WEES BLIJ, VROEGER WAS HET NIKS BETER!

NARIGHEDEN  UIT VROEGERE TIJDEN

VROEGER WAS HET “GEEN BAL” BETER!
 

DE MENS: VOOR ALLES EEN KRIJGER? 

In deze tijd van vergrijzing en ontgroening lopen we het risico pessimistisch te worden door teveel nostalgie en haperend geheugen.. Dat zegt ook de franse filosoof Serres (87 jaar) die voor "die knorrende opa's" een reeks foute zaken in herinnering bracht in een ook komisch essay.  Na zijn lange opsomming van veel narigheid (die hij zelf eemaakte!), hield hij hun voor: "om op te houden met hun pessimistische praatjes die jongeren een verleden schetsen dat verre van mooi en humaan was".  Zijn opsomming van veel groot en klein leed dat we al een eeuw lang niet meer meemaakten is bepaald overtuigend. Dus "smile en stop met die verdraaiing van dat wrede verleden" is zijn stevige boodschap!

    
En dus: geen paniek, want het geweld neemt áf!

OORLOGSSTATISTIEK  PER SOORT OORLOG

Wat niemand gelooft, omdat er een golf van geweld over ons te komen! Maar, "hoe klein is ons tijdvakje” in de lange lijn van de historie? En hoe is het echt, als je degelijk feiten verzamelt en ok  kwantitatief kijkt over langere tijd? Daarover gaat ook: “The better angels of Our Nature” (Steven Pinker, Harvard, 2011). De canadese psycholoog toont, dat sinds prehistorie en bijbelse tijden tot op vandaag, het geweld overduidelijk afnam!

Pinker verzamelde alles: genociden, burgeroorlogen, lynchpartijen, moordpartijen, huiselijk gewelden zelfs dierkwellingen…,  en trok daaruit (ok) statistisch zijn  conclusies. Hij denkt overigens, (zoals Hobbes en Norbert Elias), dat de mens biologisch gesproken niks beter werd en dat de historie de krachten toont, die ons mensen tot slecht gedrag brachten.

DE PACIFISTEN GHANDI EN LUTHER KING

HET BETERE BERICHT!

De staat kreeg het geweldsmonopolie, de handel ontwikkelde zich, de wereld werd vrouwelijker, de mondialisering kwam en de verlichting deed ons anders denken. Naarmate geweld minder voorkomt, wijzen we het ook meer af, het wordt tot iets ongewoons. Mede daardoor denken veel mensen dat er nu méér geweld komt.

HET KILLEN NAM FORS AF: ZELFS  MET 90%!

VOER VOOR ONGELOVIGEN

Gates en Zuckerberg vonden zijn boek goed, maar linkse mensen beweren dat het een te fraaie rol schetst van het kapitalisme. En stelt ook dat ideologieën veelal een negatieve rol spelen.

Het boek (in 16 talen vertaald), is er (nog) niet in het frans. Pinker moest ook vergeefs zoeken naar een frans interview over het onderwerp!  Tekenend voor het Frankrijk (en het westen?) van nu?

KILLEN: GEOGRAFISCH GEZIEN LATIJNS AMERIKA EN MEXICO NU OP KOP

 

Waarom is Pinker een der weinigen met deze visie? Zeker omdat men zelden in archieven kijkt, want dan zie je bij alle soorten van geweld een afname. Minder oorlogen, geno-cides, moorden, verkrachtingen, martelingen, doodstraffen, geweld tegen vrouwen en kinderen dus. Daar zit dus de fout: vooral in de lakse werkwijze van de media.



AFNEMEND GEWELD

Tot in de 70-er jaren waren er meer burgeroorlogen en terrorisme, dan nu. Men focusseert nu vaak op de laatste bomaanslag en zet die niet naast de eerdere. Zo worden wij banger en de terroristen blijer, want zij willen ons angst aanjagen.

