POTPOURRI MET DE SMAAK VAN MORGEN

 

EEN “POT-POURRI” DIE SMAAKT NAAR MORGEN

    “Wat verandert er op vandaag niet”, vragen vele zich af.

Sommige antwoorden: dat is mijn inkomen, want salarissen lijken stil te staan in het westen. Pensioenen idem: die werden zelfs gekort! Koopkrachtverlies in 10 jaar voor nogal wat nederlandse pensionado's (als uw blogger) ca 25%. 
Rijkspensioen + industrie-pensioen werden twee keer gekort en de AOW werd lang niet-geindexeerd. Gelukkig, was het “eigen bedrijfspensioen” prima geregeld én bleef de inflatie bescheiden..

Op prijsgebied veranderden veel: zoals goedkopere numerieke apparaten en andere (aziatische) importen. Ook auto’s en hun brandstof, vliegen en cruisereizen werden goedkoop. Maar wonen werd duurder, -vanwege tekort aan geschikte woningen-, waar-door huren en woningprijzen stegen. Met name in de steden, waar nu iedereen naar toe wil. Leve de nieuwe giga-supersteden, want enkel daar is goed werk te vinden. En “de campagne loopt leeg en wonen kost er weinig”.
Vele oudjes met afbetaalde huizen zijn de nieuwe rijken, dus zoeken overheden daar om wat te pakken.. Zie die westerse vergrijzing en ontgroening en die premies: de zorg pakt 30% van de alle uitgaven en... we worden nog ouder.. Terwijl het aantal werkende,-dat betalen moet-, afneemt. Dus, ook in de huishoud-budgetten waren veranderingen groot en dát merken mensen direct. Enorme veranderingen op andere gebieden vallen minder 

op. Naast het politieke populisme, de verbrokkeling, de migratie, de toegenomen spanningen in de wereld  en de nieuwe despoten met hun democraturen, beweegt er echter nog veel meer..... 

De giga-veranderingen van het soort:  “NIBC en AI”  blijven nog wat onzichtbaar maar zijn groter dan ooit. En gaan binnenkort de directe leefomgeving drastisch veranderen. De Nanotech (= N), de Numerieke-tech (= I) ,de Biotech (=B) en de brein-wetenschappen (=C):  ze razen voort. De robots en de AI  zitten overal op het internet, staan met duizenden in de fabrieken en dienen ook al in bejaardenhuizen..

Omdat er veel meer techneuten tegelijk op de wereld bezig zijn en idem veel meer weten-schappers, én de vindingen op elk gebied ook binnendringen in andere gebieden, gaat het high-speed. In de medische, techno-logische, energetische en communicatie sector gaat “alles gelijktijdig op de kop”. En dan kan het onderwijs niet achterblijven, omdat we ook  meer snappen van “intelligentie",  hoe hersens werken en van  hoe mensen “leren en zich ontwikkelen”.  Dat jaagt het tempo hoog op. En nu we zelfs “goddelijk gebied ” betreden en wij “mensen gaan maken en veranderen”,  worden vele echt bang.  Dat robots slimmer worden dan mensen, maakt alles nóg akeliger. Of gaat ons dat nou net helpen, “om de baas van de robots te blijven”? 

Dagelijks horen we van vindingen en hun toepassingen. Denk aan fabrikant Dyson die ons al jaren verrast met high-tech huishou-delijke apparatuur. Hun stofzuiger is een wondertje en idem hun  ventilator (die ook verwarmt). Zie ook de handdrogers boven de waterkranen! Dyson paste echte industriële vindingen toe in de apparaten van de huishouding!

Zie die micro-mobiliteit (transport-ontwikkeling): mensen razen ons op het trottoir voorbij op "eigen" wielen. Ze willen niet meer wachten, kaartjes kopen en nog vlugger reizen! Wat we ook zien in de liftwereld, waar die supertorens alles op de kop zetten. Honderden meters omhoog "reizen" moet ook sneller en waarom geen liften gemaakt die niet aan kabels hangen, maar die magnetisch voortrazen? Zoals die modernste Japanse treinen? En waarom die liftkooien niet ook horizontaal bewegen? Als een soort van metro dus, binnen de torengebouwen. 
De bitcoin met blockchain-techno, is geaccepteerd. De grote banken doen mee, want ze begrijpen dat de bitcoin (en de tientallen ander cryoto-valuta) de bank als tussenpersoon uitschakelen! Transactiekosten nul en geen toezicht meer: want de bitcoin kent geen land en geen Centraal Bankregiem!
Zelfs blind zijn verdwijnt, via DNA-trucs of met numerieke technologie (camera en digi-netvliezen). En: uit franse zee-wormpjes kan hemoglobine worden gewonnen die veel meer zuurstof bevat. Waardoor orgaantransplantaties voor 100% gaan slagen en bij infarcten veel schade voorkomen wordt!
  
Nucleaire energie lijkt "passé", kerncentrales sluiten in het westen: zon en wind wonnen het. De franse EPR is veiliger, maar zeer duur en die verloor veel vertrouwen. Maar, de energie-behoefte groeit zo sterk (opkomende landen), dat enkel kerncentrales daarin 
goedkoop kunnen voorzien. Dus het aantal kernreactoren gaat van ca 400 naar het dubbele! Rusland, Z-Korea en China zijn de nieuwe kernexperts.
Het afbraak- en afvalprobleem belast het westen zeer: wanneer lost iemand dit op? Een verontrustend miljardenprobleem, dat wacht op een genius! En intussen werken een dozijn landen in Caderache samen aan kernfusie! De "imitatie van onze zon", die geen afval achterlaat en enkel gassen nodig heeft die overal zijn? De testreactor start over 2 jaar... 
Kim, "the rocketman", gaat de afvalellende zeker niet oplossen! Hij wekte op sluwe wijze de kernwapen wedloop tot nieuw leven. Na jaren van "afbouw" ligt alles weer open. Iran en andere wachten op hun kansen, in een labiele wereld met grootmachten
 die elkaar wantrouwen. Wie temt de dwazen?
   

