Die Baxter kost nog maar 20% van de vorige generatie robots. Ook midden- en kleinbedrijf kunnen nu hun arbeidskosten stevig verlagen en beter concurreren.

Pessimist Pierre Bellanger (uitgever), ziet die kleine minderheid met grote talenten en competenties, die buiten het bereik van de robots blijven. Die ook puissant rijk worden. Terwijl een grote meerderheid wordt vervangen door de automaat. Er komt een economische elite die het grote volk niet echt nodig heeft. Dat zou ook kunnen gaan gebeuren…

Pessimiste Synthia Fleury (filosofe en psycho-analiste, ziet de niet-economische rol van de onderneming verdwijnen. De onderneming waarin menselijke competenties waarde voortbrengen en waarin de mens leert en zich ontwikkelt, verdwijnt. De nieuwe aanstormende wereld suggereert dat niet de mens waarde produceert maar de technologie.

Big Data c.s. brengt niet de kwantitatieve verandering, maar vooral een kwalitatieve: de mens delft daarbij het onderspit. Men verkoopt ons het tegendeel: ons samenwerken met de robot maakt werken interessanter, heet het. Maar in werkelijkheid gaan we naar nieuwe problemen, afhankelijkheid en gevoelens van minderwaardigheid. Want onze competenties verslijten nu in hoog tempo. De idee van de “onderneming als cocon” verdwijnt. Iedereen moet uiterst assertief en offensief zelf zijn weg zoeken en zijn werk vinden. Elk van ons wordt meer en meer de eigen werkverschaffer en eigen producent van wat hij nodig heeft. Dit zal de ongelijkheid vergroten en leiden tot de sociale noodzaak voor een algemeen basisinkomen.

ZO ZIT HET!

Realist Pascal Pico, paleo-antropoloog en Darwinkenner, vraagt zich af wanneer die robots als echte mensen worden. En herinnert ons er aan dat al eeuwen de idee bestaat over de niet-menselijke werker. Victor Meunier schreef in 1883 het boek: “De apen als huisdieren”. Waarin hij de apen ziet als de “bevrijders van de arbeiders” die hem het zware werk afnemen en nobeler taken doen overhouden. Robots en dieren die met/voor ons werken dat is voor de meeste van ons vreemd, behalve als je japanner bent met hun animistische opvattingen. Daar schuilt ook de verklaring van het vroege succes van de robots in dit land: zij zien niets vreemds in het toekennen van menselijke trekken aan dieren en machines. Zie ook het boek: “De planeet van de apen” (1963) waarin de mensen werktuigen uitvonden en apen inzetten als huishulpen. Maar helaas de mensen werden fysiek en intellectueel zwakker en… de apen namen de leiding over. Er zijn experts, die zo’n aftakeling van de mensen in zijn begin waarnemen in het Noord-Amerika van vandaag, waardoor de samenleving sterk verandert. Zo verpakt Pico zijn best intrigerende boodschap dus...

Pessimiste Sophie Le Garrec, sociologe in Freiburg, kijkt vooral naar de relatie werken en gezondheid. En ze ziet de soms kleine beetjes cognitieve bevrediging in het werk van nu ook nog verdwijnen door robots en automaten. Werkeloze mensen verliezen hun identiteit en eigenwaarde, zegt ze. En worden paria’s… Hoe gaan we daar iets aan doen?



ZO IS HET MAAR NET!



Welke samenlevingsvorm kan daar goed aan doen, bij het verlies van identiteit door het verlies van werk? Fysieke ziekten en kwalen worden minder door technologische vooruitgang; een prima zaak. Maar als we daarvoor betalen met nog meer psychosociale ziektes wordt het mogelijk niet echt beter Maar, voor de prijs van een auto kan iedereen een super-automaat kopen. Die alles wat je nodig hebt thuis voor je maakt; ook om het te verkopen. De oude vakman, het familiebedrijf met de power van een multi-national  wordt mogelijk. Alles vernieuwt qua producten en diensten en de mens verdwijnt uit het werk.  

Wat denkt uw blogger ervan?

Dus: óf we worden arme vazallen óf we vinden zelf onze weg in de nieuwe wereld vol automaten. De mens zelf zal ook sneller ontwikkelen en door wetenschap en technologie zijn grenzen verleggen. En zal met de machines in concurrentie komen en dat moeten ondergaan. Tot ooit die gevreesde superintelligente robot ontsnapt aan zijn makers… Dan komt het moeilijkste moment. Wordt het dit?

HE  WON 

 

Uw lichtbejaarde blogger in Marseille, beseft dat we een verandering over de hele breedte van beroepen en sectoren gaan zien. Die dus alle treft van laag tot hoog. Zo’n 80% van ons werk gaat flink op de schop!