Zelfs de 20^e eeuw: met twee wereldoorlogen (80 miljoen doden) en diverse genociden is niet de ergste periode! Er zijn geen gelijke statistieken over grote events van vroeger zoals: de val van Rome, invasies van Gengis Khan en Tamerlan, de slavenhandel en de diverse chinese dynastieën. Ook Rousseau vergistte zich deerlijk, over het leven voor onze beschaving, in de tijd van de mens als "jager en plukker". Die stammenperiodes waren veel gewelddadiger dan de moderne tijden.

Filosoof Burke denkt “negatief” over de mens: die een egoïstische natuur zou hebben. Maar gelooft ook dat moderne instituties meer harmonie brachten.

KILLINGS OM ETNISCHE REDENEN: PER CONFLICT EN PER LAND (Zie W-Europa!)

Veel wetenschappers denken dat mensen biologisch niet echt vooruit gaan of intelligenter en zachter worden. Maar, dat onze instituties en normen (democratische regeringen, internationaal recht, en mensenrechten etc. ) ons inkaderen  en zeer effectief geleiden.

Maar, de nazi-periode bewees ook dat het snel om kan slaan, omdat veel nare factoren samen kwamen.  De shoa kwam na een lange aanloop vol antisemitisme, romantisch militairisme, groot racisme (20^e eeuw), een te korte periode van ervaring met democratie, rare autoriteiten-verering (Bismarck), hongersnoden, hyperinflatie, geweld in de straten, de persoon en de ideologie van Hitler c.s. en grote  politieke en militaire verwarring.

Sinds de 15^e eeuw en tot 1950 werden oorlogen moord-dadiger, door “vooruitgang in bewapening en militaire technieken”. Nu zijn oorlogen minder moorddadig: ondanks het feit dat wapens zeer destructief werden. Dus we moeten vooral die wapens “beheersen en temporiseren”. Zie nu Noord-Korea en Trump.

POLITIEKE OVERTUIGING EN RELIGIE (VS)

Kant en Montesquieu dachten: de handel kalmeert de mensen. Handelsbetrekkingen maken  goederen goedkoper, dan stelen. En andere mensen werden voor ons levend meer waard! Cijfers geven hun gelijk: landen met open economieën en grote internationale export/handel tonen minder conflicten.
Je kunt vervuiling, obesitas en inkomensongelijkheid ook “gewelddadigheden” noemen. Dat doet men graag in linkse kringen. Werkeloosheid is niet best, maar toch iets anders dan een afrikaanse slaaf uitbuiten of een jood in Auschwitz vergassen. Natuurlijk brengt kapitalisme ook problemen mee.

Canada blijkt veel minder gewelddadig dan de Sovjetlanden onder Stalin. In West-Duitsland was het beter leven dan Oost-Duitsland en in Zuid-Korea is beter dan in het noorden. Komt zeker niet door kapitalisme! 

 

Hoe moet je verklaren dat overtuigingen vaak vernietigend uitwerkten? Zie de franse revolutie, het facisme, Mao en conflicten over schaarse middelen.

VS; PARTIJ EN GODSDIENST

RELIGIES IN DE WERELD

Als mensen de overtuiging hebben dat hún idee de mensheid goeds brengt, willen ze daar best geweld voor inzetten. En tegenstanders elimineren. Maar humanistische bewegingen (Erasmus), christendom (geef om je naasten, wees vergevingsgezind), zie nu de vele bewegingen tegen Kindsoldaten en die van Gates (voorkom beschadigde mensen door beter leefomstandigheden) zijn er ook volop en ze doen goed. Zie ook de protesten tegen dat politiegeweld in de VS. Daarvan zijn er duizenden, maar weinig hebben een echt universeel karakter.

 

Religies waren vaak aanleiding tot geweld, gelooft Christopher Hitchens. Uit cijfers volgt dat religies 10% van de doden veroorzaken bij genociden en burgeroorlogen. Religies scheiden op hun manier goed van kwaad: ook bij personen. Ze doen mensen ook blind vechten, zonder besef van de enorme schade en leed.