Wat is intelligentie en hoe moet je die meten? Is er "één intelligentie" of zijn er soorten? Wat leren metingen over die verschillen van mens tot mens? In het DNA werd geen “intelligentie-gen gevonden! Maar we ontdekten wel de belangrijke "hersen-plasticiteit”: leren en ontwikkelen blijkt levenslang mogelijk! En: in de vroege jeugd wordt veel bepaald door ervaringen en pedagogie. Leren kan doorgaan tot ons lichaam sterft. Hersens kunnen wel ziek worden, maar worden niet “ouder”. De kijk op dit gebied veranderde enorm en daardoor ook de visie op opvoeding en onderwijs. Dat moet ook "om"! Zie de grootse plannen van de franse minister Blanquier.

“Talent werd het nieuwe goud”, maar wat is het precies? Is het “de som van meerdere eigenschappen"? Is het een gift (dus “ongelijk”) of moet je het ontwikkelen?

Leren AI en robots ons meer over wat het is? En waarin blijven menselijke talenten "beter" dan de slimste robots en machines? Of kunnen ze uiteindelijk toch alles (beter) (na)doen?  

Kortom:  daarom deze “pot-pourri-blog”, met enkele illustraties van veranderingen op diverse terreinen. Zet u schrap en weet: het is het topje van de nieuwste ijsberg!  U moet na het lezen, -voor nieuwsgierigen ook de details hier beneden-, maar zelf uw  conclusies trekken. Er gebeurt iets dat diepe invloed heeft op de komende tijden.
Kenmerken: “enorme breedte en hoog tempo” en alles zal  diep “insnijden" in ons leven. Bij de dagelijkse dingen (leefsfeer), maar ook in moraal en waarden, religie, filosofie, wetenschap, en zeker in de (wereld)politiek. Daarbij gaan historische diepe culturele en morele verschillen, vóór alles bepalen wie “het snelst en het verst durft te gaan”.  En die wordt dan "the biggest boss".
Dus let's go.....

 

 

VOOR HEN DIE MEER WILLEN WETEN:
                                                      ZIE HIERONDER  DETAILS

"POT-POURRI" INGREDIËNTEN

-MANIFEST (MARX + LENIN) ZIT ERNAAST

-ONS VERLEDEN WORDT EEN GEVANGENIS

-SNELLER MET DAT OUDE WIEL

-LIFTEN GAAN “ALLE KANTEN OP”

-DE BITCOIN IS BLOEDSERIEUS

-KERNENERGIE WEG EN ATOOMBOM BLIJFT

-OP TALENTEN WORDT GEJAAGD
-NIEUW-DENKEN: INTELLIGENTIE EN LEREN

MARX MANIFEST
  De russische revolutie en Lenin zijn 100 jaar geleden: tijd om het Communistisch Manifest te checken. 


Vrije concurrentie maakt monopolisten (= uitzuigers van arbeiders). Industrie en financiële wereld controleren de economie: financiers worden de baas. Export van kapitaal wordt export van handelswaar  (naar “koloniën”) en alles wordt beheerst door wat  monopolisten. En dus: herverdeling van rijkdom kan enkel door oorlog en revolutie.

Daar zit nogal wat verkeerds bij. De financiële wereld is machtig, maar omdat de staten terrein verloren! De armen profiteerden enorm van groei: zelfs meer dan de rijken. De export naar de “koloniën” kwam er, maar leidde tot armoedebestrijding voor miljarden mensen. En zie ook Steven Pinker: de wereld werd vreedzamer dan ooit, dank zij de liberale democratie.

De visie van Lenin en Marx wordt regelmatig aangehaald, in Frankrijk door Onfray , Zemmour, en Badiou. Die zich door feiten en cijfers niks laten bijsturen. Het blijft simpel: Rijk wint het van Arm. De financiële wereld commandeert alles  en dat leidt tot oorlog door competitie.
Het heeft de charme van de eenvoud: arm tegen rijk en de motor van alle ellende is mondialisering. Hoor de LFI en het FN ,die dit lied graag zingen.

Er is maar een punt waar Lenin gelijk kreeg:  in de numerieke economie en de opkomende AI, die nogal oligo-polistisch werd. Enkele grote bedrijven winnen het daar en werden onaantastbaar.  Maar het gaat niet om geld: maar om dominante posities in technologie. Men won een internationale klantengroep en liep weg  van de andere bedrijven. Hun concurrentie verzwakte en dat verschaft de Gafam  monopolie-power. 
Nieuwe concurrenten lukt het niet in te stappen. De concurrentie doet hen winnen en die brengt ook dé sociale veranderingen. Zeker niet de klassenstrijd.

 

   
Dat banenverlies door AI en robots doet terugdenken aan hen die vroeger de machines kapot sloegen. Die lijken nu te zijn vervangen door adepten van het algemene basisinkomen. Die  laten de moed zakken en willen niet horen over  her-opleiding en omscholing.

Denemarken en Zwitserland laten zien hoe dat helpt, zeker als je daarbij de juiste ww-voorziening in de overgangstijd schept. En er komen ook nieuwe of sterk veranderde banen bij! De steward wordt door robots vervangen, maar gaat aan beveiliging doen en wordt “vrederechter” aan boord. Ook Big Data en AI, etc. roepen totaal nieuwe banen op. Wat dacht u van de hoge eisen bij cybersecurity? Het probleem is nu: we zien de nieuwe en veranderde banen nog niet scherp!

