Zuckerberg is de idealist van: “een
virtuele, wereldomspannende vriendenschare; die iedereen met iedereen in
verbinding brengt”. En hij scoorde 104 miljard bij zijn beursgang en trouwde
ook maar meteen; dat kon hij nu eindelijk ook met een bijschrijving van 5
miljard op zijn bankrekening. En de
bijna 1 miljard Facebookers misten hun kans, -die sukkels-, om voor 100 dollar
per kop elk drie shares te scoren en daarmee heel Facebook te kopen! Ze hadden
dan Zuckerberg kunnen vertellen wat zij wilden in het vervolg… Mogelijk
aarzelden zij omdat ze als geen ander weten hoe modegevoelig en vluchtig iets
als Facebook is: want 80% van de omzet is reclamegeld en de prijs daarvoor is
direct afhankelijk van het aantal gebruikers. Een ware moderne democratie…. Komt
er ooit een leukere site,- zie nu bijvoorbeeld Pininterest (foto-site) dat 10
miljoen leden scoorde in no time-, dan ondergaat Facebook het lot van (ooit) AOL, Yahoo of Myspace. Maar vooralsnog geldt
volop het motto: “Ik deel dus in bén!”, want dat zit er bij die bijna 1 miljard
als idee áchter.
Geboren in een schuurtje uit het brein
van twee studenten werd Facebook in 8 jaar zelfs een geduchte concurrent van
Google. Het rijtje op Nasdaq is nu: Apple 495,7 miljard dollar, Microsoft 250,
Google 203 en Facebook 104. Dat is de nieuwe high-tech industrie en ook alles dank
zij het Internet. Allemaal slechts weinig (maar wel zeer hoogwaardige)
arbeidsplaatsen, en bij succes wereldwijd in no time giga-omzetten. Daaraan je
kunt zien dat de middengroep aan functies in de westerse industrie snel slinkt:
enkel de heel hoog betaalde jobs én de heel kleine klussen blijven over. Iemand
zei het recent zeer treffend in Californië: “óver blijven nu nog de rijken met hun
top-jobs en hun personeel en verzorgers…” De beursanalisten zaten er weer eens
fors naast: de koers van het nieuwe Facebook-aandeel steeg de dag na uitgifte
met 23 cent…en viel een dag later stevig in. De hooggeleerden verwachtten een
explosie in koers…Wie kun je nog vertrouwen als eenvoudig mens met wat
spaarcentjes?
Met deze 100 miljard zou de nieuwe Franse president zomaar de noodzakelijke bezuinigingen in de uitgaven van de Franse staat enkele jaren hebben kunnen opvangen! Al zou het daar dan toch
alsnog moeten gebeuren, dat écht snijden. Tenzij het natuurlijk zou lukken de
groei intussen flink op te peppen, wat de kersverse president Hollande ook die
achterdochtige Merkel voorhield. En wat hij vervolgens zelfs op de G8
propageerde, waar Obama het met hem eens was… dacht hij. Maar enkele
noorderlingen dus echt niét. Natuurlijk is iedereen het eens met “méér groei
scheppen”, maar het probleem is dat de “bezuinigers” die de grote
staatsschulden snel weg willen hebben, vrezen dat die “groei-stimulering” weer geld
kost en die schulden opnieuw zal doen toenemen. Zo komen we dus bij het echte
europese probleem: de “grote en ondermijnende achterdocht” die de toekomst van
de EU en de euro blijkt te gaan bepalen. Het “zunige noorden” wantrouwt nu
eenmaal die zuidelijke olijfolieslikkers…(woordkeuze à la Wilders). Koele
economen gaan nóg verder en zeggen hardop dat het samenbrengen in één
valutazone van heel gammele achterlijke economieën en moderne high-tech
economieën gewoon “technisch” tot mislukken is gedoemd. Waarmee Brussel en de
staatshoofden die in de afgelopen 10 jaar vóór de huidige EU-zone waren, een
forse tik krijgen… Want de achterliggende gedachte, dat de rijke noorderlingen
best die arme zuiderlingen uit hun volle kassa zouden kunnen subsidiëren, bleek
in één crisis onmogelijk en onzinnig. Omdat de concurrentie van de opkomende
landen en dat gigantisch op de pof leven,-wat tientallen jaren gebeurde-, dat helemaal
onhaalbaar maakte. Welk een tragische vergissing, ingegeven door blinde
hoogmoed en ontkenning van de fundamentele veranderingen in de wereld… Maar het
gebeurde echt en we zullen het moeten erkennen en ook opsoppen!