HOE? RELIGIE EN/OF IDEOLOGIE?

Dat "paradijs na de dood", devalueert ook het leven er voor. En iemand doden is hem eerder naar een volgend (beter) leven sturen…

Maar religies spelen ook een pacificerende rol: zie Luther King en Ghandi. Zij wijzen op waarden als beheersing, samenwerking en familiale zaken. King en Ghandi waren ware humanisten! Naast de geweldloze jansenisten en de liberaal-democraten. Gandhi nam beide op in zijn vorm van hindoeisme. King wees op het lijden, maar was vooral een christelijk humanist als Spinoza en Erasmus waren. Vele denken dat de tanende religies in het westen mede oorzaak zijn, van een vacuüm dat gevuld werd met narigheid. Want religie is ook regulerend..

Norbert Elias toonde dat processen kunnen “omkeren”, zoals in de VS gebeurt met moorden, sinds de 70-er jaren. Love and peace ging over verre oorlogen en bepaald niet over fout gedrag in eigen kring.

“Doe wat je wil” is op zich niet fout, maar vervangt ook andere familiale waarden. En zo stopte men met "opvoeden en controleren van kids". Babyboomers lieten hun aanmodderen en rommelen met drugs en drank. De revolutie werd geromantiseerd en de wet werd minder serieus. Het geweld etc. werd vaak aan de armoede geweten en men stopte er dus minder in het gevang. Dat werd begin 90-er jaren veranderd en sindsdien zakt het aantal moorden.

DE TWEE SYSTEMEN VAN KAHNEMAN

Sinds 1989 (de muur) zet men ons een chaotische en gevaarlijkere wereld voor: meer burgeroorlogen en terrorisme. Maar je ziet het als een “nieuwe vrede”, als je de cijfers er bij pakt. Naast de oorlogen in Korea, Vietnam en Irak-Iran waren er ook die in China, die bij de scheiding Pakistan-India, en ook de vrijheidsoorlog van Bangladesh met miljoenen doden. Sinds de Koude Oorlog zijn oorlogen tussen landen zeldzaam: de laatste echte was de invasie in Irak. Burgeroorlogen vielen van 25 in 1991 terug naar 4 in 2010. Het % doden viel van 22 per 100.000 (1959) naar 5 in 1984 en 0,2 in 2005. Zie nu de opkomende democraturen die een grote bedreiging worden van de wat geroeste democratie in teveel landen.

 

In juni 2017 stikte het van geweld: Orlando, dode agenten in Frankrijk, een deputé dood in het UK en toen Nice met 84 terreurdoden. Dichterbij regent het vele aanslagen, met gewonden en doden.. Nu: pas 5 jaar nadat Pinkers boek kwam..

Dat klopt: maar een maand vergelijken met eeuw is onzinnig. Een warme dag is ook geen klimaatverandering. Inderdaad ging de laatste 5 jaar het aantal burgeroorlogen van  4 naar 11 en het % doden van 0,2 naar 1,4. Maar dat is ver naast de cijfers van de Koude Oorlog en zelfs die van WOII. Andere doodsoorzaken: moord, geweld tegen vrouwen en homo’s liep duidelijk terug..


Terroristische groepen overleven niet en halen in 95% hun doelen niet. Vaak winnen ze via “media-oorlogen”: zie die lone wolfs van nu. Maar dit is geen land veroveren of een kalifaat oprichten. Er zijn vele volken die “vrij willen zijn”: overal ter wereld, van basken en castellanen tot in Kasjmir. En daar is komt geen IS aan te pas..

Mensen verliezen vaak hun verstand, na groot geweld. Na 9/11 namen veel meer mensen de auto om te reizen. Dat kostte 1500 amerikanen meer het leven in het verkeer: de helft van bij 9/11. Nobel psycholoog Daniel Kahneman leerde ons dat mensen risico’s niet evalueren zoals statistici, maar volgens hun herinnering aan de omvang van de impact.