De manier van werken in vele beroepen gaat op de schop en dat vereist bijscholing en er komen nieuwe jobs naast de verdwijnende.

Een goede sociale communicatie plus een hoge ww-bescherming en gecombineerd met om- en bijscholing, kunnen de overgang mogelijk maken.

   Er moet wereldwijd naar talent gezocht worden, zie hoe Silicon Valley dat al jaren deed  voor zijn vele wereldtoppers. Waar de EU niets van laat zien, maar China wel.  Daar moet voor betaald worden: weg dus met laagbetaalde R&D “à la francaise”. In de VS betaalt men 10 à 500 keer meer dan bij de CNRS. En een Nobelprijs van 1 miljoen is nu de nieuwe maat en niet een kleine gouden medaille. Frankrijk moet snel naar 3% van het BBP voor R&D en het frans-duitse Jedi-project is een prima zet. Die lijkt op het amerikaanse (militaire) Darpa.

R&D is de voorwaarde om het benodigde deel van de welvaarts-koek morgen te kunnen pakken.  Dat is het juiste beleid ook tegen de populisten, pessimisten en de subsidieverstrekkers.. En leg het Manifest dus maar bij de fraaie historische boeken!   
 

PRIVACY

    Wordt de moderne mens tot gevangene van zijn verleden? Tendensen van het ergste soort en de gevolgen zie je in TV-series ( Black Mirror, UK).

Over elk van ons wordt van alles en nog wat in data vastgelegd: deels nodig voor overheid en onze veiligheid. Zie nu wat er met die sexrellen gebeurt in het verleden van illustere personen. De politiemensen dragen camera’ s, in auto’s zitten camera’s en wie draagt straks niet die ring met camera er in? Mannen en vrouwen, en zeker de perversen.

We zien overal informatiediensten inzetten om “alles over ons vast te leggen”. De profielen van elk van ons,  geven grote schrik als we ze zien. Facebook, Google en wie niet pakken, onze data soms via cookies en verdienen er grof geld mee. Waardoor ze hun diensten “gratis kunnen aanbieden”. 

In de anonimiteit verdwijnen of alles weigeren gaat achterdocht oproepen en het geeft vertrouwen als je wel mee doet. Maar dat kan tot een hel worden, omdat het elke transgressie (=diepe verandering) in je leven onmogelijk maakt. Wat nu dus te doen?

Weigeren en verzetten of meegaan? Of scherpe en gecontroleerde eisen invoeren voor die data-verzameling? Vooralsnog is dit niet echt urgent, maar dat zal het  zeker worden. (mede naar Attali in LP nov. 2017).

 

 WHEELS: MICRO-MOBILITEIT

    Sommige zien “terug naar het wiel” als dé vervoersoplossing. Een toenemende groep mensen racen op trottoirs op “apparaten met een of meer wielen”, voort. Dank dus aan de mens (van voor JC) die dat wiel uitvond.

Daarna vonden mensen de electriciteit uit en de batterij om die in op te slaan. Lichaamskracht puur of geholpen door e-motortjes (op batterij)  geeft nu vrijheid en snelheid elke verplaatsing. We hoeven stakers en wachtrijen niet meer te vrezen: die “wieltjes zijn puur modern geluk”. Vouwfiets, step, skateboard, rollers, hooverboards, monowheels, en hun variaties duiken op in het verkeer. Veelal voor het reisje “woning-werk”, maar ook voor klantenbezoek of winkelen en je neemt ze mee in een rugzak. Duizenden nieuwe vervoers-apparaten zijn verkocht: ook al kost zo’n ding soms 800 euro. Michel Onfray (Fr) ziet hierin niet meer dan “wat volwassenen met oordopjes, vol tatouages die rondracen op wielen”.

Micromobiliteit wint snel terrein. We houden steeds meer van ons buiten verplaatsen, fysiek inspannen en willen sneller zijn dan voetgangers. Ook op vliegvelden, in stations, in bedrijven en zelfs in overheidsgebouwen zie je de “wheels” al. Er staan al agenten  en ambtenaren op. De oude voetganger vindt dit maar link en men dus na over reglementering. Want alleen  fietsers onder 8 jaar en gehandicapten in rolstoelen mogen op het trottoir in Frankrijk. In Barcelona zijn ze in het centrum… verboden!  Vele denken dat je het toe moet toestaan: tot 6 km/uur en ook op trottoirs. Of tot 30 km/uur, op busbanen en fietspaden?

In 1930 waren er in de VS al mono-wheels van 2 meter diameter, waarop  een verbrandingsmotor zat + een stoeltje voor de berijder. Toen ontbraken de batterijen en liep het op benzine.. . Nog even en u rijdt op zonne-energie met een paneeltje op uw hoofd. Ach dit lijkt een geringe verandering, een mode. Toch drukt het iets anders uit: vrij zijn, niet geremd door ouderwets en duur transport,  ook anders zijn en nog meer zelfverzorging . De overheden zijn dus gewaarschuwd!  

 

 WANDELENDE LIFTEN
Onze liften gaan morgen  “alle kanten op”. Als appartement-bewoner op etage 7 “in big town”, stap ik dagelijks in liften.  Die “gewoon op en neer” gaan en aan kabels hangen. Maar in Rottweiler (Du), -in een toren van 240 meter hoog-, hangen de liften aan “platte ultraropes”, die veel lichter zijn, geruislozer en met minder energieverlies en.. die sneller gaan.. 