Komt er dus ook een herhaling van die “vervreemding, verarming en uitsluiting” die Marx voorspelde of nou net niet? Immers, het betreft nu niet enkel die niet- of nauwelijks opgeleide onderlaag, maar de hele actieve samenleving. Dus álle middengroepen.

Is de vraag dan nu ook niet of de burgers daardoor niet veel eerder en effectiever in het geweer zullen komen tegen de negatieve gevolgen van die immense technologische ontwikkeling dan vroeger gebeurde? Komen er dus in de politiek partijen die niét 50++  heten, maar eerder Werk ++? De snel aanzwellende discussie over de hoge ww en de snel stijgende inkomensverschillen, lijken daarbij de eerste voortekenen.

Dus jawel: een veel hogere welvaart is weer onder ons bereik door de enorme mogelijkheden voor productiviteitsverbetering en in alle sectoren. Maar die brengt een langdurig en pijnlijk veranderingsproces  mee,  wat ook nog zeer snel gaat en ingrijpend is.  Dus zal er ook snel een flinke maatschappelijke frictie opkomen tijdens deze tsunami..

Er moet dus met prioriteit worden gedacht over: massale her- en bijscholing en gesubsidieerde werkgelegenheid in de maatschappelijke sector. Ook voor ouderen die vroeg werkeloos worden en niet meer echt kunnen aanhaken. Dit moet als essentieel element van die participatiemaatschappij worden onderkend. Er zijn dus verstandige herverdelingsprogramma’s nodig, die ook moeten worden gericht op uitgavenafremming in die explosieve zorg-sector. En tegelijk superflexible werkprogramma’s voor de jeugd. Denk nu ook even aan dat Hartz IV programma bij de buren. Nu al 10 jaar geleden!

DIE ZIT!!Bijschrift toevoegen

Dus: waarom niet ook programma’s van ouderen voor ouderen? En van armen voor armen? Tegelijk met al die robots en die andere automaten? Immers, het moet tegelijk; deze ontwikkeling is wereldwijd en dus unstoppable!

Het komt (weer) vooral neer op onszelf. Op hoe wij er mee zullen omgaan en over hoe wij het samen eens worden over een redelijke weg. Dáár liggen onze kansen, dus ook dichtbij onze bedreigingen.

Wát er zal gaan gebeuren is dus primair  afhankelijk van ieders mensbeeld. En van wat daaraan, -naar ieders mening-, aan te veranderen is. Dat in het geval u niet zo’n hoge pet op heeft van uw medemensen.

Zo wordt iedereen weer zijn eigen profeet en zo hoort het ook!

 Maar,

niet de zon maar het ISS daar boven op 400 km boven onze hoofden krijgt mogelijk de… Nobelprijs voor de Vrede!  Die 420 ton in de ruimte met de grootte van al een voetbalveld dat al 115 miljard kostte. Betaald door de VS, Rusland, de EU, Japan en Canada die het willen voortzetten tot minstens in 2028!  Het werd ook wel verguisd ook door wetenschappers, maar blijft toch van groot belang. Ook voor die plannen mbt tot Mars! Dit `Grootste project ooit voor en van de mensheid` gaat nu worden geëerd: zeggen die geruchten… 

ISS 

De maan is in veel opzichten een aparte: met name haar orbit is opmerkelijk. De theorie was al langer dat de maan ontstond doordat een meteoriet van formaat (die wij later Theia noemden), op de aarde klapte…  De meteoriet smolt bij die klap net als veel van het aardoppervlak, toen zo’n 4,5 miljard jaren geleden. Uit de verdampte rots van Theia ontstond dus de maan, alsook een groot deel van de aarde.

Na het menselijke maanbezoek werden stukjes maan zeer precies onderzocht op isotopen als zuurstof, titanium en silicium. En nu staat vast dat die zeer op elkaar lijken. Dat beweert nu weer een wetenschappelijke bolleboos uit Keulen. Een volgende keer moet er nog meer worden gemeten, maar de geleerde uit Keulen weet nu al dat de maan voor 70 tot 90% uit Theia’s resten werd gevormd.

Dus blijken we veel meer familie van de maan te zijn dan van de zon. Maar wie beseft hoe heet en gassig het daar is, kon dat al eerder vermoeden. U ziet weer eens wat (ook toen al), “clandestiene immigranten” kunnen aanrichten!

Stap naar buiten in de zon en denk na over dit verhaal. En kijk s’avonds ook even naar de maan die lijfelijk familie is van die Theia, zoals de aarde zelf.

We wensen u weer veel zonnigs toe!



O JA??

 

     4 oktober 2014