Een terreurdaad als 9/11, die de kans op geweld weinig verhoogt, wordt niet vergeleken met het veel hogere aantal verkeers-doden. En de grote kans op een auto-ongeluk. De krant doet ons meer, dan goed  nadenken over de cijfers..

Ongeveer 20% der mensen is moslim en 25% van de landen heeft een moslim-meerderheid. In 2008 waren meer dan 50% van de gewapende conflicten in moslimlanden. Inclusief de arabische revolutielanden. Wat moet je er van denken? Het werd nog hoger door de vele  zelfmoordaanslagen in moslimlanden. Die landen zijn zelden democratisch, kennen ook barbaarse straffen en vervolging van afwijkende mensen. Maar dat zegt toch niet dat moslims geweldadiger zijn. Want daar komen geweldsdaden onderling veel minder voor dan in andere landen. En de meeste moslims willen niets weten van geweld en terrorisme. De islam laat zich nu te gemakkelijk als geweldsreligie neerzetten. Dat gebeurde echter ook bij communisme en fascisme.

 

Waarom blijven mensen toch het verleden idealiseren?  Dat heet “numeriek analfabetisme”: ze trekken uit één event conclusies voor alle. En het is anti-historisch: ze vergeten graag wat niet lekker zit.  We zijn dus: “competitieve moralisten”, die graag tonen dat wij de meeste tragische events kenden..

Pinker’s boek is er nog niet in het frans: “fransen zijn top-pessimisten”. Maar 3 % van hun gelooft, dat de wereld beter werd. Veel fransen denken dat we terug gaan naar de donkere Middeleeuwen.. Fransen kijken wat weinig rond in de wereld en zien positieve feiten niet. Zoals minder: armoede, langer leven, kindersterfte veel lager, meer kinderen naar school (vooral meisjes), infectieziekten veel minder… Dat is geen optimisme, maar echte werkelijkheid.

 

Pinker herhaalt: statistieken van het geweld tonen een vermindering qua trend. Dat is geen optimisme maar wetenschap. En: ja het leven blijft tragisch, want we gaan alle dood en blijven ook herrie maken ook met hen die we lief hebben.

Veel hoop en dromen zullen blijven mislukken. Maar op de brandstapel sterven werd zeldzaam, verkracht worden door de overwinnaars ook, en ook omkomen in goulags of Auschwitz. En toch kan ook morgen een H-bom alles kapot maken, zie Kim en Trump.. (Mede naar Le Point, juli 2016).           

 
Zie ook wat Luce schrijft over "het einde van het westers liberalisme"!  Deze columnist in Financial Times schreef: “The retreat of western liberalism”, na andere publicaties over val van de muur en de multipolaire wereld.

En nu dus over wat Poetin en Erdogan niet van ons willen overnemen! Hij wijst op de Koude Oorlog en zegt: “We moeten weer zorgen dat we niet van binnenuit worden verscheurd”. Want, wel 25 democratieën gingen er al aan: van Rusland, Turkije tot Venezuela. De oorlog in Irak gaf een tik: Bush en Blair maakten er een grote fout. En dan komt de crisis van 2008. Daarna komen China e.a., met een groei van dubbele cijfers. En de atlantische wereld zakt naar magere 2%.

GELD EN GELUK

GLOBAL PROBLEM

Het chinese autoritaire model komt in, zie China invloed krijgen in Afrika en latijns Amerika. Xi is tot onze verbazing nu de echte liberaal, terwijl Trump zich afsluit. Maar China moet wel, en Trump doet dat “America First” uit een vreemde impuls. We zwoeren in het westen bij de noodzaak van creativiteit en vrijheid van het woord: voorwaarden voor liberalisme. Maar nu produceren vooral de “semi-democratieën (democraturen)” de groei..