Dit is nog niet het nieuwste: want  dat zijn liften met platte kabels of.. zonder kabels en met magnetische voortbeweging. En zelfs met brandstofcellen en .. met vrije horizontale verplaatsing!  Dat wacht ons nu in het land van de liften. De grote liftenbedrijven (Otis, Koné etc.) zijn volop bezig, omdat gebouwen veel hoger zijn, wat veel tijd voor liftreizen veroorzaakt en soms ook kabels onmogelijk maakt. Magnetische aandrijving (zoals bij de nieuwe zweeftreinen) bevrijdt liften van het enkel vertikale bewegen: horizontaal komt er aan. Ook is er dat energie-aspect: het moet zuiniger en minder CO2 oproepen.

Liften waren altijd veilige transportsystemen en prima beveiligd. De lift met Ultraropes (carbonfiber met beschermlaag) heeft twee keer langere levensduur. Een finse uitvinding en prima voor de superhoge gebouwen van nu al 600 meter! Nu al: drie keer zoveel  +200 meter torens dan 2 jaar geleden. We gaan dus vaker “in de lucht wonen in supersteden”.

Ultraropes zijn  60% lichter en pikken 15% minder energie in. Thyssen-Krupp kondigt voor 2020 de lift zonder kabels aan, die zich zowel horizontaal als vertikaal verplaatst.  Men denkt men aan multi-liften waarbij de cabines (magnetsich aangedreven) als het ware door elkaar over “gangen en door schachten  gaan”. Volgens het aandrijfprincipe van de japanse Maglevtrein. Dat werkt al jaren prima, maar er moet veel energie worden toegevoerd bij een trein en gelukkig veel minder bij een liftkooi.

In Rottweiler zie je liftkooien op elkaar wachten op kruispunten, net als een metrosysteem!  Er “rennen dus meerder liftkooien achter elkaar aan in dezelfde schacht”: 3 of 4 zelfs in een toren van 250 meter. Dus de hoogte van de toren is geen punt meer voor liften!

En hoor ook over: de waterstoflift van Otis met batterij en zonnepanelen op liftkooien die buiten het gebouw “reizen” (in de zon dus). Met een brandstofcel, die water omzet in waterstof. Dat is DE oplossing in Afrika en het MO, met veel zon. Waar de lift ook s’nachts moet functioneren en dus is energie-opslag nodig. Dus stopt men de waterstof stopt in magnesiumschijven (tegen ontploffing)  en alles wordt piepklein. Je stopt het nodige in de kabels en dat doen ze al in Gien (Fr). Algemene toepassing  gaat nog even duren, want er is veel nieuw bij.

Na 50 jaar gaat de lift ook evolueren en is geen rem meer op hoge gebouwen. Dus: de stad verandert in silhouet wat nu gemakkelijk: ook door andere liften.

DYSON'S VINDINGEN 

   Na de superstofzuiger en high-tech-ventilator van Dyson, die wat duurder lijkt maar ook keigoed  is (ik stofzuig tegenwoordig graag, zeer snel en zonder kabel!).  Er kwam ook een super-haardroger en toiletkranen met super-handdrogers “er  boven”… Geen stofzuigerzakken of handdoeken meer nodig, niet is “op” en het is snel en efficient. Dyson begon met hightech in huishoudelijke apparaten toe te passen, die er al jaren elders was. Dat is de grote nieuwe move: pak op wat bekend is en zie waar het nog meer goed kan doen!

DE BITCOINBANKEN 

    Het “kunstgeld” dat bitcoin heet,  wordt nu serieus! Grote banken beginnen de bitcoin te gebruiken,ook al kun je een bitcoin niet vastpakken.

We  weten hoe wild de “waarde” ervan zich gedroeg:  koers januari 2015: 230 dollar, daarna een scherpe trend omhoog naar 4170 (!) dollar dan een duik onder de 4000 en dan weer steil omhoog..  Een wilde boel: dat duidt op veel speculatiegedrag van “korte termijn scoorders”.  Virtueel geld bestaat al jaren ook in kleine gemeenschappen die “onderling betalen met eigen lokaal geld“ organiseerden, om die kapitalisten van banken buiten te sluiten. Als de groep de eigen valuta vertrouwt, werkt het prima! En zolang niemand “valse” maakt, gaat het goed.  Want er  komt vaak nog papier aan te pas. Bij de grote moderne op internet niet: daar vervangt een internettransactie het bankpapier..

Er bestaan al tientallen crypto-valuta op het net: de bitcoin is nr. 1.

Die staat nu trots tussen, goudbroodjes en CAC 40 aandelen! Steeds vaker organiseren banken en beleggingsfondsen conferenties over de nieuwe valuta, die druk bezocht worden. Want bitcoin-bezit is via moderne ijzersterke blockchains  (gesloten, gezekerde transacteketens)  super beveiligd en onttrekt zich grotendeels aan het zicht van de fiscus. En er is geen land aan gekoppeld en geen enkele centrale bank regeert er over! Virtuele deviezen zijn een realiteit (er zijn er al 900!) en moeten nu ook aan het dure bankpubliek worden verklaard en aangeboden . .

Diverse fondsen in Frankrijk en Zwitserland gaan beleggingen in bitcoins doen, die zich dus onttrekken aan toezicht-instanties. De belangstelling voor bitcoins groeit snel,  zeker na zijn sprong met +1640%! JP Morgan is al in en trekt zich niks aan van de twijfels, die sommige zaaien. Goldmann Sachs bestudeert ook de bitcoin (en co business) en gaat starten. En het IMF  zegt “dat hun bestaan niet meer ontkend kan worden”.. 

Want er is nu ca 73 miljard in belegd en soms gaat er op dagen 1 miljard omzet in om! Dus gaan banken operaties in bitcoins ondersteunen, eerst voor hun wat wildere cliënten.