De Grieken zouden met diezelfde 100
miljard,-en in een klap-, het overgrote resterende deel van hun schulden kunnen
aflossen. En dan zou Athene en de EU een “Grexit” niet hoeven mee te maken… Al
zijn er nu experts bij de troika van de EU en bij het IMF die,- in de
aangetroffen Griekse boedel kijkend-, moeten constateren dat er eigenlijk geen
echte Griekse staat bestaat. Dit land steekt nog in zijn kinderschoentjes na
een bijna permanent failliet van 150 jaren! Al moet je ook horen nu dat zelfs
in het modernere Italië het vergeten de belastingen te betalen, “diep in de
cultuur blijkt te zijn geworteld”. Hoe diep blijkt nu uit de bombrieven die
belastinginspecteurs toegezonden krijgen door gefrustreerde Italianen die
gedwongen worden hun aanslag te voldoen. Beide landen vertellen aan de
internationale borreltafels dat dit mankement in hun mentaliteit ontstond, “in
de jarenlange bezettingen van deze landen en toen was de staat fnuiken een
patriottische plicht”. Je weet niet wat je hoort, maar ze menen het serieus… En
daarmee is de ernst van de huidige situatie eigenlijk scherp geschetst.
Voor u het weer niet allemaal geloofd:
er zijn nogal wat experts die nu al durven spreken van “het Griekse failliet”
als proefkonijn voor de volgende! Denk aan Portugal en Spanje.. Of de politici
die dit alles nog maar kort geleden naar het land van de fabelen verwezen, dat
dan toén echt niet wiste? Wel, als dat zo zou zijn dan loopt is er nogal wat incompetentie in hun kringen. Dus we zijn weer “een beetje voor het beruchte
lapje gehouden”. Elke regering, groot bedrijf en bank maakte al lang een
Grexit-scenario natuurlijk… Zelfs de grote farmaceuten hebben al afgesproken
hoe ze,-meteen ná het failliet die arme grieken-, hen gaan voorzien van de hoognodige
medicijnen. Ze leerden dat van het failliet van Argentinië en weten ook dat de
grieken bijna alle medicijnen importeren. De ziekenhuizen daar hebben nu al een
betalingsachterstand van 1,2 miljard, wordt er gefluisterd. Hun overweging is
zakelijk: de reputatieschade is bij het niet-verstrekken is veel groter dan de
kosten van 1% van de totale wereldconsumptie die de Grieken nu weg slikken. Dus
die faillissement scenario’s liggen overal… en dat is maar goed ook. Intussen lees ik al dat de grieken door vele
als afschrikwekkend voorbeeld worden gezien dus ook als waarschuwing tegen
overmoedige andere zuidelijke zwakke broeders… En om het zaakje Europees te
kunnen remmen , ná een grieks failliet, is er nu sprake van… put-opties voor
obligaties van zwakke broeders. Die garanderen kopers dat de waarde niet kan
vallen.. Er is al zoiets als een complot tegen de crisis dus maar wel ná
Grexit.