Sinds 1970 verdubbelden inkomens in Afrika en verviervoudigden in Azië. En het westen stagneerde: de middenklassen verloren bij ons. Zie econoom Robert H. Frank met zijn labour-index. In 1950 moest je 45 uur werken om de gemiddelde huur te betalen in de amerikaanse steden: en nu 110 uur. De westerse middenklassen zitten in een structurele en duurzame ontwikkeling naar omlaag.

Moet er een Marshallplan voor de middenklassen komen, opdat ze snel nieuwe competenties krijgen? En moet ons sociale protectiesysteem niet op de schop in deze “gig-economy” en die van de “petits boulots”.  De populisten zeggen: weg met die mondialisering en willen bescherming van jobs. Maar kunnen ook niks doen tegen de robo-automatisering die veel linker is dan de mondialisering! Ook die fiscale progressie lijkt aan zijn einde, zeker in Frankrijk.

Neem ook de kwestie van de “identiteit”. Als je begint met etnisch onderscheiden, scheidt je en je verbindt niet. De triomf van links, waarbij de niet-blanken steeds meer plek wonnen bij verkiezingen, drukt die blanken (nu zeker de conservatieve) in de verdediging. De minderheden wisselen.  Zie het echec van Clinton, waar vele hispanos ook niet vóór stemden, zij stemden dus “blank”!  Het bleek dat alle middenklassers en van elke kleur in de verdrukking zaten in de nieuwe economie. Dus niet het racisme werd reden één voor het populisme: maar het uitblijven van de groei! Het vertrouwen in het oude systeem brak en de demagogen pakten hun kansen.

Hoe meer de verzorgingsstaat zich terugtrekt, hoe sterker de populisten worden. De mensen zien de sociale zekerheid verdwijnen. Je kunt het prachtig vinden dat Duitsland en Zweden zoveel asielzoekers ontvingen: het westen op z’n best. Maar het werd pover gecommuniceerd en integratie-problemen werden onderschat. En vele werden bang voor hun deel van de verzorgingsstaat.

Je moet de volgers van de populisten niet blind verdoemen, want er was veel hypocrisie. Obama en Clinton waren voor het homohuwelijk: Clinton niet meer na 2013.. Men liet zich look eiden door de publieke opinie. Dus nu moeten we de massa niet toeroepen ”dat zij de foute kant van de geschiedenis kiezen”. Want dat levert “fuck you” op.
Obama maakte die genderregel over de toiletten in scholen en dat zette Trump zeker op winst! Die was er zeer gelukkig mee, want “dat toonde dat genderpunten belangrijker werden dan de problemen van de middenklasse”..

Moeten politici niet meer pedagogen zijn en tonen dat vele uit diepe armoede ontsnapten? Of enerveert dat hen die achter-uit gingen nog meer? Iemand zei dat “de miljardairs van begin 19^e eeuw armer waren dan de huidige middenklasse”. Maar nu is er veel meer dan economie van belang! Ook je plek in het geheel telt en als je tot een nietsnut voelt worden  raak je gefrustreerd.

De elites hadden beter moeten weten. “Slacktivism”, (lui activisme) was in bij de elite. We wilden steeds beter, ook voor onze kids. Maar kan dat zo doorgaan en is dat sociale kapitaal doorgeven nog wel mogelijk? Nee: die mooie existenties in Londen en Parijs komen nu ook aan hun grens, door wat zich buiten de liberale eilandjes afspeelt! 
 

Is Luce te somber? Zijn we niet gewoon in een tijd van transitie, waarin we ons aanpassen aan mondialisering en numerieke revolutie? Hij zegt: ik ben blij met wat ik bij Merkel en nu ook Macron zie. En met die herstart van de frans-duitse motor, die ook de EU oppept. Hij is optimist: ook omdat pessimisme zeker niet helpt. Maar als hij die vreselijke afgang ziet van de VS, waar men zich onderling afslacht, terwijl de chinezen opkomen, wordt hij droevig.  Macron gaat mogelijk helpen, maar we moeten het effect nog niet overschatten en te veel verwachten. Ook omdat Merkel nu steun verloor. Als hij mislukt, gaan Melenchon en Le Pen hem neersabelen. Dus is het glas nu : half vol of half leeg?