De bitcoin is eigenlijk van iedereen en niemand  en statenloos. Maar dat deert 20 miljoen beleggers niks. Niks illegaals overigens. Geen zorg over banktoezicht door landen en geen banktoezicht-interventies.. Het IMF ziet er zelfs voor landen met zwakke valuta en instanties een alternatief in.. voor de dollar! En Japan liet de bitcoin toe als officieel betaalmiddel: de bitcoin is here to stay dus.

Uiteraard is de maffia blij met dit “verborgen geld” hier kun je zwart geld “internationaal en onzichtbaar witten” wat interessant is en dit verklaart mede het succes.
Crypto-valuta schakelen bankussenkomst uit: de bitcoiners betalen en ontvangen “zelf via internet”: geen bankkosten dus en razendsnel. Het is gewoon een kwestie van vertrouwen en u weet dat u nu ook uw “brieven” (E-mails etc.) aan het internet toevertrouwd en niet meer aan de oude PTT.  Over het briefgeheim maakt u zich ook geen zorgen. Uiteraard volgen in de bankwereld ontslagen net als eerder bij de PTT! Je komt de bitcoinwereld in door met echt geld bitcoins te kopen tegen dagkoers en gaat er uit via dezelfde weg. Zolang in uw zakelijke bitcoinkring iedereen aanwezig is handelt u gewoon in dure of goedkope bitcoins. Binnen het systeem is de koers immers oninteressant. Maar als u er in of uit wil is het anders.  U ziet het: zelf uw geld bleek niet veilig voor de grote veranderingen..

NUCLEAIR IS UIT MAAR... 

   In Frankrijk liggen 9 reactoren stil, geen een werd echt  afgebroken: want dat kost goud. Macron zei: “Niemand weet precies hoeveel dat kost”!

Kernenergie werd 70 jaar geleden dé grote change op energiegebied; in het kielzog van de atoombom. We kenden de gevaren en twee rampen (Rusland en Japan) toonden ze recent keihard. En we wisten ook van dat linke, dure kernafval. Wereldwijd draaien 450 reactoren; 110 staan er stil. Ca 20 zijn echt afgebroken, 50% daarvan in de VS en niet één in Frankrijk.. EDF wil dat later doen en berekende dat slopen 27 miljard zou kosten: van alle (=58) dus. En dan nog eens 60 miljard, als je het beheer van kernafval bijtelt.

Een reactor afbreken kost 350 à 500 miljoen, zegt EDF, maar een expert  van Global Chance lacht daar om. E.ON (Du) schat het op 1 miljard. EDF rekende niet écht aan het  voornemen om het nucleaire in 2025 terug te brengen met 50% (= 17 reactoren minder). Hulot verschoof het gauw naar 2030-2035.. Men gokt nu op langere levensduur: 40 jaar werd 60!  Sinds 1950 dacht EDF niet serieus na over afbraak: de euforie was te groot.

Er moesten eerst nieuwere komen en intussen zou dat afbraakprobleem worden opgelost door nieuwe technologie.  9 oude reactoren liggen stil: sommige tientallen jaren. Brennelis (experiment) haalde 18 jaar en 6 jaar geleden begon de sloop. “Klus gereed”: in 2032 =40 jaar na stilleggen en operatie van 482 miljoen. Idem voor Creys-Malville, plat in 1996: te gevaarlijk. Afbraak: 2028 (=30 jaar na sluiting). In 2016 besloot EDF tot andere afbraaktechnologie wat betekende dat de meesten niet worden afgebroken voor einde 21^e eeuw.. 

ASN (toezichthouder) lacht over EDF, dat wazig doet en rekent op schaalgrootte-effect! Duitse offertes, hier wil men technologisch vooraan lopen, zijn er. Demo-centrale (Chooz) stopte in 1991, decreet ontmanteling in 2007 en moet weg in 2022; na 15 jaar. 15 jaar is nu “de rekennorm”. Critici geloven dit niet: de centrales zijn erg verschillend. Het hele project bleef omstreden en vaag en EDF heeft van de drie bedrijven (EDF, Areva en CEA) het minste expertise. Ook bleek dat “Parijs” de ontmantelingskosten: maar voor 31% meenam.. UK rekende: 100%, Nederland met 94, Duitsland met 83% en dat toont de wazigheid. En de komende problemen.

Intussen zijn er twee EPR-constructies (Finland, Frankrijk) en hoopt men op meer verkoop aan het buitenland. Terwijl de prijs enorm is, vertragingen gigantisch en de concurrentie fors toenam. Rusland, Zuid-Korea en.. China zijn dat, met kleinere en goedkopere.

Kernenergie toont nu wat de laatste factuur is bij het opruimen. In de EU denkt intussen niemand meer over kerncentrales: Duitsland begon al te stoppen. Maar: wereldwijd zijn er  +400 gepland en  tientallen in aanbouw. Want (behalve de superveilige EPR) nucleaire stroom is goedkoop én men haalt kan langs andere wegen niet tijdig genoeg energie produceren. Hoe dan ook: die kernenergie blijft nog eeuwen bij ons. Maar voor westerlingen: “niet meer naast eigen deur”, tenzij u bij afval woont. En pas op: dat giga-afvalprobleem zou tot een nieuw en slim (high-tech) idee kunnen leiden.  Zoals: het energetisch hergebruiken van … hopen afval! Kernenergie (splijtingstype) bleek te link en daarom zetten 12 landen al 50 jaar op Caderache met kernfusie-high-tech. De grote testinstallatie draait binnenkort: dat geeft nieuws over materiaalgebruik bij zonne-hitte...      