“De macht ligt in Europa voor het
grijpen”, kopte een Frans weekblad. En dat zou Frankrijk moeten bewegen tot
actie, -omdat het bij de 20 republieken en de 7 monarchieën van de EU-, het
enige land is met een presidentiële macht à la Obama. Het debat tussen de
europese liberalen en sociaaldemocraten moet nu dus door de franse president
worden geleid en de leegte wat visie en conceptie betreft moet vanuit Parijs worden
gevuld. Want de plek van dé anti-crisis manager werd vacant en de duitse
orthodoxie moet nu snel ter discussie gesteld worden. Aansluitend op de opinies
van Draghi van de ECB moet er nu economisch én politiek iemand het voortouw nemen.
Dus, óf nu een echte europese economische regering of het debakel zal onvermijdelijk
over ons komen.
Voorwaar een nogal verassend geluid uit
Parijse kringen, die ook nog even wijzen op de indrukwekkende lijst van “europese”
politici van franse bodem (van Schumann tot Delors) die nu weer eens aanvulling
vereist… In het zuiden ziet men groei vooral door middel van oppeppen en in het
noorden ziet men vooral en vooreerst die
zeer noodzakelijke hervormingen. Ai, want de groei was in Frankrijk sinds 1988
maar 8 keer hoger dan 2,5% en die was gebaseerd op krediet en tekorten. We
moeten goed zien dat we tot voor kort leefden in de “8,4,2%- tijd”, -met 8%
groei in de opkomende landen, 4% in de VS en 2% in Europa-, en dat lijkt nu
veranderd in een “8,2,0%-tijd”. Europa en de euro zouden wel eens echt “in
tweeën kunnen breken”, al zou dat de duitse mark ook enorm omhoog jagen en hun
export bedreigen. En in het zuiden, in de “Club-Med-landen”, zouden de gedevalueerde landen hun export
zien groeien, maar ze zouden eerst toch creperen onder hun enorme schuldenlast.
De introductie van Eurobonds zou de rente voor de leningen van het zuiden doen
dalen maar die van Berlijn, ook doen stijgen. Dit dat alles doet iedereen nu echt
huiveren.
Dus is het eigenlijk eenvoudig: één
Zuckerberg of Bill Gates op onze wereld kan het probleem met een greep in zijn
kassa gewoon morgen oplossen. Maar helaas, dat helpt geen fluit voor
óvermorgen…
Solidariteit is onmogelijk tussen
“partners” die elkaar intussen diep wantrouwen. Een politieke unie nastreven nu
is politiek gezien minder haalbaar dan ooit eerder… Dus zal het Europese
broddelwerkje moeten worden ontvlochten: het moet gewoon worden “over gedaan”.
En daarvan zien we nu de eerste bevallingssymptomen..
“Een pessimist is een realist die op te
korte termijn kijkt”, zei ooit een wijs mens. Volgens deze definitie is
Hollande dus eigenlijk een verhulde pessimist. Het is aardiger om te zeggen dat
hij ageert vanuit blinde wanhoop omdat
hij nu de klus op eigen bordje vond. Realisme is bij het naderen van een diepe
afgrond erg psychologisch ook moeilijk, want dan voel je de pijn van de
aanstaande val al vóór je daadwerkelijk valt. En dus hou je, als klein bang
mensje, de illusie nog maar even overeind…
Ik vrees dat we dit nu op het Europese (en
op het wereldtoneel) nu dagelijks. Dat verklaart ook dat Argentinië recent gewoon
Repsol’s bedrijven (Repsol is Spaans) annexeerde en dat Repsol niets anders
meer wist te doen dan de gasleveringen aan dat land te stoppen… Het verklaart
ook dat, -terwijl het westen steeds meer sancties voor Syrië bedenkt-,
tientallen landen gewoon handel blijven drijven met Assad en de zijnen; de
buren, behalve Turkije, voorop. Het toont dat de morele positie van het westen
ernstig is afgebrokkeld omdat “we” ons in het verleden niet gedroegen naar onze
eigen “officiële” waarden. Vanaf onze koloniale tijden, toen we gewoon de wereld
inpikten zonder enige schroom, tot aan het bedrog van de subprimes en de
financiële floppakketjes van die totaal doorgedraaide bankwereld à la Goldmann
Sachs. Waar iemand durfde te zeggen ná de klapper van 2008: ”We are doing God’s work… Dat toonde dat men
daar de schepper echt ingeruild heeft voor Beëlzebub. Zo zijn schandvlekken als Guantanamo en de
preventieve oorlog in Irak, -die nu na 10 jaar voert naar het uiteenvallen van
dit land door bommen, bloed en onderlinge religieuze haat-, ook gewoon te
verklaren.