Edmund Phelps, Nobelprijs Economie 2006, denkt veel over economische groei. Een moderne economie behoeft dynamiek en de wil om te innoveren. Waarom  lukt dat de een wel en niet de ander? Een samenleving behoeft mensen met ervaring en kennis, om te zien wat  gefinancierd en doorgezet moet worden.

Tot voor kort moesten elk land voor de eigen  vernieuwing zorgen. Maar in de mondiale wereld staan landen open: men kan iets wat elders is bedacht ook oppakken, en omgekeerd. Zo wordt “andermans innovatie” die van het adoptieland. Het verschil tussen imitatie en innovatie wordt nu ook miniem..

De dynamiek van een economie berust op een samenspel van krachten en competenties, daarop leunt innovatie. Willen veranderen, het talent daartoe hebben en openstaan voor nieuwe zaken. En zich niet door problemen en omstandig-heden laten tegenhouden.

Marktcondities spelen een rol en er kan even tekort aan nieuwe ideeën zijn: zoals een artiest inspiratie kan missen. Het innovatie-ritme kan sterk schommelen: ook bij veel dynamiek.

De actuele groei in een land zegt weinig over de dynamiek. Een mondiale economie, waarin dynamieken van landen inwerken, kan dezelfde groei hebben, ondanks verschil in salarissen etc. Handel drijven met dynamische landen is gunstig, zeker als je producten van andere landen imiteert (in betere versies). Zie Italië 1890-1913: daar groeide de productie per uur toen even hard als in de VS, maar het zat op een 43% lager welvaartsniveau. Maar de dynamiek in die twee landen was echt niet vergelijkbaar.

Wie goed kijkt ziet dat het vooral om ideeën gaat. Alle goederen en diensten van nu zijn de resultaten van eerdere ideeën. Een moderne economie moet vooral bezig zijn met vernieuwende ideeën. Verbeeldingskracht is essentieel voor succes: het zien van nieuwe mogelijkheden en nieuwe behoeften. Dus: “strategische visie hebben is essentieel”: denk aan Steve Jobs. Hij was nieuwsgierig en hield van “nieuw denken”. Zonder motivatie om te zoeken en genoeg middelen, is imagination onmogelijk. Zie de nieuwe Apple I-Phone..

Een mix van motivatie en financiële en niet-financiële prikkels, dat is nu de brandstof. Vele uitvinders zijn afhankelijk van financiers/investeerders: soms helpen ze tegen een deel van de opbrengst. Een dynamische maatschappij vereist mensen met bepaalde ideeën en gedrag. Mensen die kunnen geloven, kansen grijpen en die enthousiast zijn door nieuwe kansen. Die niet terug schrikken, maar die zich laten inspireren door perspectieven.

Zo’n betoog roept de vraag op hoe vergrijzing en ontgroening hier hun rol spelen. Want

VERGRIJZING EN ZORGKOSTEN

bejaarden vinden niet veel meer uit en jongeren zoeken energie en dynamiek om zich heen. Ouderen houden niet van risico: ze willen vooral rustig verder leven.

Japan leert ons hier nuttige lessen. Tientallen jaren ontbrak groei en de deflatie sloeg toe. Er is een groot begrotingstekort: staatsschuld van 230% (!). Die minder zwaar weegt, want ze wordt uit besparingen van welvarende ouderen gefinancierd. En niet uit buitenlandse leningen! Dat heet: “interen”, op oud, vroeger verdiend geld. Jongeren huwen er weinig en kinderen zijn schaars.

ONGELUKJE GEEN OPZET..

Innovatie, ooit hét product van Japan, zie je nu vooral elders. Japan heeft geen spoortje Silicon Valley! Hun robottechnologie is de uitzondering: maar die wordt enorm gepushed vanwege de vergrijzing en arbeids-tekorten! En: het land weigert stoïcijns elke vorm van immigratie: het staat enkel arbeiders van elders uit Azië toe en op tijdelijk contract!  