KOMEN KERNBOMMEN WEER IN?   
We praten zeer serieus over atoombommen! Het project Global Zero (2008, waaraan 300 leiders deelnamen), wilde  “nukes naar 0 terugbrengen”, uiterlijk 2030. En het New Start verdrag VS-Rusland, voorzag in terugbrengen van de koppen: naar 1550 in 2018; het ligt nu stil.
De huidige leiders ( Trump + Poetin) praten over nieuwe nuke-boys. Trump zei: “Laten we Z-Korea en Japan ook maar de bom geven”! En hij wil ook het Iran-verdrag openbreken, dat Xi (China) Kim in bedwang houdt en (en passant) dreigt hij N-Korea te vernietigen.. Het nucleaire gevaar is vol terug in een zeer labiele wereld, waarin geen “geaccepteerde baas” bestaat..

Pas op: Kim kan Seoul met één bom vernietigen en zette 10.000 kanonnen gericht op het zuiden. Valt hij aan: dan wordt dat zijn dood (en van zijn volk). Speelt Trump met de idee van “de preventieve aanval” à la Irak? Kim: 1,4 miljoen soldaten, diepe tunnels (tot in Z-Korea) en veel ligt zeer diep onder de grond. In 1968 kwamen elitetroepen tot het paleis van de Z-Koreaanse president Park Chung-hee! Kim heeft ook: +15 raketbases (deels onbekend) en ca 30 à 60 bommen. En duizenden kanonnen voor chemische granaten. 10 miljoen zuid-koreanen wonen op 50 km van de 38-ste parallel.. Het aantal doden bij een conflict wordt gigantisch.
Toch: daalde het geweld in de wereld sterk (zie Pinkers analyse), en in alle vormen. Kwam dat wat het nucleaire betreft door “de afschrikkingsidee”? Pinker ziet andere redenen: we werden beschaafder, ook rustiger en sterk onderling afhankelijk. Maar: een of twee gekken is ruim genoeg om veel gedonder te veroorzaken.

Let wel: de spanningen zijn tussen Washington en Kim en niet primair tussen de twee Korea’s! Kim wil gewoon doorgaan en denkt (zie Irak) dat de VS dat zal verhinderen. En Poetin  steunt hem daarin. Blijven onderhandelen, “in elke situatie, wat er ook gebeurt” is te naïef.  Dat leidt tot gevaarlijke ontsporingen en enorme gevolgen.

Is het TNP (=Non Prolif. Verdrag) versleten? Nee, vele denken dat het kan werken “als grootmachten het onderling eens zijn”! En let op: tijdens het onderhandelen blijft KIM gewoon bommen fabriceren.. Trump en het Iran-verdrag: Iran houdt zich aan de regels en wordt stevig gecontroleerd. We denken weer aan: “weapons of mass destruction”, leugen achter de Irak-oorlog. Trump valt nog in de eigen val: geen van de andere 5 ondertekenaars doet mee.

Negen landen hebben de A-bommen (ook UK, Frankrijk), de VS en Rusland hebben samen 93%. Zo’n 190 landen ondertekenden het TNP sinds 1970. Wie zijn de nucleaire  rommelaars? Wel India, Pakistan en Israël tekenden niet, Pakistan verkocht kennis aan Irak, Iran, Syrië, N-Korea en Libië en  Israël heeft 150 atoomraketten. Terwijl N-Korea beweert de H-Bom te hebben getest. Iran verrijkt uranium (sinds 2006) voor niet-militaire doeleinden en stopte (na onderhandelen in 2015). Libië stopte in 2003, Irak werd ontmanteld (1991) en SA zou  Pakistan gefinancierd hebben (met recht op wapengebruik?). Z-Afrika stopte vrijwillig (1980), idem Argentinië, Brazilië en Zweden. Drie ex-sovjetrepublieken gaven de nukes terug (1991). Ook Nederland deed géén afstand. In 2021 loopt New Start af en Trump vindt het een slecht akkoord: hij houdt het spannend.

Kim pakte een speciale plek, hij begon de nieuwe wapenrace met andere stiekemerds in de “baby club”? Het werd instabieler dan in de Koude oorlog en er kwam “nucleair nationalisme”. Azië is de nieuwe nucleaire wereld: N- en Z-Korea, China, Japan.. En let op hen die nukes ver kunnen  transporteren (vliegtuigen, onderzeeërs, kruisers) naast “op raketten”. Hier zijn de VS en Rusland on top, gevolgd door Frankrijk en UK. Kim knutselt en werd recent met zware sancties gestraft.. maar hoorde niks. Immers: nukes zijn de verzekering van hem tegen het lot van Saddam en Khadaffi.  Hij is best rationeel en speelt het spel handig, dat zien we dagelijks..

De taal tussen Trump en Kim klinkt akelig; de VN is machteloos en de wereld werd nerveus. De VS kan een nucleaire raket detecteren (satelliet + bases), die onderscheppen en zelf een lanceren. Die de eerste,op grote hoogte, vernietigt. Verder heeft men bommenwerpers (B-52 van VS, Mirage IV van Parijs) en dan nog die onderzeeërs..

Kortom: ook een verandering en terug naar wat ons 25 jaar geleden bedreigde. Ze past in de context van “slechtere internationale verhoudingen” (waar de Irak-oorlog de lont voor was). Poetin bleek de radicaalste en de slimste en de EU betreurt eerdere arrogantie ten opzichte van Moskou!       
(Zie *beneden: info over historie en omvang van het nuke-gevaar).

 

TALENT WINT

Er woedt een talentenjacht, de nieuwe economische brandstof. Had Steve Jobs (Apple) meer talent dan Neymar (PSG), vroeg Prof. Menger. En: wat is talent eigenlijk?