“There’s something rotten in the
western World”, zeg ik een schrijver dan maar na, en enkel als we dat eindelijk
erkennen, kan er een begin gemaakt worden aan een andere , betere wereld. En
dat is niet de laatste keer en ook zeker niet de eerste. Wij mensen doen dat al
zo sinds Adam en Eva. Wie daarvan nog schrikt heeft een echt tekort aan
zelfkennis en ware levenservaring.
Neem toch eens die geschriften van (en
over) ene Baruch Spinoza ter hand en begrijp waarom hij leefde als een goed
mens, elke dag opgewekt was en intussen ook een haarscherpe analyse van zijn
soort uitvoerde. Hij beval ons allen aan: blijf studeren en nadenken over uzelf
en de medemensen en rust niet, want dat is onze enige kans op een gelukkig
leven. Hij was de ware optimist, denk ik dan, die ons nú echt weer iets kan
leren. Vandaar dat vele zijn werken nu herlezen en uit zijn ideeën troost
putten zonder in dat rauwe en pijnlijke sarcasme te vervallen.
Maar…
die wijze Spinoza kwam als jonge man
uit het zonnige Portugal. Waar zijn familie bij de grote progrom in Spanje en
Portugal werd weggejaagd tot in Amsterdam. Hij bedacht veel levenswijsheid in
de Lage Landen, met hun bescheiden hoeveelheid zon. Dat hele vergelijkende
gedoe over noord en zuid in Europa doet ook al eeuwen speculeren over een
mogelijk “schuld van een overdosis zonneschijn” achter die wat “ zorgeloze
houding van de olijfolie-producenten”. Waartegen ik natuurlijk fel stelling
moet nemen. Ik zie argumenten zat: onze beschaving kwam immers geheel uit zonnige
landen… voor een groot deel uit het oude Griekenland toch? Dat romeinse rijk
dat bijna 500 jaar stand hield, had toch ook een zonnige hoofdstad? En die arabieren
uit Bagdad, die later ook opdoken in het Moorse rijk in Spanje dat Al-Andaluz
heette, waar ook de geïmmigreerde joden uit het zonnige Israël een essentiële
bijdrage leverden, was toch dé ware bakermat van onze cultuur? En wie Amerika
etc. ontdekte weet u toch ook en ook waarom men in Brazilië Portugees spreekt…?
Onzin dus, ja zelfs het tegendeel lijkt eerder waar!
Dus zowel mét als zónder zon geldt: na
vallen volgt steeds opstaan. Zo werden en worden we steeds een beetje wijzer.
Ons geluk is eigenlijk dat we het steeds opnieuw mogen doen. Dus wie nu nog
steeds “elders” dé schuldige zoekt voor het Europese drama, moet gewoon een
betere spiegel of een betere bril kopen… want als het echt fout gaat in een
prestigieuze groep van democratische landen, kun je niet een dictator of éen
iemand of éen groep de schuld geven.
Dus zoek die zonnestralen op,
filosofeer meer terwijl u wat bijkleurt en herinner u ook wat meer
geschiedenis. De tijd van WOII en de aanloop daartoe zijn pas iets meer dan één
generatie geleden…
Dus kop op en hup met de geit! En ik
wens u weer veel zon toe, de zomer nadert.