UITGAVEN BEGIN 21e EEUW Nederland

Kortom: Japan heeft weinig toekomst, het zal afzakken. De brandstof voor groei: dynamiek, creativiteit en energie ontbreken. Demografische politiek blijkt een strategisch element.  

Duitsland volgt Japan maar het wil niet ten onder. Dus pakte Merkel haar kans toen ze die miljoen gevluchte syriërs zag in de EU: die niemand wilde. Zij besloot haar land mee te nemen op de moeilijke weg van “integreren van massa’s mensen uit een andere cultuur”. Niet uit roekeloosheid, maar om het land breed en diep wakker te schudden. Over hun  dodelijke trend van “grijs zonder groen”. Zie haar succes: niet met een flitsende integratie, maar met een volk, dat steeds beter begrijpt dat er “buiten verjonging en dynamiek moet worden getankt”. Want “keren”, neemt een generatie of twee..

Nu zie je ook in Nederland eerste tekenen van de politieke bewustwording hierover, over een probleem, dat Wilders c.s.  krampachtig meden. Ook Nederland heeft “de duitse ziekte” en zal het immigratiemedicijn moeten slikken. Daarbij is een schokkend feit dat heel Europa (!), een grote vergrijzende boel is geworden. West en Oost: dus daar is niks te tanken. En omdat Afrika buurland is en daar 70% onder de 25 jaar is, zal er dus “zwart moeten worden getankt”!  

ZIE HET GROENE AFRIKA EN Z-AZIE

Maar het gemene volk wil dat niet weten, maar voelt ook de stijgende zorgkosten (nu 30% v.h. BBP!) en de tekorten op de arbeidsmarkt nu de economie aantrekt, dit gaat ons genadeloos beleren. Terwijl Wilders inventariseert hoeveel deuren er in Z-Europa openstaan. Die hij samen met Orban en co wil sluiten. Populisten leven vooral van afgrijselijk simplisme.. Dat gaat er lekker in, vooral bij de afgehaakte ouderen..

Er speelt zich om ons heen dus een drama af. En Parijs liet weten dat ook bij hun het aantal kids per vrouw nu daalt.. de laatste sluit aan. (zie ook La prosperité de masse, Edmond Phelps ).

 
Conclusie: vroeger was de mens au fond gewoon die van nu, maar zijn wereld werd anders. En dat bepaalde zijn veranderde gedrag.

We moeten dus de leefwe-reld zo inrichten dat het goede wordt gestimuleerd en het kwade wordt beheerst. En hopen dat er geen te grote rampen over ons komen. Daarom is een organisatie als een (liberale) democratie of een andere van belang voor vredig en welvarend leven. Dus is het daarnaar zoeken en daarna ook zo construeren essentieel.
“Wie een oorlog begint roept grote ellende op”, er is niets gemener dan vechtende mensen. Dat zien we weer en het lijkt 100% op vroegere tijden. Conflicten uitpraten, overlegorganen koesteren (VN en zijn vele subs) die ook partijen uit elkaar houden (blauwhelmen), onderlinge handel bevorderen (=afhankelijkheid) en genoeg filosoferen dat is dé kunst. Het is ook een simpele kwestie van “wereldorganisatie”! Maar het daarover eens worden met 230 landen, is het eerste struikelblok.

De mens kan dus gelukkiger leven, maar moet dat zelf goed organiseren. En daartoe de condities scheppen of onderhou-den. Dat is ons lot en onze plicht. Maar nu ben IK u iets aan het verkopen: wat wil ik van U? Wel eigenlijk niet meer dan dat u goed om u heen kijkt: want de verre wereld is nu mer dan ooit bepalend. Ook voor uw eigen pensioen en voor de betere job van uw kleinkinderen..

Voor onze erfgenamen moeten we nog even een wijs voorbeeld zijn..

 

Léon de Marsilho,   5 oktober 2017