Is het aangeboren en vooral “IQ”? Zijn we wat talent betreft “allemaal gelijk” of: je hebt dat of hebt dat niet? Is het toeval?  Neymar werd voor 220 miljoen gekocht, maar managementtalent is ook een topper met hoog salaris.
 Garandeert talent hoge prestaties op een specifiek gebied en moet je het eerst ontwikkelen? Als we talent gaan begrijpen, zullen we zeker een algoritme maken “dat capaciteiten opspoort die onder talent schuil gaan”. Talent lijkt meer “een combinatie van kwaliteiten” te zijn. Maar welke en welke doses dat? Gaan: verbeelding, probleem-oplossend vermogen, doorzetten en openstaan voor anderen ook over talent? Talent kan bij sport goed gedefinieërd worden, maar niet eenvoudig in de autosport F1.

In de Oudheid was het “een bovenmenselijke kracht, een genade”. Of power die niets was zonder ook doorzettingsvermogen + aanleg om dat te koesteren? Talent lijkt dus : “talent + inspanning”, dé zienswijze vanaf de 18e eeuw. Napoleon, de Gaulle en verzetsheld Moulin zijn franse talenten. Die in kunst, leiderschap, sport, ondernemen, wetenschap etc., liggen vaak in het Pantheon. Daar zie je dat bij talent ook “historisch momentum” mee speelt.  

Is talent vooral intelligentie? Of meer “ontwikkelingen ook van andere eigenschappen”? Moeten we denken in “multiple intelligenties”? Die helderder worden door AI en robots. Meer een “gift of genade” of wat anders? Waarom speelt talent minder een rol in medische wereld en wetenschap? Is “talent anders per sector”? Bij medicijnen en wetenschap, is selectie sterk bepaald door de professie zelf en hoger personeel! In kunst en sport heeft het nauwelijks van doen met diploma, maar meer met tegenstanders/concurrenten. Zie op TV: The Voice, Top Chef, etc. waarbij publiek talent ziet en mee oordeelt.

Silicon Valley is DE talentenmarkt met een ware “talent traffic”. GAFAM kopen het op en kennen superregels over salarissen: ongelijkheid is troef.  
Vele arme immigranten met talent klommen snel op.  Het EU talent-paspoort” is niks bij “visum B1” (Californië), waar performance verschíl telt en “no limits”. Hét succes van de ongelijkheidscultus.

Ouders speuren naar talent bij kids en spreken over “ouder-investeringen”. Veel meer dan een simpele geldkwestie. Betere families zijn stabieler (tonen studies), en dat blijkt meer te tellen dan geld, gelijkheid van sexes en opleiding “an sich”. Je kunt “het aanbod aan kinderen diversifieren en (met andere ouderparen en hun kids) activiteiten organiseren”.  Dat vergroot de ongelijkheid, en men spreekt over “pig mums”. In Z-Korea zetten ze hele toestanden op om hun kid het allerbeste te geven. Zijn mensen gelijk in kansen, maar is ontwikkelen van capaciteiten en hebben van eigenschappen ongelijk verdeeld? Gewoon toeval? In de eerste jaren gebeurt het: een klein verschil in eigenschappen kan bij juiste aanpak enorm uitgroeien! Zowel cognitieve, gedragstechnische, fysieke en omgevings-factoren spelen een rol: zowel op school als elders. En het “bedrijfsleven” jaagt op talent en betaalt dat goddelijk.
Pas op: talent kent ook “een eigen wereld en hiërarchie”. Zie de Akademie Francaise als voorbeeld: zitten er de grootste talenten van La France? Nee, want niet alle talenten kwamen aan de bak in “het circuit”.

  

WAT IS PRECIES INTELLIGENTIE?

    Catherine Malabou (Kingston University,UK) bekijkt “de rivaliteit tussen mensen en intelligente machines”, want die komt er aan! Ze zegt: Intelligentie betekende vroeger “verstaan, dus open staan voor een idee”. 

Descartes zei: “Het is open staan voor de evidentie van iets”.  Het had niets van doen met “een competentie”: gesloten mensen werden dom en “beestachtig” gevonden.

De experimentele psychologie (20^e eeuw) gaf intelligentie “iets wetenschappelijks”.

Het werd een geheel van “kundigheden”, dat mentale operaties mogelijk maakte. Als rekenen, voorspellen en  begrijpen…  Binet  (Sorbonne) ging na waarom bepaalde kids op school “niet mee kwamen”.  En kwam op de IQ-schaal: waarbij hij de leeftijd  van 7 jaar definieerde als “begin van de schaal”. Hij  kwam zo ook op “mentale achterstand”. Intelligentie bleek ongelijk te zijn verdeeld, wat in Frankrijk een brisante idee was. Zijn test beoogde verschil op te sporen en te verbeteren, maar  werd ongewild te veel “de erkenning van verschillen”. De kwantitatieve benadering van intelligentie bestaat maar n speelt geen zware rol. John Dewey zegt dat “onze pedagogie competitief is” en acht “de klas geen collectief”. Brrr, zeiden vele in Frankrijk.

Wat denkt men er nu van?  DNA (2003) kwam op de proppen, waardoor het mogelijk werd om individuen te karakteriseren en een persoonlijke code te geven. En: het fameuze “intelligentie-gen ” werd niet gevonden!  

Sinds 1980 weten we dat ons brein “grote variatie in plasticiteit kent”  en dat onze neurale verbindingen kunnen veranderen (in vorm en omvang). Door ervaring en opvoeding: dus niks ligt vast. Als ze gevormd zijn kunnen ze “hervormen en andere kunnen er naast ontstaan”.  Je kunt dus “leren en op elke leeftijd”, ook al is op 60 een taal leren niks gemakkelijk vergeleken bij dat doen met 10 jaar.

Catherine zegt ook: echte AI bestaat niet. De computer die de GO-kampioen versloeg wist niet dat hij GO speelde en was ook niet blij. Vroeger was intelligent “goed zijn in wiskunde of logica”. En nu spreken we over emotionele intelligentie en artistieke en ruimtelijke intelligenties. AI zal helpen om , en op onnavolgbare wijze, om logisch-deductieve vraagstukken op te lossen.

De oude vorm van intelligentie wordt straks voor de mens “on-nuttig”.  Voor de mens blijft dus: het ontdekken, want  de computer gaat niks uitvinden..

Toch maakte een computer zeer exact een nieuwe Rembrand! Zullen zeer precieze analyse en imitatie van gedragingen niet ook tot “een geweten van de machine gaan leiden”? 

Om te denken moet je kunnen vergeten en de wereld is “niet in zijn geheel kenbaar”. Vraag je een geleerde “wat denkt u van de spanjaarden”, dan zegt hij: Dat weet ik niet, ik ken ze niet allemaal.  100% rationeel bestaat niet en een computer is dat bij uitstek. Intuitie en verbeelding zijn niet programmeerbaar. Dus verdelen we “spanjaarden in groepen” en elke is dan niet de “hele en de ware”: we gebruiken categorieën. (mede naar LP, interview Pierre Michel Menger, College de France, co-auteur: Big data et tracebilité numerique» en int. LP Catgerine Malabou, UK)

WAT BETEKENT HET ALLEMAAL SAMEN? 

    Tot zover deze “pot-pourri”, een wilde een greep uit wat óm ons gebeurt en die iets van de diepe invloed toont op komende tijden.

Kenmerken: “enorme breedte en hoog tempo”, dus ze gaan  diep “insnijden in ons leven“. Bij de dagelijkse dingen (de leefsfeer), maar ook in moraal en waarden, religie, filosofie, wetenschap en in de (wereld)politiek. Daarbij gaan historische diepe culturele en morele verschillen, sterk bepalen wie “het snelst en het verst durft te gaan”.

Ons wachten ware  “clashes van beschavingen”, ingrijpendere dan we in eeuwen zagen. Waarbij Europa zijn “oude  voortrekkersrol compleet verliezen zal”.  Terwijl het gaat over “oorsprong en respect voor de mens in de natuur”. “Panta rhei in stroomversnelling”. Moge “de goden ons geleiden”, óf gaan die nu zelf failliet?   





Léon de Marsilho, 15 november 2017.

  *Extra-info wereldwijd: historie en nucleair arsenaal

Het wereld-arsenaal: bommen volop. Latijnse landen, Afrika en vele in Zuid-Azië (India heeft er 130!) willen geen nukes. Idem: Duitsland, Japan (?) en Kazakhstan. Pakistan heeft er 140, China 270 en Iran kán er een maken. De VS hebben 5800 op raket, 4000 in voorraad en 6800 in opruiming. Rusland doet 1950, 4300 voorraad en 7000. Israël doet 80, Frankrijk 300 en UK 215. Dus er zijn ca 30.000 nukes op de wereld. De Tsar Bomba van Rusland is 3300 keer die van Hiroshima (H bom 50 megaton), Little Boy (VS) had 64 kilo uranium. Sinds 1945 zijn 2000 atoomproeven gedaan. Simulaties tonen vreselijke gevolgen van grote bommen: Tsar Bomba 7 miljoen doden en 2,5 miljoen gewonden; Castle Bravo (VS) 4 miljoen doden en 2,7 miljoen gewonden; de franse 300 kiloton 1 miljoen doden/2 miljoen gewonden. Little Boy (Japan) doodde er 213.000 en maakte 555.000 gewonden.. Na een explosie komt de radio-actieve vernietiging..
De VS begon in 1939 (Manhattan Project),  130.000 mensen werkten er en het kostte 2 miljard (1942-1946= 23 miljard euro). Stalin begon en liet er een ploffen in Kazakhstan (1949): de VS schrokken immens: weg was hun monopolie. Een wapenrace begon en de VS kwamen op 30.000, URSS op 40.000 (1985). Toen was er de MAD doctrine: als jij fout doet, gooi ik je plat..  Na de val van de muur stopte dat en men bouwde arsenalen af.  Daarnaast waren er Frankrijk, China en het UK, en de kleintjes: Pakistan, India en Israël..  Zuid-Afrika ook, maar die leverde ze in (1993: 7 stuks voor de VS). Japan en Duitsland kunnen er maken, Iran onderbrak.. De sovjetsatellieten gaven hun voorraad aan Moskou.
Europa kent  twee nucleaire machten: Frankrijk + UK. Na Brexit dus enkel Parijs. Duitsland kan snel bij-springen. Daarom vernieuwt Macron zijn kernwapens in een extra defensie-budget. Wat steeg van 3,3 naar 6 miljard (om 300 oude, naar 500 moderne te brengen). Frankrijk: 300 actieve bommen en 4 nucleaire onderzeeërs. Iran heeft 10.000 centrifuges.
Totaal: 42 nucleaire onderzeeërs ( VS 14, Rusland 13, China 6, UK 4, Frankrijk 4 en India 1) en er kunnen 16 raketten in minuten worden afgevuurd. De VS-B2 kan 11.000 km vliegen + in de lucht bijtanken. Er is afschrikking én actuele operationele dreiging. Hotspots: N-Korea, India-Pakistan, Iran en Israël.

                         Leon de Marsilho, 15 november 2017.